فضای ورزشی، حلقه گم‌شده آموزش
گزارش از الهام کاظمی،روزنامه ی فرهیختگان،11 آبان ماه 93
هفده صدم متر مربع، سهم هر دانش‌آموز ایرانی از فضای ورزشی مدارس کشور است. این خبری است که معاون عمرانی وزارت آموزش و پرورش و رئیس سازمان نوسازی مدارس اعلام کرده است. این در حالی است که تمام کارشناسان از تاثیرات ورزش در نشاط، رشد، شکوفایی و خلاقیت دانش‌آموزان سخن می‌گویند. همین امر نشان می‌دهد که وزارت آموزش و پرورش طی سال‌های گذشته به‌عنوان وزارتخانه‌ای که دربرگیرنده بخش عظیمی از جامعه است، نتوانسته فعالیت‌های مناسبی را در این راستا انجام دهد. البته با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و نگاه متفاوت وزیر آموزش و پرورش به مساله آموزش و ورزش، امیدها برای بهبود فراتر رفته است، به‌طوری که مرتضی رئیسی معاون عمرانی وزارت آموزش و پرورش از در حال ساخت بودن 800 سالن ورزشی سرپوشیده در سراسر کشور با محوریت مدارس دخترانه از عزم جدی دولت برای بهبود فضای ورزشی مدارس خبر داد. او درباره وضعیت فضای ورزشی فعلی مدارس کشور به فرهیختگان می‌گوید: «در حال حاضر سه‌هزار و 200 سالن ورزشی سرپوشیده در مدارس کشور وجود دارد که این رقم معادل دو و نیم میلیون مترمربع است. البته این رقم فقط مربوط به فضاهای سرپوشیده است و تعداد فضای ورزشی مثل زمین‌های بازی فوتبال، هندبال و محوطه‌های مدارس در نظر گرفته نشده است. در حال حاضر سیاست فعلی وزارت آموزش و پرورش این است که دانش‌آموزان باید در فضایی استاندارد، از نظر امکانات ورزشی تحصیل کنند، این مساله هم نیازمند همکاری همه‌جانبه دستگاه‌های ذیربط است تا به کمک هم زیرساخت‌های لازم، پروژه‌های جدید آموزشی و ورزشی به سرانجام برسد.»رئیسی با بیان این نکته که اولویت‌های فعلی وزارت آموزش و پرورش و سازمان نوسازی تکمیل پروژه‌های در حال ساخت است، افزود: «ساخت سالن‌های جدید و توسعه امکانات و منابع جدید ورزشی هم در دستور کار سازمان قرار دارد. البته این امر نیازمند آن است که نمایندگان مجلس با اختصاص منابع جدید، سازمان نوسازی را در اجرای بهتر و سریع‌تر یاری کنند.»او در ارتباط با فعالیت عمده سازمان نوسازی در جهت بهبود وضعیت فضای ورزشی کشور گفت: «در حال حاضر 800 سالن سرپوشیده در حال ساخت در کشور وجود دارد که این سالن‌ها در سراسر کشور و با محوریت مدارس دخترانه در حال انجام است.» او با اعلام این نکته که ساخت پروژه 800 سالن سرپوشیده با محوریت مدارس دخترانه نیازمند اعتبار حداقلی 300 میلیارد تومان است، افزود: «بخشی از این اعتبار تامین شده که رقم چندانی نیست، اما برای تامین بخش قابل توجه آن ما منتظر تصویب بودجه سال 94 توسط مجلس هستیم و امیدواریم نمایندگان نگاه ویژه‌ای به این مساله داشته باشند.»
فضای بیشتر عامل بالا رفتن کیفیت آموزش
از سوی دیگر نگاه به وضعیت فضای ورزشی مدارس کشور از نگاه یک پژوهشگر مسائل آموزشی خالی از لطف نیست. محمدرضا نیک‌نژاد عضو انجمن معلمان خبر ساخت 800 سالن سرپوشیده برای مدارس کشور را نوید خوبی برای سیستم آموزشی کشور می‌داند. به گفته وی، این تعداد از سالن‌های ورزشی تاثیر بسیاری در بالا بردن کیفیت آموزش در سطح کشور خواهد داشت. او می‌گوید: «در حال حاضر 115 هزار مدرسه در سراسر کشور وجود دارد، که بخش اعظم آن در روستاها با کمترین امکانات آموزشی و همچنین شهرهای کوچک و بزرگ با امکانات متفاوت وجود دارد. اما آنچه واقعیت سیستم آموزشی کشور ماست، پایین بودن سرانه ورزشی مدارس است. تفاوت این میزان فضای ورزشی مدارس ایران با استانداردهای جهانی بیش از هشت متر است و این مساله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. استانداردهای جهانی فضای آموزشی بالای 10 متر را برای دانش‌آموزان در نظر گرفته اما این میزان در ایران کمتر از دو متر است. پایین بودن فضای ورزشی به‌خصوص در مدارس دخترانه و اینکه دختران به دلیل نیازهای فیزیولوژیک باید بیش از پسران ورزش کنند بسیار مساله‌ساز است.» محمدرضا نیک‌نژاد، اظهار می‌دارد: «در حال حاضر تمام کارشناسان در سراسر جهان فعالیت‌های ورزشی را به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قسمت زندگی دانش‌آموزان عنوان می‌کنند و این مساله را در بالا بردن روحیه دانش‌آموزش، فیزیک بدنی و سبک زندگی آنها در بزرگسالی مفید می‌دانند. متاسفانه در مدارس کشور یک زنگ به ورزش اختصاص داده شده است.
دانش‌آموزان با داشتن 40 ساعت کلاس درس فقط دو ساعت زنگ ورزش دارند و این فشار درسی به تدریج و در طول دوره تحصیل باعث افت تحصیلی آنها می‌شود به‌طوری که ما در دوران دبیرستان افت تحصیلی را به‌طور واضح شاهد هستیم و این مساله توجه بیش از حد ما در تمام دوران تحصیل به درس و نمره و کنکور و کلاس‌های فوق‌برنامه است. در واقع هیچ‌کس به فعالیت بدنی دانش‌آموزان آن‌گونه که باید باشد اهمیت نمی‌دهد. در اکثر کشورها حضور دانش‌آموز در کلاس یک‌سوم میزان موجود در ایران است و بقیه آموزش در کارگاه، آزمایشگاه و سالن‌های ورزشی صورت می‌گیرد. سیستم آموزشی کشور باید جذابیت آموزشی را بین دانش‌آموزان ایجاد کند که یکی از ابزار آن ایجاد فضاها و امکانات ورزشی است.»
فضای ورزشی، ایجاد نشاط در دانش‌آموزان
در شیوه‌نامه ایمن‌سازی فضا و تجهیزات ورزشی مدارس کشور ایجاد زیرساخت‌های ورزشی برای مدارس را گام موثری در جهت پویایی، نشاط و سلامت دانش‌آموزان دانسته است. در این شیوه‌نامه هدف از تجهیز و نوسازی فضای ورزشی مدارس ارتقای سطح سلامت دانش‌آموزان از نظر جسمی و روانی، ایجاد نشاط در آنها، استانداردسازی فضای ورزشی و بالا بردن کیفیت آموزشی مدارس عنوان شده است. اینکه تا چه میزان این شیوه‌نامه به اجرا در خواهد آمد و تا چه میزان به اهداف ذکر شده خواهید رسید نیازمند انجام کار کارشناسانه و برنامه‌ریزی‌های دقیق و به‌موقع و همچنین همکاری بین دستگاه‌های ذیربط به‌منظور تامین اعتبارات لازم است. ایجاد نشاط و شادابی در دانش‌آموزان و تامین سلامت جسمی و روانی آنها چیزی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت.
http://www.farheekhtegan.ir/newspaper/page/1514/13/11701/0
