نوشته های "صفحه آخری"

از سی و یکم خرداد امسال،که با پیشنهاد و هماهنگی دوست گرامی ام محمدرضا نیک نژاد،آغاز به نوشتن هفتگی برای صفحه آخر روزنامه "شهروند" کردم تا امروز – بیست و هشتم آذر ماه -  22  یادداشت "صفحه آخری" داشته ام. به نزد خودم،این یادداشت ها از ارزش ویژه ای برخوردارند. گفتم آنها را در جایی گرد آورم تا از بین نروند. مجموع آنها شد پیرامون ده هزار و پانصد واژه. دوستانی که همیشه یا گهگاه،این نوشته ها را خوانده و می خوانند،هم اکنون می توانند همه ی آنها را در این پست بخوانند. در اینجا باید از خبرنگار گرامی صفحه آخر روزنامه شهروند،جناب علی اناری،که در انتشار این یادداشت ها،نقش ویژه ای بر عهده داشته و دارد سپاسگزاری نمایم. آرزومندم همواره تندرست و کامیاب باشند.

 نوی بدورد!

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،31خرداد 93

  دو هفته ای به آزمون های خرداد مانده بود که به خانه شان زنگ زدم. شنیده بودم که بیمار است و در بیمارستان بستری. مادرش گوشی را برداشت. زبان فارسی را سخت با لهجه ی ویژه ی هم میهنان ارمنی می گفت. حال نوی(نوح) را پرسیدم. گفت در بیمارستان است. چند روز پیش،قلب اش درد گرفت. به پزشک که رفتیم دستور بستری در بیمارستان را داد،اکنون یک هفته ای هست که در آنجاست. خیلی خسته و آرام سخن می گفت و تازه از بیمارستان برگشته بود. گفت پدر نوی هم در بیمارستان دیگری بستری است! گفتم اگر نیاز به کمکی مالی باشد می تواند روی ما و شاید انجمن مدرسه حساب کند. سپاسگزاری کرد و گفت که نه،تنها چون وقت به مدرسه آمدن را ندارد اگر بتوانم برنامه ی آزمون های خرداد بچه های سال اول دبیرستان را تلفنی برایش بگویم؛نوی،برنامه ی امتحاناتش را خواسته است.همراهم نبود اما فردا به یکی از همکلاسی هایش گفتم که این کار انجام دهد. نوی در بیمارستان بود اما حواسش به آزمون ها. به او گفته بودند یکی – دو هفته بستری است و بعد به خانه برمی گردی و به امتحاناتت خواهی رسید. یکی- دو روز بعد،حال بد  نوی را به یکی از همکاران ارمنی گفتم و شماره ی خانه آنها را دادم،گفتم او نیز زنگی بزند و احوالی بپرسد. شاید مادر نوی با وی راحت تر باشد و اگر کمکی از ما برمی آید،بگوید. امروز ظهر،یکی از دوستانش زنگ زد و گفت آقا،نوی باغومیان مرد!

  بیست و چهارم خرداد،یعنی روز آخر امتحاناتش،واپسین روز زندگی نوی باغومیان بود. دانش آموز نجیب و سربه زیر کلاس. پشت تلفن که شنیدم،بی اختیار نگاه های معصومش از ذهنم گذشت و اشک در چشمانم حلقه بست. چند روز پیش از بستری،یکی دو بار نمره ی مستمرش را  پرسیده بود و اکنون،یکریز این صحنه به یادم می آید. آهنگ و لحن صدایش،همچنان در گوشم می پیچد و اندوه مرگ نابهنگامش،قلبم را به درد می آورد.

 نوی،بدرود!     

 http://www.shahrvand-newspaper.ir/default/default.aspx?no=310&dn=0&pid=20&rnd=ffEvAi&p=&y=93&m=03&d=31#  

فوتبال،زبان و پسامدرن

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،9 تیر 93

 در برابر آرژانتین که خوب فوتبال بازی کردیم امیدواری ها به برد در برابر بوسنی و رفتن به دور دوم بیشتر شد. بیشتر مردم خوشحال بودند از بازی با حساب و کتاب تیم ملی ایران. اما یک دفعه دیدم کسانی می گویند که ما دوست نداریم تیم ملی ایران ببرد و دلیل های گوناگون فرهنگی و سیاسی می آورند. برای نمونه این که در تیم ملی،از منطقه و استان ما کسی حاضر نیست، و یا برخی دلیل های سیاسی. گفتم اگر تیم ملی ببرد کم اش این است که بهانه ای برای شادی و خوشحالی ملت بدست می آید،آیا شادی را هم  به پای سیاست قربانی می کنید؟ این هم شد روشنفکری!؟ آیا این همان سیاه و سپید دیدن همه چیز نیست؟ بعد با جوان و نوجوانی که  اینگونه "سیاسی" بار می آوری،می خواهی زیبایی بیافرینی و هنرمند و اندیشمند اصیل "غیرسیاسی"؟ که انسانی بیندیشد و به بهسازی دست زند؟ اصلاح با بهسازی،با خطی نگری جور درنمی آید. همه را نمی توان همسان و هم اندازه نمود و سپس امید داشت که از دل چنین جامعه ای هم نگر و هم احساس، جامعه مدنی گونه گون دربیاید که تفاوت در احساس و اندیشه را به رسمیت می شناسد. داشتم اینها را می گفتم که دیگری آمد و گفت پس اگر می خواهیم گونه گون باشیم باید زبان فارسی را کنار بگذاریم که عامل بدبختی ماست و نمی گذارد زبان های مادری دیگر رشد کند. گفتم خب،آنگاه بچه هایمان با چه زبانی با هم حرف بزنند تا همدیگر را بفهمند و گونه گونی شان را به رسمیت شناسند؟ و راستی همان کشورهایی که زادگاه مفهوم هایی همچون جامعه مدنی و گونه گونی اند چند درصدشان زبان رسمی کشورشان را به کنار نهاده اند؟

 راستش با آنها حرف می زدم اما نمی دانم چرا در ذهنم،جمع بندی کتابی درباره ی پسامدرنیسم می گذشت که پست مدرن،مدرن را نابود نمی کند، به ژرفایش کمک می کند.

http://shahrvand-newspaper.ir/default/default.aspx?no=318&dn=2&pid=20&rnd=adgVH4&p=&y=93&m=04&d=09

خود یادگیری

  مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر ۱۷ تیر 93

"سقراط هم همین طور بود. تنها چیزی که می دانست این بود که هیچ چیز نمی داند. و با این حال داناترین آدم آتن بود.

 مادر کاملا گیج و سر در گم شده بود. بالاخره گفت : این چیزها رو توی مدرسه یاد گرفته ای؟

"سوفی" گفت آنجا هیچ چیز یاد نمی گیریم ... فرق بزرگ معلم ها با فیلسوف های واقعی این است که معلم های مدرسه فکر می کنند چیزهای زیادی می دانند و همیشه سعی می کنند به زور دانسته هایشان را توی ذهن شاگردها فرو کنند. "

 خانواده های زیادی هستند که دوست دارند بچه های شان درس بخوانند،به دانشگاه بروند،و مدرک بالای دانشگاهی بگیرند. البته این آرزو،امروزه چندان دست نیافتنی نیست. با حذف مردودی در آموزش و پرورش،و گسترش دانشگاه های گوناگون،روز به روز هم آسان تر می شود. اما برخی بحق،انتظار بیشتری دارند. دوست دارند بچه هایشان تنها مدرک نگیرند، "باسواد" و فهمیده هم بشوند،و به زندگی نگاهی "سنجشگرانه" (انتقادی critical) داشته باشند. برخی از دانش آموز/ دانشجویان هم چنین خواست و هدفی دارند و به همین خاطر درس می خوانند. اما گویا باید پذیرفت که از رهگذر آموزش های رسمی و آکادمیک کنونی،چنین چیزی،اگر نگوییم ناشدنی،بلکه بسیار دشوار است. چندی پیش با راننده ای صحبت می کردم که شماری از استادان یکی از دانشگاه ها را اینور آنور می برد. از زبان برخی از آنها می گفت که ما شده ایم عاملان صدور مدرک،و نه تنها دانشجویان بلکه حتی خودمان هم،به بطن آنچه که آموزش می دهیم،آگاهی ژرفی نداریم و فرصت پژوهش درست و حسابی هم نداریم. می گفت بیشتر استادانی که من با آنها سر و کار دارم بیش از هر چیز،دل نگران طلب شان از دانشگاه هستند و از حقوق ناچیزشان گله دارند.

 باری،در چنین فضایی،گویا بایستی به آموزش های شخصی پناه برد و بر نقش فزون یافته خانواده ها انگشت گذاشت. سخن اصلی من این است که اگر خانواده ای،فرزندی درس خوان و کتاب خوان دارد،باید خودش دست به کار شود و با تهیه ابزار لازم ِ پرورش ذهن سنجشگر،از فرزندش،شهروندی نقاد بار آورد و نگذارد که بچه اش در سامانه های آموزشی،در بهترین حالت،به دانش آموخته و شهروندی حرف شنو تبدیل شود که نمی تواند پا از سپهر اندیشه چیره بر اجتماع بیرون بگذارد. خواهید پرسید که اگر فرزندش کتاب خوان نبود چه؟ راستش راهکاری نمی شناسم و چندان امیدی هم به او ندارم؛اگر تنها درس خوان باشد و کتاب خوان هم نباشد نیز همچنین.

 باری برگردیم به "سوفی". سوفی،نام دختری چهارده ساله است که دوره ای ویژه از تاریخ و آموزه های بنیادین فلسفه را پشت سر می نهد و درمی یابد که پرسش های آسان زندگی،پاسخ های دشوار دارند. "دنیای سوفی" بی گمان از بهترین کتاب ها،برای کودک کتاب خوانی است که می خواهد به زندگی ژرف بنگرد و اسیر روزمرگی و سطحی اندیشی نگردد.   

http://www.shahrvand-newspaper.ir/default/default.aspx?no=325&dn=3&pid=20&rnd=Z2HvM6&p=&y=93&m=04&d=17     

جوانه زدن درد دارد

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،31 تیر 93

 گفتم کره زمین را در نظر بگیر و فرض کن که هیچ پستی و بلندی ندارد؛کره ای صاف صاف. بعد روی خط استوا طنابی در نظر بگیر که یک دور کامل زده و در همه جا به زمین چسبیده است. طول این طناب، می شود محیط بزرگترین دایره ای که می شود روی کره زمین کشید- به آن دایره عظیمه می گویند. گفتم حالا طناب را باز کن و به طولش تنها دو متر اضافه کن و دوباره به دور کره زمین ببند. به نظرت،طناب چقدر از زمین فاصله می گیرد؟ گفت : خیلی کم،اصلا شاید نتوان گفت فاصله ای می گیرد. گفتم : عزیزم تو که این اندازه به باورهای "شهودی" ات چسبیده ای و به هر آنچه که از کودکی شنیده ای سفت و سخت باور داری و همه را سراسر درست می دانی و هیچ امکان خطایی در آن نمی بینی،به همین آسانی خطا کردی! بهش گفتم تو لیسانس داری و با فرمول محیط دایره آشنایی. بعد با همین فرمول و کمی محاسبه ریاضی نشانش دادم که طناب نزدیک 30 سانتی متر از زمین فاصله می گیرد. یعنی طناب جدید می تواند دور تا دور کره ای بچسبد که شعاع آن حدود 30 سانتی متر از شعاع کره زمین بزرگ تر است. دهانش باز مانده بود و چند بار پشت سر هم گفت چه جالب! گفتم تازه اگر طناب دور کره زمین نبود و دوره یک توپ پینگ پونگ هم بود،و همین دو متر را به آن می افزودی،بازهم حدود سی سانت از سطح توپ فاصله می گرفت. این بار،راستی راستی داشت شاخ درمی آورد.

 گفتم مساله این است که تاکنون یک طرفه به قاضی رفته ای و همیشه هم راضی برگشته ای. آیا تاکنون شده که "بدیهی" – یا به زبان فارسی،خودپیدا- های ذهنت را به پرسش بگیرند. بعد برای اش چند نمونه دیگر آوردم از ریاضی،که چگونه به آسانی خلاف چیزی درست درمی آید که خود- پیداست. گفت شاید تنها در ریاضی اینگونه باشد. گفتم نه. انگار فراموش کرده ای که قرن ها همگان می پنداشتند که زمین صاف است و دلیل درستی سخن شان هم شهودشان بود. تازه کافی است سری بزنی به یکی از کتاب های تاریخ و یا فلسفه علم و ببینی که چه میزان از آنچه همگان روزگاری می پنداشتند درست است نادرست از آب درآمده اند. از این رهگذر شاید هم پی ببری که زیستن در آرامش دگم های کودکی،تا چه اندازه "کودکانه" است. گفت اما اگر اینجوری پیش برویم سنگ روی سنگ بند نمی آید و هر چیزی می تواند تلقین باشد و خطا. زندگی هم معنای خودش را از دست می دهد. کار آسانی هم نیست،هم وقت گیر است و هم سخت،همیشه که نباید چرخ را از اول ساخت؟ گفتم عزیزم "جوانه زدن درد دارد" اما جوانه زدن است و بی گمان بر پژمردن،کهنه اندیشی  و غرق در خرافه زیستن،برتری دارد. و اما معنای زندگی هم،شاید همین پا گذاشتن به قلمروهای ناشناخته و تازه باشد. مارکوزه البته قیدی اضافه می کند که نباید آوانگاردی بی بنیاد بود.     

 http://www.shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=7&pageno=20  

اخلاق در خیابان

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،13 مرداد 93

1.       بیست و پنج سال بعد- یعنی چند روز پیش- با ماشین رفته بودیم بیرون. کیف را گم کردیم؛کیفی که گواهی نامه،کارت ماشین،بیمه نامه و چند جور مدرک دیگر،با بیست و پنج هزار تومان پول در آن داشتیم. بیرون که بودیم گمان مان این بود که در خانه،جا گذاشته ایم،به خانه که برگشتیم دیدیم که نیست و دانستیم که گم شده است. سه ساعت به همه جا سر زدیم و همه جا را گشتیم اما پیدا نشد. خسته و ناامیدانه با خودم می اندیشیدم که می شود الان کسی در بزند و کیف را بیاورد؟ همسرم گویی داشت فکر مرا می خواند و گفت نه بابا، ما از این شانس ها نداریم؛ خود را آماده کن فردا بیفتی دنبال المثنی گرفتن ها. به یک باره کسی زنگ خانه را زد. رفتم دم در، دیدم کیف دست اش است. از خوشحالی نزدیک بود پرواز کنم، دقیق تر بگویم نزدیک بود از پله ها بیفتم! دستم را گرفت و گفت چند ساعت پیش در خیابان پیدا کردم. روی بیمه نامه،آدرس خانه تان را دیدم و کیف را آوردم خدمت تان. هر چه گشتم شماره تلفنی در کیف نبود که زودتر اطلاع دهم،با خودم گفتم شب،که از سر ِ کار دارم می روم خانه، بیاورم در منزل تان. مردی بود بلند بالا و شاید چهل ساله. چندین و چند بار از ایشان سپاسگزاری کردم و خواستم بیاید خانه،دست کم شربتی بخورد، نپذیرفت. گفتم حداقل برای شیرینی هم که شده پول درون کیف را بردار،باز هم نپذیرفت و گفت اصرار کنی ناراحت می شوم؛خداحافظی کرد و رفت. 

2.       بیست و پنج سال پیش،دوستم جلوی دوچرخه ام نشسته بود و سر ظهر تابستان،داشتیم سرازیری خیابان مان را پایین می رفتیم. به تختی خیابان که رسیدیم دور زدم که دوباره خیابان را بالا بیاییم. به یک باره،نوری به چشمم خورد. تند از دوچرخه پایین آمدم و رفتم به طرف "شی نورانی". دیدم انگشتر زرد درشت مردانه ای است و به احتمال زیاد باید طلا باشد. دوستم گفت من هم شریکم. گفتم خودم دیدم و پیدایش کردم؛ فقط مال خودم هست. آمدم خانه،دادمش به خواهر بزرگم و گفتم قایمش کن. دو سه ساعت بعد دوباره با دوستم رفتیم سر خیابان. شیرینی فروشی سر خیابان،روبروی مغازه اش،منبع آب یخی گذاشته بود. رفتم آب بخورم دیدم پیرمردی با ریش های سفید بلند- همانند درویشان- خسته و ناامیدانه،کنار منبع نشسته است. خواستم آب بخورم. گفت پسرم انگشتری پیدا نکردی؟ گفتم چه انگشتری؟ شروع کرد مشخصات انگشتر را گفتن. دیدم درست همانی است که پیدا کردم. کمی مکث کردم و با خودم کلنجار رفتم که بگویم یا نه؟ گفتم آره. رفتم انگشتر را برای اش آوردم. 

3.      یکی گفت تو نیکی می کن و در دجله انداز. دیگری گفت خوبی،خوبی می آورد. خوبی کنید خوبی زیاد می شود و خوبی خواهید دید. سومی گفت پس خوبی ها را هم بنویسید تا شنیده شوند و بسا که زیادتر شوند.

http://www.shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=15&pageno=20

سرشت سرگردان لیبرالیسم

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،19 مرداد 93

 نوشته است که شریعتی، لیبرالیسم را نمی شناخت و به یک برساخته ی بشر،ذات و سرشتی ثابت نسبت می داد. همان را هم، نقد و  رد می کرد. آنجا که شریعتی لیبرالیسم را نقد می کند و از قضا سخن و داوری اش درست از آب درمی آید پای نوع ویژه ای از لیبرالیسم به وسط کشیده می شود و نه همه ی انواع آن و چه بسا " سرشت همپوشان خانواده ی لیبرالیسم" که مورد دفاع نویسنده است- چرا که لیبرالیسم ذات ندارد. اما جایی که به نظر خودش،شریعتی نادرست گفته و حق با لیبرالیسم- و یا دست کم همان سرشت همپوشان خانوادگی است- به نوعی حمله بد به لیبرالیسم ارزیابی می گردد. می نویسد : "آمریکا بهشت نیست وجرایم جنسی در مدارس و دانشگاه‌های این کشور از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱ بیش از ۵۰ درصد افزایش داشته است." روشن است که این سخن نویسنده،سخت همسو با برخی سخنان و نقدهای شریعتی است. اما در اینجا هم حق با شریعتی نیست؛چرا که این تنها یک نوع لیبرالیسم است و لیبرالیسم ذات ندارد و ما خانواده ی لیبرالیسم ها داریم و حتی سیاست های گوناگون آمریکایی. چند بند دیگر می نویسد: "مهمترین نظریه‌های برابری،توسط لیبرال ها- جان راولز، رونالد دوورکین، آمارتیاسن، مارتا نسبام، و...- ارائه شده است. جوزف استیگلیتز- استاد اقتصاد دانشگاه کلمبیا و برنده جایزه نوبل اقتصاد- در کتاب بهای نابرابری و مصاحبه‌های گوناگون،سرمایه داری افسارگسیخته آمریکا را نقد کرده و گفته است که اقتصاد کشورهای اسکاندیناوی باید الگوی اقتصاد آمریکا قرار گیرند". و این هم یعنی رفتن از یک الگوی اقتصاد سرمایه داری به یک الگوی دیگر. حالا چگونه می توان این مرزها را روشن کرد و گفت کی می توانیم بگوییم پا را از سرمایه داری بیرون گذاشته ایم دیگر روشن نیست،چرا که لیبرالیسم و سرمایه داری "ذات" ندارند. نویسنده گویی فراموش می کند که اگر سنجش و نقد سخت و جدی روشنفکران جهان نبود چه بسا لیبرالیسم هم اکنون تنها یک "سرشت" مشخص بیشتر نداشت.

 و من داشتم متنی را ترجمه می کردم از دو تن از استادان دانشگاه لندن،که در سال 2007 در نقد خصوصی سازی آموزش و پرورش نوشته اند و در جایی از آن گفته اند : "رقابت،گزینش،کارسالاری باوری،حقوق بر اساس عملکرد،و خصوصی سازی،به روشنی،شیوه های تازه ی اندیشیدن درباره ی کار آموزگار است. اینها در درون بازی،نقش ها و رابطه های تازه ای را با خود به همراه می آورند : مشتری،مصرف کننده،پیمانکار،ارزیاب،بازرس و کنترل گر. اینها نقش ها،وابستگی ها و پیوندهایی را بیرون می گذارند- یا به حاشیه می رانند- که اعتماد را می ساختند." بعد با خودم گفتم گویا این دو استاد دانشگاه لندن هم هنوز خبردار نشده اند که "خصوصی سازی" هم یکی دیگر از برساخته های بشر است و بدون سرشت،که اینگونه بی واهمه درباره ی آن  و پیامدهایش سخن می گویند!

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=20&pageno=20

"10" روز مهر گردون

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،27 مرداد 93

 این روزها،روزهای شادی نیست. این همه جنگ و کشتار که در پیرامون مان رخ می دهد و این همه کودک و آدم بی گناه که کشته می شوند نشانه هایی هستند بر درستی این سخن.  تا دل تان بخواهد برای اندوه،درد و گریستن بهانه هست. این روزها،که از زمین و آسمان مرگ می بارد،روزهای زنده شدن خاطره های اندوه بار است. یاد صادق هدایت می افتم که از دردهایی در زندگی سخن می گفت که مانند خوره،جان آدمی را می خورد.

 "ده روز" سختی بود. در پایانش،سهم من،گوشه ی شیشه ی یک در بود تا به سختی،جان سپردنم را تماشا کنم. توان ایستادن نداشتم اما نمی توانستم بنشینم،همان گوشه ی شیشه را نیز از دست می دادم. بند- بند وجودم از هم گسسته می شد و دردی جانکاه به نشستن وادارم می کرد. اما نباید می نشستم. ساعتی پیش،کیلومتری را دویده بودم؛ترافیک می خواست آمپول نیم میلیون تومانی را،نوش داروی پس از مرگ بگرداند و من می خواستم که زنده بمانم. "ده روز" زندگی بلندی نیست. اکنون که پا به هستی گذاشته ام،انصاف و داد نیست که چنین شتابان،آن را بگذارم و بروم. بی گمان چشم به در دوخته بودم تا زودتر بیایم،شاید گره ای گشوده شود. اما پزشک،دارو را نگرفت و من،نا امید هم از گوشه ی شیشه می نگریستم و هم برتخت،بیهوش افتاده بودم. نور سرخ رنگ دستگاه،هم از خطری جدی خبر می داد و هم از ادامه ی زندگی. سینه ام را شکافته بودند تا رگ های جابجای قلبم را درست کنند. اما قلب کوچک من،توان این زخم ها را نداشت.  

 ساعتی گذشت. پزشک به سردی از مرگ سخن گفت و رفت،و ما ماندیم و دنیایی از درد و اشک و اندوه. ما ماندیم و چند عکس یادگاری از یک زندگی ده روزه بر تخت های بیمارستان. ما ماندیم و برگه رسیدی که روی آن نوشته شده : نوزاد"پویان بهلولی"،شماره 49- ردیف 94- قطعه 31. من نامش را "بامداد" پیشنهاد داده بودم اما پسر و همسرم نپذیرفتند. پسرم،نامش را پویان گفت و ما هم پذیرفتیم. پرستاران سی سی یو اما، به او "گردآلو" می گفتند. دوشنبه 8/12/89 پویان ده روزه را به خاک سپردیم. هفت-هشت نفری بودیم. با این که از اکسیژن اضافی  خبری نبود "گردآلو" اما،دیگر کبود نبود : سفید سفید. گریه هم نمی کرد،آرام  خوابیده بود.

  آن روز راننده ی آمبولانس گفت : " امروز 14 کودک فوتی داریم. سقط جنین در تهران 50 درصد افزایش داشته است،همه اش از آب و هوای آلوده است." چند ماه بعد پزشک فوق تخصصی هم گفت : " بیماری های عجیب و غریب،مانند همین جابجایی عروق قلبی کودک شما،روز به روز دارد زیاد می شود و به احتمال زیاد به آلودگی هوا و یا پارازیت ها برمی گردد." دیگرانی هم گفتند از دل نگرانی و پریشانی و دل واپسی است. نمی دانم،اما هرچه بود،اندوه و درد پویان،سخت جانکاه است و شکننده و فراموش نشدنی.   

 http://www.shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=27&pageno=20       

مدرسه و مرگ سیمین آموزگار

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،3 شهریور 93

 سر کلاس بودم که پیامکی به دستم رسید : " سیمین بهبهانی،بانوی غزل ایران،درگذشت. یادش گرامی و راهش پر رهرو باد." از چند روز پیش می دانستم که سیمین بهبهانی در بیمارستان بستری است و حالش اصلا خوب نیست و در کما بسر می برد و با توجه به خبرهای بدی که در اینجا و آنجا بازتاب می یافت تا اندازه ای هم منتظر شنیدن این خبر بودم. پیامک را که خواندم در دلم آهی کشیدم و افسوسی خوردم از این که باز یکی از انسان های فرهیخته و ارزنده مان را از دست دادیم. اما سر کلاس،زمانی بود که به بچه ها مساله ای ریاضی داده بودم که حل کنند. منتظر ماندم تا به پایان مساله برسیم. گفتم بچه ها،امروز،سیمین بهبهانی،شاعر بزرگ ایرانی درگذشت. کسی واکنشی نشان نداد. در واقع کسی او را نمی شناخت و حتی نامش را هم نشنیده بود. کلاس سوم دبیرستان بود و در کلاس تجدیدی تابستان که دانش آموزانش از چند مدرسه منطقه آمده بودند،انتظار داشتم دست کم چند نفری نام سیمین را شنیده باشند یا شعری و یا پاره شعری از او به یاد داشته باشند. اما دریغ،حتی نام سیمین هم به گوش شان نخورده بود. یکی گفت : "خداوند بیامرزدش." دیگری گفت : " خداوند رفتگان شما را هم بیامرزد!" حرفم نمی آمد. ساکت بودم و تنها نگاهشان می کردم. چند لحظه ای که گذشت کمی درباره ی بهبهانی گفتم. یکی از بچه ها گفت پس به احترامش یک دقیقه سکوت می کنیم. کلاس در سکوت فرو رفت و من هم در اندیشه.

  با خود گفتم این دانش آموزان از چند مدرسه در اینجا گرد آمده اند و با چند آموزگار ادبیات سر و کار داشته اند. یعنی یکی از این آموزگاران،گاه و بیگاه  و به وقت درس و یا استراحت،و به عنوان یکی از شاعران شناخته شده ی کنونی ایرانی و زبان فارسی،اشاره ای به بهبهانی نکرده و شعری از او نخوانده است؟ "چرا رفتی،چرا؟- من بی قرارم" که خیلی معروف شد؛یعنی آموزگاری پیدا نشد که گامی بیرون از کتاب درسی بگذارد و آن را بخواند و درباره ی این شعر فراگیر این شاعر و همکار بزرگ خود،سخنی بگوید؟ مگر بهبهانی سی سال آموزگار آموزش و پرورش نبوده است؟ دست کم تعلق خاطر صنفی،می توانست خود عاملی باشد. پس پیوند میان مدرسه و جامعه و زندگی در چیست و چگونه است و در کجا باید دیده شود؟

  پس از کلاس هم، ذهنم درگیر بود و به جاهای دیگر رفت. بی گمان بیشتر دانش آموزانی که در کلاس بودند در فضای مجازی،عضو شبکه های اینترنتی اند. این شبکه ها تا چه اندازه جدی اند و تا چه اندازه سرگرمی؟ و تا چه اندازه ارزش های انسانی و بزرگان کشور را فرآیاد جوانان می آورند؟  

http://www.shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=33&pageno=20

عکس روشنفکر

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،10 شهریور 93

ادوارد سعید کتابی دارد به نام "نشانه های روشنفکران" ؛ گردآوریی ازچند گفتار. پراکنده و اینجا و آنجا،از نشانه های روشنفکران می گوید که : از عادت ها و جزم های اندیشگی و کرداری پیروی نمی کنند؛هنر عرضه ی خویش را دارند؛ دارای موقعیتی غم انگیزند؛ شخصیتشان نمونه است یعنی آشکارا دیدگاهی را نمایندگی می کنند؛ با سنت پرستی سرستیز دارند؛ در راه آزادی و عدالت بی باکند؛ و ... سعید،همچنین از برخی زاویه های  دیگر زندگی آنها می گوید : حرفه ای نیستند،آماتورند یا به زبان فارسی،ذوق ورزند؛ تخصصی نمی زیند و در کار و جامعه ی خویش گم نمی شوند بلکه دیدی فراگیر دارند؛ آواره و کوچ نشین و در تبعیدند یعنی در خانه ی خویش کمتر می زیند؛ و هیچ دستوری برایشان نیست که چه بگویند و چه بکنند.

 داشتم اینها را برای دوستی می گفتم. گفت سعید نگفته روشنفکران چگونه عکس می گیرند؟ گفتم به یاد ندارم. اما شاید هم نتوان گفت که روشنفکر چگونه عکس می گیرد. ولی عکس هایی هم هست از روشنفکران که شده اند نمادجنبش،نماد زندگی،نماد اندیشه. و یاد عکسی از خود سعید افتادم که داشت در دفاع از امنیت و آزادی سرزمین اش،سنگ پرتاب می کرد.    

 گفت "عکس روشنفکر" هم داریم؟ گفتم عکس یا عکاس؟ گفت عکس. گفتم منظورت را نمی فهمم. گفت عکس هایی داریم "روشنفکر" . تآثیری که بر انسان می گذارند شاید از هزاران آدم و نوشته هم اثرگذارتر باشند. برخی از ویژگی هایی هم که گفتی دارند و به زندگی رنگ و معنای دیگری می دهند. بعد تلفن همراهش را درآورد و چندتایی عکس نشانم داد. اولی را دیده بودم. لاشخوری در کنار کودک رنجور و در حال جان دادن آفریقایی نشسته بود و مرگ کودک را انتظار می کشید. گفت عکاس این عکس،پس از انتشار آن،افسردگی گرفت و خودکشی کرد و مرد. عکس بعدی،زوج جوانی بودند که در زیر آوار ساختمان یک کارخانه و در آغوش هم،جان باخته بودند. گفت این نماد وفاداری است. سومی آگهی گم شدن دختر و پسری بود در روزنامه،که پدر- مادرشان از 44 سال پیش تاکنون در روزنامه و به امید یافتن نشانی از آنها،در روزنامه منتشر می کنند. گفت این یعنی عشق پدر- مادر به فرزند. چندین و چند عکس دیگر هم نشانم داد که به راستی هر کدامشان دنیایی از معنا بودند و نگاهی تازه به زندگی می بخشیدند.

 دیدم به راستی عکس هم می تواند روشنفکر باشد. چنین عکس هایی زاویه ی دیدی به تو می دهند که بر ژرفای زندگی ات افزوده می شود. به تو یاد می دهند که چگونه به زندگی بنگری و یا دست کم این که آنگونه هم می توانی بنگری. عکس هایی که دیدم با من سخن می گفتند و از گم شدن در روزمرگی هشدارم می دادند و ارزش های زندگی را فرا یادم می آوردند.  

http://www.shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=39&pageno=20

هرچه پول بدهی آش می خوری!

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،17 شهریور 93

1.      چند روز مانده به جشن نوروز گذشته،خبردار شدم که دست یکی از بستگان نزدیکم از آرنج شکسته. رفتم بیمارستان،دیدم باندی به دستش پیچیده اند و منتظر پزشک اند. پیش از ظهر بود. تا شب ماندیم،اما از پزشک خبری نشد. بیمارستانی دولتی بود در مرکز تهران،اما حتی برای شستن دست،مایع دستشویی نداشت. پس از پرس و جو دریافتیم که یکی از بیمارستان های خصوصی،بیمه تکمیلی بیمار ما را می پذیرد. فردا صبح رفتیم آنجا. رفتم پذیرش و پرسیدم که آیا بیمه تکمیلی را می پذیرد یا نه؟ گفت می پذیریم اما نکته این است که در این بیمارستان،پزشکان ما "دستمزد" خود را جداگانه از شما می گیرند. گفتم مثلا چقدر؟ گفت بستگی به عمل دارد ولی چون شما می گویید دست از آرنج شکسته و عمل آرنج عمل ظریف و سختی است چیزی پیرامون 6- 7 میلیون تومان باید کنار بگذارید. آمدم جریان را گفتم. بیمار ما توان پرداخت این پول را نداشت. به تکاپو افتادیم و پس از دو سه ساعت،و البته به یاری یکی از بستگان دیگر،توانستیم نوبتی در بیمارستان دولتی طالقانی بگیریم. روز بعد،بدون هیچ پول اضافه ای- که البته هنگامی که پذیرش بیمارستان رک و راست به آدم می گوید هفت میلیون تومان باید به پزشک بدهید دیگر نمی توان به آن "زیرمیزی" گفت- عمل انجام گرفت و خوشبختانه نتیجه،رضایت بخش هم بود.

2.      چند سال پیش در مدرسه ای پولی – غیرانتفاعی- درس می دادم. دانش آموزی داشتم از نظر درسی خیلی ضعیف. یک روز به مشاور گفتم به پدر- مادر او بگوید که به مدرسه بیاید. چند روز بعد مادرش به مدرسه آمد. مشاور آمد مرا به اتاق مشاوره برد و دو نفره درباره ی درس پسرش با او صحبت کردیم. در میان گفت و گو متوجه شدیم یکی دو تا از چک های شهریه پسرش هم پاس نشده. خانواده ای بودند چهارنفره که در یک واحد 50 متری زندگی می کردند. گفتم چرا بچه ات را به مدرسه دولتی نمی بری؟ گفت شنیده ام که در مدرسه های دولتی،خوب درس نمی دهند. می خواهم پسرم به جایی برسد. جالب این بود که در همان مدرسه،دبیر فیزیک،در واقع،دبیر نبود و دانشجو بود و مدرسه به خاطر این که پول کمتری به او می داد درس فیزیک دو سه پایه از مدرسه را به او داده بود. که البته میانه سال هم،پس از اعتراض های پیاپی دانش آموزان،به ناگزیر او را کنار گذاشتند و یک دبیر رسمی آموزش و پرورش آوردند.

3.      مسآله ی خصوصی شدن درمان و بهداشت،و آموزش و پرورش،مسآله ای است چالش برانگیز، و مخالف و موافق،بسیار دارد. این نگارنده البته نمی خواهم با آوردن این دو نمونه،به اثبات دیدگاه خودم بپردازم اما منطق "هرچه پول بدهی آش می خوری" در گستره ی درمان و آموزش،درست نیست. 

 http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=45&pageno=20 

انگاره های بی سرپرست

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،25 شهریور 93

 بالای سر همگی مان،تیغ تیزی دارد می چرخد. اگر از "اندازه" بالاتر روی،درد و برش کشنده ی آن را خواهی چشید. این را نباید از یاد برد. ستون این تیغ،البته بر فرهنگ ما استوار است. فرهنگی که چشم دیدن برتری دیگری را برای مان نگذاشته، یا دست کم سخت کم سو کرده. در ایران،بهتر است متولی و سرپرست ایده ات نباشی. ایده اگر نو،ارزنده،و بجا و به هنگام باشد آهسته- آهسته جای خود را باز می کند و ریشه می دواند. گاهی باید ایده را،سراسر،رها کنی و بروی. گاهی باید کمی هم در اندیشه ی آبیاری اش باشی. در هر دو رو،بهتر است از دور مراقبت کنی. نباید متولی اش گردی و سفت و سخت به هواداریش برخیزی. چه بسا زود سرت به تیغ بخورد و نابود شوی. شاید هم بشود گفت ایده ی بی سرپرست،بهتر و بیشتر و زودتر رشد می کند. از خود گذشتگی می خواهد اما نتیجه بخش است.

 نمی دانم حکمت بود که داشت می گفت یا درسی از جامعه شناسی ایران. در هر رو،خیلی به دلم نشست. اما نمی خواستم سراسر تسلیم شوم و همه اش را بپذیرم. دارم سنجشگرانه اندیشی را تمرین می کنم. دارم شالوده شکنی  اندیشه ها را می آزمایم و در برابر همه ی سخنان- هر چه هم که دلنشین و استوار بنماید و هر چه هم که گوینده اش معتبر باشد- دارم به ذهنم فشار می آورم تا راه نفوذ و نقد را بیابم. گفتم تیغ تیز فرهنگی بالای سرمان را می پذیرم اما خود همین ایده،که ایده ی نو و ارزنده را باید رها کنی و بروی را،محافظه کارانه می بینم. شاید تو رفتی و دیگران،ایده ی تو را دگر کردند. شاید از خاصیت انداختندش. شاید تنها ظاهری از آن برجای گذاشتند برای خالی نبودن عریضه،برای دکور.خودت اگر باشی،نمی گذاری. وانگهی ایده ی بجا و به هنگام،از دل درگیری برمی خیزد،یا دست کم در درگیری پرداخته می شود. کنش و انگاره،برهم کنش دارند. باید باشی و درگیر باشی تا سخن به هنگام و کارآمد زمانه را بگویی،و گرنه تنها خودت را تکرار می کنی. 

 سری تکان داد و گفت نه عزیزم،کار فرهنگی،از بنیاد،محافظه کارانه است. یعنی کار یک روز و دو روز نیست،آهسته و پیوسته باید رفت. کار فرهنگی،زمانبر است،شکیبایی می خواهد. درگیری هم دارد اما از جنس دیگری است،شیوه و شگرد آن هم فرق می کند،"اهل کام و ناز را در کوی رندی راه نیست / رهروی باید، جهان سوزی،نه خامی بی غمی". گاهی اگر باشی و بایستی به روزمرگی می افتی. جهان کنونی هم،همبسته است. زیاد اینجا و آنجا ندارد و با خبر می شوی که چه دارد می گذرد. پس اگر ایده ای داری بنویس و بگو اما زیاد درگیر نشو. بگذار ایده ات بی سرپرست باشد.      

مهر،مدرسه،روشنایی و عدالت

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،1 مهر 93

روزهای نخستین مهرماه،نه تنها در این روزگار و سده ی کنونی است که شور و شوق ها می آفریند،بلکه در گذشته های دور نیز،به نزد ایرانیان،روزهای جشن مهر به شمار می رفته و شادی آفرین بوده؛و گویا در اسطوره ها،فریدون نیز در همین روزها بر ضحاک پیروز گشته است. در معنای واژه ی "مهر" هم،افزون بر دوستی و محبت و چند معنای دیگر،از "روشنایی" سخن رفته است،یعنی مهرماه و روزمهر،روزهای روشنایی اند. من البته چند سالی است که در روزهای نخست مهر ماه،به یاد این بیت زیبای فردوسی می افتم : "همان اورمزد و همان روزمهر / بشوید به آب خرد جان و چهر". روز اورمزد،روز نخست هر ماه است و گویا در دوره ی هخامنشیان نیز،جشن مهرگان هم در روزهای نخست مهر برگزار می شده است،پس در روز مهر،با آب خرد و روشنایی،جان و چهر شسته می شود. و شگفت این که،هم اکنون نیز در مهرماه،مدرسه ها بازگشایی می شوند؛مدرسه یعنی همان جایی که در آن،جان،با آب خرد،روشنایی می گیرد و از نادانی و تاریکی به در می آید. 

اما در همین روزهای آغاز مدرسه،هستند – و شوربختانه پر شمارند- کودکانی که باید به مدرسه بروند اما به دلیل های گوناگون اقتصادی و فرهنگی بیرون از مدرسه و آموزش مدرسه ای روزگار می گذرانند. امسال در دبیرستانی که پسرم را نام نویسی کرده ام گفته اند که دانش آموزان باید با کت و شلوار سرمه ای و پیراهن سفید به مدرسه بیایند. گذشته از  این که این کار هزینه ای روی دست خانواده ها می گذارد- چیزی میان دویست تا سیصد هزار تومان- و گذشته از این که پوشش یکسان اجباری در مدرسه،تا چه اندازه با قانون های خود آموزش و پرورش و تا چه اندازه با آزادی و سلیقه ی دانش آموزان در انتخاب پوشش همخوان است،اما می توان پذیرفت خود خرید کت و شلوار،به نوعی به شور و شوق رفتن دوباره به مدرسه می افزاید. چند روز پیش که برای خرید رفتیم،این حس را در چشمان و رفتار فرزندم می دیدم و البته پیاپی و بدون اختیار به یاد کودکانی می افتادم که در همان بازار،مشغول کار بودند،و یا کودکانی که هر روز در حالی آنها را می بینیم که سر در یکی از ظرف های گردآوری آشغال ها دارند.  

  برابر آماری که دو سال پیش منتشر شد نرخ پوشش تحصیلی در دوره ی متوسطه،از 69 درصد سال 1378 به 61 درصد سال 1390 کاهش یافته است. ناگفته پیداست که یکی از مهم ترین ریشه های این پدیده ی ناخوشایند و ناگوار،ناداری و تنگ دستی خانواده است. اما شاید یک دلیل دیگر این باشد که متآسفانه سپهر آموزش ایران،فرهیخته پرور نیست تا نفس خود درس خواندن،ارزشمند به شمار آید. این است که می بینیم پاره ای از بازماندگان از آموزش،از طبقه ی متوسط و بالا هستند. آموزش در ایران،کیفی نیست،از این رو دانش،ارزش ذاتی چندانی هم ندارد.

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=58&pageno=20#

دیگری در پرانتز

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،8 مهر 93

1.      زنگ زده می گوید نمی شود چهار ماه زودتر خانه را تخلیه کنید،فرزندم در یکی از دانشگاه های تهران قبول شده و می خواهد بیاید تهران،گفتیم خانه ی دیگری برایش نگیریم و بیاید در خانه ی خودمان بنشیند. گفتم من شرایطش را ندارم و تا پایان قراردادمان چهار ماه دیگر مانده. گفت اما برابر قرارداد،من می توانم به شما بگویم زودتر بلند شوید و شما هم یک ماه فرصت دارید خانه ی دیگری برای خودتان پیدا کنید. گفتم در قرارداد رضایت دوطرف هم شرط شده،و من  هم اکنون،نه راضی ام و نه شرایطش را دارم. گفت پس نمی شود نصف رهن،یعنی بیست میلیون تومان را بگیری و به جایش ماهانه ششصد هزار تومان اجاره بدهی؟ گفتم من همه ی حقوقم یک میلیون تومان است،الان هم دارم دویست هزار تومان اجاره می دهم،یعنی من از یک میلیون حقوق،هشتصدهزار تومان اجاره بدهم؟ گفت نمی دانم ولی به هر صورت ما هم گرفتاریم،یک کاری بکن و خبرش را هم به من بده،تا ببینیم چه کار باید بکنیم. 

2.      صاحب خانه روز نخست مهر بود که زنگ زد. اما در همان روز و پس از پایان مدرسه،خواستم بیایم خانه. پس از بیست و چهار سال،برای نخستین بار بود که با کت و شلوار به مدرسه رفته بودم؛کت و شلواری نو و تمیز تمیز. یکی از دکان داران نزدیک مدرسه داشت با جوی آب،موتورش را می شست. نزدیک که شدم سطل آبی روی موتورش ریخت. شلوار من و یکی دیگر از عابران خیس شد. گفتم مرد حسابی نمی بینی ما داریم رد می شویم؟ نمی شد بگذاری ما برویم و بعد آب بریزی؟ خندید و گفت : ببخشید کمی عجله دارم! مشتری آمده در ِ دکان خواستم این سطل را بریزم و بروم ببینم چه می خواهد.

3.      آمدم رفتم مترو. جای نشستن نبود. سرپا ایستادم. دو سه نفر آن ور تر،پیرمردی هم سرپا ایستاده بود. چند ایستگاهی که رفتیم مرد میانسالی که روبروی من نشسته بود- که اگر برمی خاست من می توانستم جایش بنشینم- خواست پیاده شود. نیم خیز شد و بدنش را کشید و دست پیرمرد را گرفت و به جای خودش نشاند. مرد "بخشنده" که رفت پیرمرد با حالتی که می شد دریافت کمی خجالت کشیده گفت آقا جای شماست و شما باید بنشینید. گفتم نه،خواهش می کنم. کناری ام آهسته در گوشم گفت از بالای خلیفه بخشید؛مرد حسابی اگر می خواهی جایت را به کسی بدهی وقتی خودت نشسته ای باید بلند بشوی،نه زمانی که می خواهی بروی!

4.      ایمانوئل لویناس را فیلسوفی از فیلسوفان اخلاق می نامند. هسته ی بنیادین رویکرد اخلاقی لویناس،"دیگری" است. اخلاق به نزد او هستی شناسانه نیست بلکه از "دیگری" که باید دگربودگی او را بپذیری ریشه می گیرد. کاش ما هم کمی به "دیگری" بیندیشیم. 

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=64&pageno=20

بژی کوبانی

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،22 مهر 93

هنگامی که رسیدم هنوز به آغاز مراسم ده دقیقه ای مانده بود. دویست سیصد تنی آمده بودند. اما یک ساعت که گذشت و رسیدیم به پایان رسمی مراسم،شدیم چیزی نزدیک به دو هزار تن. "بژی کوبانی" مهم ترین شعارمان بود،یعنی "زنده باد کوبانی". به این شعار که می رسیدیم خود به خود،فریادها بلند تر و رساتر می شد. در کنار این،البته شعاری که سخت به رفتار نامسئولانه دولت ترکیه در جنگ کوبانی و داعش اعتراض می کرد نیز از شعارهای اصلی گردهمایی بود. باری،دارم از گردهمایی کردهای ایرانی روبروی دفتر سازمان ملل در تهران سخن می گویم که در پشتیبانی از کوبانی و در اعتراض به جنایت و آدمکشی هایی داعش،در ساعت 4 بعدازظهر چهارشنبه 16 مهرماه آغاز شد و با راهپیمایی پس از آن،تا ساعت شش به درازا کشید. نیروی انتظامی هم بود و خوشبختانه خود شرکت کنندگان،به خوبی،نظم را رعایت می کردند و برخوردی هم پدید نیامد.  

شعارهای زیادی داده شد. بر دست حاضران هم برگه های فراوانی دیده می شد که بر روی آنها چیزهای زیادی نوشته شده بود : " داعش جنایت می کند / ترکیه حمایت می کند ، داعش جنایت می کند / un حمایت می کند ، دولت روحانی / حمایت از کوبانی ، کردستان  گورستان فاشیست است ، بژی ایران / بژی کوبانی ، دفاع از کرد / دفاع از شرف ایران است ، ما همه کوبانی هستیم ، کوبانی را نجات دهید ، کوبانی تنها نیست ، پس کو حقوق بشر؟!!"

 به خانه که رسیدم سری زدم به اینترنت. گزارش شده بود که در ترکیه،و در اعتراض های کردها،دست کم 18 تن از آنها کشته شده اند. به برخی از صفحه های شخصی فیس بوک سر زدم  که همواره در برابر نقض حقوق کردها تندترین موضع گیری ها را می گیرند. با شگفتی دیدم که برخی از آنها،خیلی راحت از کنار این 18 تن کشته گذشته اند و نه چندان بازتابی داده و نه چندان موضعی گرفته اند. رفتارشان مانند همیشه نبود. با خود گفتم اگر این رخداد در ایران افتاده بود به همین سادگی از کنار آن می گذشتند؟ چرا هنگامی که داعش،انسان ها- و از آن میان کردها- را می کشد بسیار برآشفته می شویم اما هنگامی که ترکیه می کشد با خونسردی از کنار آن می گذریم و موضع مان می شود شتر دیدی ندیدی؟!

 کرد ایرانی که روبروی دفتر سازمان ملل،با همه ی وجود به رفتار دولت ترکیه اعتراض می کرد به درستی از این نمی ترسید که برخی از ترک ها- که چه بسا دلبستگی هایی به کشور ترکیه و حکومت آن دارند- نگران و دلخور شوند. اما کرد ایرانی فضای مجازی، که در نقد به ایران- که برای آسانی کار آن را "فارس" می خواند و خود را جدا از آن- به دنبال متحد می گردد و نمی خواهد شکافی میان متحدانش پدید آورد به آسانی حاضر می شود که سکوت کند. اما فراموش می کند که اعتراض به کشته شدن انسان ها را نباید دستخوش بازهایی از این دست نماید.        

 http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=73&pageno=20

"نیکوکاران نابکار"

 مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،28 مهر 93

 سال ها پیش و در کتابی درباره ی فلسفه خواندم که فلسفه چیزی نیست جز یک تشخیص هوشیار از آن چیزی که پیش از این،جزء بدیهیات شمرده می شده است. و می دانیم که بدیهیات و یا خود- پیداها،تنها در یک زمینه ی ویژه از زندگی باقی نمی مانند و در همه ی گستره های فرهنگی،اجتماعی،سیاسی،و اقتصادی نفوذ می کنند. و از قضا یک روش رشد انسان هم در افتادن با همین خود- پیداهاست که کار آسانی هم نیست. از این رو باید به راستی سپاسگزار کسانی بود که در بازشناسی خود- پیداهای ذهنی و به چالش گرفتن آنها یاری می رسانند.

 پس از این درآمد کوتاه، این سخنان را بخوانید : " تا فرهنگ ما عوض نشود پیشرفت نخواهیم کرد. ما برای پیشرفت به یک دگرگونی بنیادین فرهنگی نیازمندیم. ایرانی ها،تنها به دنبال این هستند که سر یکدیگر کلاه بگذارند و به هم دروغ بگویند. سده هاست که اینگونه اند و این اخلاق، جزء میراث ملی ماست. بازار آزاد و دموکراسی،دست در دست یکدیگر دارند. هر کجا دموکراسی هست بازار آزاد هم هست و بازار آزاد هم با خود دموکراسی می آورد. دولت،اقتصاد دولتی ومدیریت دولتی فسادآور است و بایستی که دولت تا می تواند از همه ی گستره های زندگی دامن برچیند. رقابت،بنیاد پیشرفت است. کشورهای توسعه نیافته اگر می خواهند توسعه بیابند باید در ِ واردات را باز بگذارند تا محصول های صنعتی و کشاورزی شان،با کالاهای خارجی وارداتی رقابت کنند،آن زمان است که پیشرفت خواهند نمود. همه ی کشورهای توسعه یافته در گذشته با همین روش به توسعه رسیده اند. " درستی این سخنان به نزد بسیاری از ما آنچنان روشن است که نیازی به استدلال ندارند و گزاف نیست که بگوییم در هر روز چندین بار،یا خود آنها را بر زبان می رانیم و یا از دیگران می شنویم. اگر هم کسی در درستی آنها،چند و چونی کند بی درنگ متهمش می کنیم به بی سوادی و یا ایدئولوژیک و حتی کمونیست بودن؛چرا که دارد از نقش گسترده ی دولت هواداری می کند و گویا هنوز نشنیده است کمونیسم،که به دنبال دولتی کردن همه چیز بود،به سختی شکست خورد و سال ها پیش درگذشت! به گفته آن اسقفی که می گفت : "هنگامی که به تنگدستان غذا می رسانم قدیس نامیده می شوم و آنگاه که از آنها می پرسم چرا تنگدستان غذا ندارند مرا کمونیست می خوانند."

 اما راست این است که پذیرش دربست و بی کم و کاست این گزاره ها،خود یک ایدئولوژی است،که چون از زبان دانش آموختگان "آزاد اندیش" هم زیاد شنیده می شود درافتادن با آن،هم سخت تر می گردد و هم بایسته تر. پروفسور ها جون چنگ،اندیشه ور اقتصادی کره ای،یکی از کسانی است که با اینگونه ایدئولوژی های فراگیر،به نیکویی درافتاده است. "نیکوکاران نابکار"- برگردان نبوی و شهابی،کتاب آمه- یکی از کتاب های ارزنده و خواندنی چنگ است که در آن با آوردن نمونه ها و برهان های گوناگون،درستی گزاره های خودپیدای بالا را سخت به پرسش گرفته است.

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=78&pageno=20

فرهنگ،قدرت و ایدئولوژی

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر، 10 آبان 93

1.       تا کنار خیابان،نزدیک به دو متر فاصله داشت اما کنار نمی کشید تا ماشین روبرویی رد شود. در خیابان 8 -7 متری،راه بندانکی درست کرده بود و ما هم در صف نانوایی داشتیم تماشا می کردیم. نفر پشت سرم گفت : "ببین وقتی می گویند فرهنگ نداریم این است. این همه آدم را معطل خود کرده و حاضر نیست یک کم کنار بکشد. درست بشو هم نیستیم. چند روز پیش،موتور سواری از پشت سر به من زد،البته نه در خیابان بلکه در پیاده رو! این روزها در پیاده رو هم که داری راه می روی باید راهنما! بزنی،یا پشت سرت را نگاه کنی و پس از آن بپیچی،وگرنه ممکن است همانند من موتوری بزند پایت را له و لورده کند. بابا همه چیز که سیاسی نیست خیلی از بدبختی ها و گرفتاری های ما فرهنگی است." گفتم وقتی پشت فرمان ماشین یا موتور هستیم و حقوق عابران پیاده و دیگر رانندگان را رعایت نمی کنیم شاید به خاطر این است که احساس قدرت می کنیم. عابر پیاده،در برابر راننده،قدرتی ندارد و راننده بی آنکه آسیبی ببیند به آسانی می تواند خواست خودش را تحمیل کند و کارش را به پیش برد. احساس قدرت و به کار بستن آن البته لذت بخش هم است. این که گفته اند قدرت فساد می آورد تنها در گستره ی سیاست نیست. همین راننده ی پرشیایی هم که به شتاب آمد،وسط خیابان ترمز زد و راه بندان درست کرد احساس قدرت می کرد. اما جا نبود و ناگزیر شد که بایستد. سر و صدای دیگران هم که بلند شد،کنار کشید و دست از لجبازی برداشت و به دیگران راه داد.

2.       گفتم گویا فردا قرار است در اعتراض به رفتار اسید پاش ها و یا به گفته ای "اسیدی ها" عده ای بروند در مجلس. نگذاشت حرفم تمام شود،بی درنگ گفت : "بی فایده است،با شعار دادن که کاری درست نمی شود. باید فرهنگ مان از بنیاد دگرگون شود. مشکل ما فرهنگی است و به این زودی ها هم درست نمی شود. این کارها،نتیجه نمی دهد و بیشتر ژستی است که عده ای بگویند داریم کاری می کنیم. ما نیاز به کار فرهنگی داریم و پیه سال ها کار فرهنگی و سختی ها و دشواری های آن را باید به تن مان بمالیم تا دست کم دو سه نسل دیگر کمی جلو برویم."  گفتم ژاپن در چند سال پیشرفت کرد؟ ده نسل طول کشید تا ژاپن،ژاپن بشود؟! اینجور که تو می گویی بایستی چشم به یک میلیون سال دیگر بدوزیم! کار فرهنگی گویا برای شما شده ژستی آبرومندانه و سرپوشی بر بی عملی تان. گفت : "همین است که می گویند کار ژورنالیستی،سطحی است و آدم را سطحی اندیش می کند. فکر نکن چهار تا مطلب در روزنامه می نویسی چیزی سرت می شود. من آکادمیک حرف می زنم عزیزم. دانشجوی دکترایم و عمرم را گذاشته ام روی خواندن و پژوهش." گفتم از قضا یکی از همین کم و کاستی های فرهنگی ما،مدرک گرایی است. به جای این که پنجاه میلیون تومان بدهی و دکترا بگیری کمی به کلیشه های اندیشگی ات بیندیش و از فرهنگ و اهمیت آن هم بت و ایدئولوژی نساز.     

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=88&pageno=20

منم اینجایی ام

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،14 آبان 93

 گفتم شما چگونه می اندیشید و به نظر شما چه باید کرد؟ ماند یا رفت؟ بیشترشان گفتند ما می خواهیم برویم. گفتم چرا؟ یکی گفت اینجا برای آینده ما برنامه ای ندارند و ارزشی برای مان قائل نیستند. تازه ما جزء اقلیت ها هستیم و رفتن مان خیلی ساده تر از شماست. چرا اینجا بمانیم؟ پسر خاله ی من چند سال پیش از دانشگاه شریف،مهندسی عمران گرفت. یکی دو سالی بیکار بود. زن هم گرفت اما پدرش خرجش را می داد. سال گذشته رفت. الان خیلی خیلی راضی است. هم اکنون که رفتن اقلیت ها به نسبت آسان است چرا نرویم؟ در چند سال گذشته هم خیلی ها رفته اند. بیشتر آنانی هم که مانده اند یا دیگر پیر شده اند و توان رفتن ندارند و یا در فکر رفتن اند. امید چندانی هم به بهبودی نیست.

 بحثی درگرفته بود میان من به عنوان آموزگار و دانش آموزان پانزده شانزده ساله ی ارمنی و زرتشتی ایرانی در یکی از دبیرستان های اقلیت ها. یکی از ارمنی ها گفت من با اینها مخالفم. چند سال هم با خانواده ام در آلمان بودیم. ایران از آلمان بهتر است. آلمانی ها خیلی بی روح و خشک و سردند و همیشه دوست دارند به دیگری درباره ی رعایت نظم و آداب و رفتار تذکر دهند. یکی از بچه های زرتشتی هم گفت من هم کشوری را که پدرمان با خون و دل و هزاران بدبختی نگه داشته اند نمی خواهم رها کنم و بروم. گفتند آقا تو چه می گویی؟ باید ماند یا رفت؟ گفتم "من اینجایی ام. چراغم در این خانه می سوزد." گفتم به آینده خوشبینم و خوشبینی هم به گفته ی پوپر،وظیفه است. داشتم ادامه می دادم که یکی گفت آقا دیگر از بخت شما گذشته،باید به فکر بچه هایت باشی. دو سه تا از بستگان مسن و پیر ما هم که رفته بودند برگشتند و نتوانستند آنجا بمانند. وضع جوان ها اما فرق می کند. گفتم درست،اما بچه ها بد نیست این را هم بدانید که برخی از اندیشه وران غربی،همانند جرج فریدمن،در کتاب" صد سال آینده"، پیش بینی هایی کرده اند که خواندن و شنیدن دارند و کتاب فریدمن را که در کیفم بود باز کردم و دو سه خطی از آن را برای شان خواندم : "در نیمه اول قرن 21،کاهش جمعیت باعث کمبود نیروی کار در کشورهای صنعتی پیشرفته خواهد شد. امروزه،کشورهای پیشرفته مشکل را در نگهداری مهاجران می دانند،در حالی که پس از نیمه اول قرن 21،مشکل اصلی متقاعد کردن افراد برای مهاجرت به این کشورهاست. این کشورها مجبور خواهند شد برای مهاجرت به کشورهایشان به افراد پول هم بدهند. ایالات متحده هم دچار این مشکل خواهد بود و باید به طور فزاینده ای برای جذب اندک مهاجران تلاش کند."

 غروب که داشتم به خانه برمی گشتم به سخنان بچه ها می اندیشیدم. کسانی که می خواستند بروند خیلی بیشتر بودند و تازه به من سفارش می کردند جلوی رفتن پسرم را هم نگیرم. نمی دانم پسر چهارده ساله ی من چگونه می اندیشد اما در مترو و در عالم خیال بهش گفتم آرمان،من می گویم " من اینجایی ام. چراغم در این خانه می سوزد" تو چه می گویی؟ گفت بابا " منم اینجایی ام."  

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=90&pageno=20#

در جست و جوی انگیزه

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،18 آبان 93

 گفتن برخی حرف ها آسان است،به ویژه سخنانی که از بس گفته و بازگو شده و می شوند که درستی آن را همه پذیرفته و می پذیرند. یک نمونه از این همه- پذیرها،این است که می گوییم برای پرورش درست کودکان، از تنبیه کمک نگیرید به جای آن برای انجام کارهای خوب و شایسته به کودکان پاداش دهید و تشویق شان کنید. همین سخن را البته در سطحی بالاتر و برای بزرگترها هم می گویند که اگر می خواهید در یک گروه یا سازمان،بهره وری بالا رود حقوق کارکنان خود را افزایش دهید و با وعده پاداش،رفتار آنها را کنترل کنید. البته در اینجا،درباره ی تنبیه کارکنان کم کار و زیرکاردربررو،همرایی بالایی هم دیده می شود. بحث رقابت هم یکی از همین بحث های فراگیر و همه- پذیر است. این که همه زندگی بر بنیاد رقابت پیش می رود. نمونه اش هم بهتر شدن تولیدهای صنعتی کشورهای پیشرفته است که روز به روز با رقابتی که با هم دارند بر کیفیت شان افزوده می شود. اینگونه هم نتیجه گرفته می شود که اگر در کشور،سازمان های نیرومند و کارآمد می خواهید باید میان آنها و میان کارکنان شان رقابت پدید آورید. در یک سازمان،به بهترها پاداش دهید و حقوق شان را افزایش دهید و "بدها" را هم تنبیه حقوقی و موقعیتی کنید. در کلاس درس هم باید برای پیشرفت تحصیلی دانش آموزان،آنان را تشویق کنید و در یک فضای رقابتی،به تلاش،درس خواندن و توجه بیشتر وادارید. پس پول،پاداش،تنبیه،و رقابت می شوند رمز و راز پیشرفت و بهبود صنعت،آموزش،مدیریت،و همه ی گستره های زندگی.     

  اگر در یک جمع نشسته باشید که دارند درباره ی کاستی های مدیریتی کشور بحث می کنند اینگونه سخن گفتن- همانگونه که در آغاز گفتم- آسان است. اما اگر کسی برگردد و بگوید : "حقوق و دستمزد ایجاد انگیزه نمی کند که هیچ،در هر رو عاملی است برای از بین بردن انگیزه." یا " بهبود کیفیت،کاری بسی دشوار تر و پیچیده تر از آن است که به صرف کم و زیاد کردن دستمزد،بتوان آن را تآمین نمود." یا حتی به جان دیویی،فیلسوف آمریکایی- با وجود پراگماتیست بودن- استناد دهد : " توجه اندیشمندانه،مستلزم داوری،استدلال و ژرف اندیشی است و این بدان معناست که کودک پرسشی از آن خود دارد و کنشگرانه می کوشد پاسخی برای آن بیابد." آنگاه می بینید که موضع گیری ها آغاز می شود که اینهایی که تو می گویی با همه ی جهان نو،تجربه های بشری و حتی عقل سلیم،ناسازگار است و کشورهای پیشرفته،همگی دارند با پاداش و رقابت پیش می روند. با پول،پاداش و رقابت،باید به افراد انگیزه داد. این سخنان تو با دانش مدیریت آکادمیک جهانی نمی خواند و خیالی است. روشن است که باید میان افراد رقابت پدید آورد تا پیشرفت کرد.

 خب،پیداست که با کشمکش سختی روبرو هستیم و هر کدام برای خودشان،گواه و استدلال های خود را دارند. این نگارنده البته به دیدگاه دوم گرایش دارد و کاری که می توانم برای پاداش- رقابتی باوران انجام دهم- دست کم در اینجا- تا چه بسا کمی در دیدگاه و نگرش خودشان،گمان روا دارند این است که ارجاع شان دهم به کتاب "نه تنبیه،نه تشویق" نوشته ی الفی کهن،برگردان اکرم کرمی.  

 http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=93&pageno=20

قانون برخی مردمان

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،26 آبان 93

1.       رفتم قصابی سه کیلو گوشت خریدم،شد نود و هفت هزار تومان. صندوق دار از کارت بانکی ام به اشتباه نه هزار و هفتصد تومان کم کرد. به خانه که رسیدم فهمیدم اشتباه کرده. اما دیر وقت بود، فردا هم جمعه. تا بقیه پول را ببرم پس بدهم دو سه روزی به درازا کشید. در این میان، موضوع را با چند تنی در میان گذاشتم. یکی از آنها گفت حالا می خواهی بروی پول را پس بدهی؟ گفتم بله. تو چه می گویی؟ گفت اگر می خواهی با گوشتی که خریدی،نذری درست کنی و خیر کنی که برو بقیه پول را بده،خوراک نذری باید حلال حلال باشد. می خواهی نذری درست کنی؟ گفتم نه ،برای مصرف خودمان است. گفت پس نرو بده! قصاب ها وضع شان خوب است. اولش پنداشتم دارد شوخی می کند اما کمی که به حرف زدن ادامه داد دیدم نه، جدی می گوید. استدلال شگفت انگیزی بود. ساعتی درباره اش اندیشیدم که بنیاد این نگرش چیست؟ به این نتیجه رسیدم که او به رسم های آیینی و دینی و درست برگزار کردن آنها، بیش از اخلاق انسانی و رعایت آن اهمیت می دهد؛فراتر نشاندن آیین بر اخلاق.

2.       شب مهمان یکی از آشنایان بودیم. از سر کار رفتم خانه شان. کتابی خریده بودم و در دستم بود. پس از احوال پرسی گفت ببینم چه می خوانی و این چه کتابی است که داری؟ کتاب را دادم. کمی اینور و اونورش کرد و گفت بد نیست اما ببین وقتی می خواهی کتاب بخری کتابی بخر که جلد مرتب و قشنگ داشته باشد تا وقتی می گذاری در کتابخانه،به چشم بیاید و نما داشته باشد. بعد دستم را گرفت و برد در آنور اتاق و گفت ببین،اینجوری کتاب بخر. دیدم دو قفسه کامل کتابخانه اش،کتاب های ذبیح اله منصوری است و همه،هم اندازه و مرتب،کنار هم چیده شده اند و معلوم بود که ماه ها و شاید سال هاست که دست نخورده اند و لایشان هم باز نشده است. گفتم درسته خیلی مرتبه اما فلانی به گمانم کتابخانه را با دکور عوضی گرفته ای و کتاب را با بلور!

3.       گفتم نوشته های تارنمای تان زیاد کیفیت ندارد. باید بکوشید نوآورانه و گیراتر بنویسید. نوشتنم هم تمرین می خواهد. اگر برای تمرین در روان نوشتن،منبع خوب،جمع و جور،و کاربردی هم می خواهید داریوش آشوری دارد و در اینترنت هم هست. جمله هایی را از رسانه های فارسی برگزیده و ویرایش کرده است. برای پرهیز از بیش از اندازه دراز شدن جمله ها و جمع شدن چند فعل در پایان جمله،می توانید از آن بهره بگیرید. گفتند بابا ما می خواهیم در این تارنما،درد دل کنیم و می خواهیم که بسا فرادستی آن را بشنود. نمی خواهیم که نویسندگی مان را به رخ بکشیم. ما می خواهیم دردهایمان را بازگو و گاهی هم فریاد بزنیم حالا تو آمده ای و می گویی اینجوری نگوییم و آنجوری بگوییم؟! گفتم اگر می گویید فرادستان به این تارنما نظر دارند بهترنویسی،بهتر نیست؟ یادتان نرود که به گفته ی فردوسی : " سخن ماند از تو همی یادگار /  سخن را چنین خوارمایه مدار."

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=100&pageno=20#

خشونت هایی که دیده نمی شوند

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،10 آذر 93

چند ماهی بود که با هم،در مدرسه ای همکار شده بودیم. هر دو ریاضی درس می دادیم،یعنی افزون بر همکار بودن،هم رشته هم بودیم. اما او،چند سالی را در اداره کار کرده بود و تا اندازه ای آن آگاهی بایسته را،از درون مایه ی کتاب های تازه نداشت،دست کم،شمار چشمگیری از آنها را آموزش نداده بود. مانند بسیاری از فرهنگیان دیگر هم ،تنگناهای اقتصادی آزارش می داد و بعداز ظهرها با پیکان فرسوده اش،در شهر، مسافرکشی می کرد. انسان خیلی شاد و شوخی هم بود و سخنان خنده دار و بامزه،بسیار می گفت و می دانست. 

 آن روز،زنگ پایانی که خورد به دفتر دبیران آمدم و خسته و کوفته،بر راحتی نشستم. پس از من،بسیارخشمگین و عصبانی و با چهره ای برافروخته،به دفتر آمد و شروع کرد به ناسزا گفتن به دانش آموزان،به خودش،به مسئولان آموزش و پرورش و به قانون هایی که بی پیوند با جامعه و شرایط اش،دست آموزگاران را در برخورد جدی با دانش آموزان درس نخوان و پررو بسته است! بسیار بسیار عصبی بود. همدلانه به درد دل هایش گوش دادم،کمی دل داری اش دادم و کوشیدم که آرام اش کنم اما آرام نمی شد.

 فردا صبح به مدرسه آمدم. از حسین خبری نبود. زنگ تفریح مدیرآمد و گفت : حسین دیروز بعدازظهر،سکته مغزی کرده است! دیروزظهر،به خانه که رسیده،نهاری خورده و دراز کشیده،اما پس از چند ساعت،هرچه می خواهند بیدارش کنند،بیدار نمی شود،اکنون هم در بیمارستان بستری است.

 بیمارستان نخستی که حسین را برده بودند،دولتی بود و به گفته ی خانواده اش پاک حالش را بدتر کرده بودند. پس از ده روز،خانواده اش بردندش به یک بیمارستان خصوصی. هفده شبانه روز آنجا بستری بود و پس از آن به خانه رفت. در خانه به دیدارش رفتم. شنیده بودم که به هیچ رو،حالش خوب نیست. خودش در حیاط را باز کرد. خیلی سرحال بود و سالم! شگفت زده گفتم ای کلک،برای این که چند روزی بیشتر مدرسه را بپیچانی،همه جا را پرکرده ای که سخت بیماری! خندید و تعارف کرد. با هم به خانه رفتیم.

 داستان را پرسیدم که آن روز مگر چه شد؟ گفت : بازی کامپیوتری سخت و پیچیده ای بود. چند نفری بودیم از بچه های محله،که استخر رفتیم. آب هم آنچنان گرم بود که نمی شد تو رفت. من و تو و ماشین هم،در جاده مانده بودیم و ... شگفت زده نگاهی به پسرش انداختم که روبرویمان نشسته بود. دیدم با چشمان اشک آلود،ندایی داد که پرت و پلا می گوید! راستش دیگرحرف هایش را نمی شنیدم. خودم را باخته بودم. نمی دانستم باید چه کنم. حسین پس از سکته،هر ساعت،نزدیک به نیم ساعت،پرت و پلا می گفت. پسرش میوه آورد. میوه هایی را که برداشت در کنار بشقاب و روی فرش گذاشت! موزی را پوست کند و پوستش را در بشقاب انداخت! یعنی از بالا پرت کرد به درون بشقاب.

 از رفتنم سخت پشیمان شده بودم ولی نمی دانستم چه کنم. همه ی بدنم خیس عرق بود. پنج دقیقه ای گذشت و حسین ساکت شد. من هم برای عادی نشان دادن اوضاع،از پسرش،درباره ی درس و کلاس و مدرسه ی خودش پرسیدم و حسین،خاموش ِ خاموش،تنها به گل فرش ها می نگریست و هیچ نمی گفت!

 یک ماهی گذشت. یک روزصبح که به مدرسه آمدم،دم راهرو،عکس حسین بود و اعلامیه ی درگذشت اش. 

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=112&pageno=20

وفادار ماندن به زمین

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،19 آذر 93

 در یک دسته بندی کلی و نه چندان دقیق، می توان انسان ها را بر دو دسته دانست. یکی کسانی که دل نگران درجا زدن خود،و هراسان از غرق شدن در روزمرگی اند و به دنبال این هستند که از تکرار بیهوده زندگی بپرهیزند و هر روز سخن و اندیشه ی نویی بگویند و بشنوند. دسته دیگر کسانی اند که به دور از چنین  دلواپسی هایی،همواره زندگی همه روزه خود را پی می گیرند و دانسته یا نادانسته روزگار در روزمرگی سپری می کنند و هیچ هم در اندیشه ی به پرسش گرفتن پذیرفته های خود نیستند. گهگاهی البته افسوس می خوردند که عمر دارد به بیهودگی می گذرد اما آه و افسوس شان،از دل برنمی آید و بر دل هم نمی نشیند؛ وجودی و ژرف نیست و بنا به عادت است.

 اما زندگی کوتاه است و تا چشم به هم بزنی "فرصت سبز حیات" را از دست داده ای. داشتم درباره ی زندگی و زیستن پویا سخن می گفتم. یکی گفت خب، من به هیچ رو دوست ندارم سراسر زندگی ام روزمرگی باشد،اما برای گریز از روزمرگی چه راه یا راه هایی پیشنهاد می دهی؟ گفتم آدم است که آدم را تربیت می کند- چند روز پیش از یکی از شاگردان علامه جعفری شنیدم که ایشان زیاد این سخن را می گفته. همنشینی با انسان های بزرگ،می تواند انگیزه بخش باشد. انسان های بزرگ،الگوهایی هستند که انسان را از درافتادن در رقابت ها و حسادت های بی ارزش و روزمره دور می سازند. گفت با چه سنجی می توان انسان بزرگ را تشخیص داد؟ گفتم نیچه در "چنین گفت زرتشت" نشانه هایی به دست داده  و به گفته ی خودش "ابرانسان" را آموزانده است. می توانی بروی این کتاب شگفت را بگیری و بخوانی تا ببینی که از زبان نیچه،چه کسی انسان بزرگ و یا ابرانسان است. اما به نزد من،انسان بزرگ،انسان خردگرا،اخلاقی و دلیر است،کسی که اخلاقی می زید،خرد گراست و زندگی و زمانه ای که در آن است را می اندیشد و بالاتر،به انتقاد از آن می پردازد.

 خودت را هم دست کم نگیر : "هر بیشه گمان مبر که خالی است / باشد که پلنگ خفته باشد". آغاز کن تا جایی که می توانی از خودسانسوری دوری کنی. سخنان و اندیشه هایت را هم بگو و بنویس. دوری از روزمرگی، بسا،که بدون نوشتن،ناشدنی باشد. فضاهای مجازی،البته می توانند تو را به روزمرگی بیشتر بکشانند،اما اگر مدیریت اش کنی می توانی از آن ابزاری بسازی برای اندیشیدن و هم اندیشی. گفت داری شعار می دهی،اگر اینگونه بود همه کسانی که در فضاهای مجازی حضور دارند پویا و به دور از تکرار بیهوده زندگی می زیستند. اما اینگونه نیست. خود این فضاهای مجازی هم شده جایی برای وقت تلفی و حضور بی خود و بی جهت و یاوه گویی. گفتم نیچه در همان کتاب می گوید : "انسان،چیزی است که بر او چیره می باید شد. برای چیره شدن بر او چه کرده اید؟" همه اینها ابزارند و در پایان این تویی که باید میان روزمرگی و پویایی،یکی را برگزینی. گام نخست آن هم،همین دل نگران زیستن بیهوده بودن است و باز هم به زبان نیچه "وفادار ماندن به زمین" است. 

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=120&pageno=20            

مینا! مواظب خودت باش

مهدی بهلولی،روزنامه شهروند،ص آخر،26 آذر 93

در کلاس درس و مدرسه نبودیم اما داشتم با چند تا از دانش آموزانم گفت و گو می کردم. پرسیدم بچه ها جامعه را چگونه می بینید و در پیرامون شما چه می گذرد؟ یکی گفت آقا اگر کسی یکی از نزدیکان شما را بکشد و قانون هم حکم مرگ او را ندهد شما چه می کنید؟ گفتم کمی توضیح بده ببینم دقیق داری چه می گویی. گفت سال گذشته عموی مرا کشتند. گفتم چه کسی کشت؟ گفت همسرش. زنش پس از دوازده سال زندگی مشترک و با داشتن یک دختر ده ساله،در خیابان با پسری دوست شد و پس از مدتی،به همراه آن پسر و چهار تن از دوست های دیگر آن پسر،عموی ام را در خانه تازه خریده شان و در خواب خفه کردند و جسدش را بردند انداختند در جایی نزدیک بهشت زهرا. پس از چندی البته داستان روشن شد و پلیس آنان را دستگیر کرد. اما هم اکنون گویا می خواهند به زن عمویم دست بالا 15 سال زندان بدهند و آن پنج تن هم اگر بخواهند اعدام شوند باید چهار دیه کامل بپردازیم. من از پارسال،خیلی به زن ها بدبین شده ام و در کل هم احساس خوبی به زندگی ندارم. اکنون هم به نظرم عادلانه نیست زن عمویم اعدام نشود. عموی من چهل سال بیشتر نداشت و وضع مالی اش هم خوب بود. خانه داشت و ماشین اش هم مزدا تری بود. آدم زحمت کش،کوشا و خوش فکری بود اما قربانی هوس بازی زنش شد. گفتم راستش بحث حقوقی این داستان،خیلی پیچیده است و این که برخورد درست و عادلانه چیست را دقیق نمی دانم. اما تو نباید بگذاری احساس منفی ات به دیگران بیش از این در وجودت رشد کند. همه که یک جور نیستند.

 دیگری که یک سال از اولی بزرگ تر و دانش آموز سال چهارم دبیرستان بود گفت آقا در این جامعه دیگر نمی شود به کسی اعتماد کرد. یک ماه پیش، دوست من آمد گفت موتورش را فروخته و می خواهد برود پول را از خریدار بگیرد و از من خواست با او به میدان گمرک بروم. سه چهار ساعت بعد که برگشتم دیدم دزد زده به خانه مان و مقداری پول،کفش و کتونی،لباس،انگشتر الماس عروسی مادرم،و چیزهای دیگری رو برده. جالب این که گاو صندوق 80 کیلویی پدرم را هم برده بودند! بعد دانستیم دزدان،دوستان همان دوستم بودند که آمد و به بهانه گرفتن پول موتورش،من را برد بیرون از خانه. دوستم می دانست که پدر و مادرم رفته اند شهرستان و من در خانه تنهایم. یکی از دزدان سال چهارم دبیرستان است،یکی ترک تحصیل کرده و یکی هم دانشجوست.

گفتم بچه ها،این بحث خیلی مهمی است اما من هم اکنون کار دارم و باید بروم،باز هم درباره اش گفت و گو خواهیم کرد. از آنان جدا شدم و خود را به مترو رساندم. نامه را از کیفم درآوردم. نامه خواهر ده ساله ی یکی از بچه های کلاس که آورده بود من بخوانم و اگر توانستم بدهم در روزنامه چاپ اش کنند : " سلام عروسک قشنگم. عزیزم،دلم برای ات خیلی تنگ شده. قشنگم،غذا در ِ یخچال است،صندلی بگذار و آن را بخور. الان که این نامه را می نویسم اشک در چشمانم جمع شده و بسیار ناراحت و نگرانم. امیدوارم این نامه یه جوری به دستت برسد. مینای عزیز،آرزو می کنم هر چه زودتر،از سفر برگردم و دوباره تو را ببینم. شب که شد برو تو رختخواب خودت بخواب. اگر حوصله ات سر رفت با تیله هایم بازی کن اما هرگز در را به روی کسی باز نکن. ممکنه دزد بیاید و تو و زندگی مان را با خودش ببرد. خدا نگهدارت،قشنگم. ایران، شمال،بابلسر."      

http://shahrvand-newspaper.ir/Default.aspx?NPN_Id=126&pageno=20

بیانیه شماری از فرهنگیان ایران و کانون های صنفی معلمان سراسرکشور در اعتراض به مرگ مظلومانه محسن خشخاشی دبیر فیزیک شهرستان بروجرد

محسن خشخاشی،دبیر فیزیک دبیرستان حافظیه شهرستان بروجرد،در تاریخ یکم آذرماه 93 هنگامی که در کلاس درس مشغول درس دادن بود با ضربات چاقوی یکی از دانش آموزان خود به شدت مضروب گشت و متآسفانه چند ساعت بعد در بیمارستان درگذشت. به خون غلطیدن معلمی که به سخت کوشی ودلسوزی شهرت داشته، آن هم توسط یکی از دانش آموزانش،قطعا یک اتفاق ساده نیست .به گمان ما این حادثه در کنار دیگر مظاهر خشونت که هرروزه به شکل های مختلف در کشور بروز و ظهور پیدا می کند معنا می یابد و ضرورت ریشه یابی و بررسی چرایی بروز این رفتارها را از سوی روشنفکران،جامعه شناسان،روانشناسان،اندیشه وران آموزش و پرورش،و البته مسوولان کشور،اجتناب ناپذیر می سازد.

ما تردید نداریم که نادیده گرفتن و کوچک انگاشتن این حوادث،نتیجه ای جز عادی و روزمره شدن آن ها را به همراه نخواهد داشت؛خشونت هایی که متآسفانه هر روز بیش از روز قبل درجامعه و فرهنگ ما گسترش می یابد. ازعادی شدن درگیری های خیابانی گرفته تا قتل های خانوادگی و تجاوز و فقر و کودکان کار و خیابانی و این اواخر اسیدپاشی برروی دختران و زنان بی گناه کشورمان.
ما از پایین آمدن آستانه ی تحمل مردمان،ازشکستن حرمت بزرگان،ازبی حرمت شدن معلمان،و از ناسپاسی ها، نگرانیم.ما اگرچه از مرگ دلخراش همکارمان و ظلمی که نسبت به او و جامعه ی فرهنگیان روا داشته شده اندوهگین هستیم اما تنها سوگوار همکار فرهیخته ی خود نیستیم بلکه همچنین سوگوار گسترش اخلاق،منش و رفتاری هستیم که مشخص نیست همگی ما را به کجا خواهد برد.

مرگ محسن خشخاشی، بی گمان، درد و اندوه بزرگی است بر جان و روان همه ی آموزگاران کشور، افزون بر این نشانی است از نابسامانی های مدیریتی،آموزشی،اقتصادی و فرهنگی نظام آموزش و پرورش،و ناامنی که متآسفانه روز به روز بر مدرسه ها،و به ویژه مدرسه های دولتی، سایه خود را بیش از پیش می گستراند. متآسفانه در شرایطی که در کلاس های شلوغ مدرسه های دولتی- کلاس های سی چهل نفره و حتی بیشتر- هر روز روح و جسم آموزگاران در رنج است از زبان برخی از مسئولان فرادست آموزش و پرورش،پیاپی شنیده می شود شمار معلمان مدرسه های دولتی بیش از حد است و باید تعداد آنان دویست سیصد هزار تن کمتر گردد! از سوی دیگر شرایط در آموزش و پرورش به گونه ای پیش می رود که همه ی اختیارات معلمان از آنان گرفته شده و معلمان برای برخورد مناسب با دانش آموزان خاطی و ناهنجار،تقریبا،همه ی ابزار کنترل خود را از دست داده اند. هم اکنون معلمان با حقوق یک تا دو میلیون تومان زیر خط فقر، با تدریس در کلاس های شلوغ، عملا هر کدام کار دو معلم را انجام می دهند و در این شرایط،از امنیت و حمایت لازم هم برخوردار نیستند.
ما جمعی از معلمان کشور،در خواست رسیدگی عاجل به شرایط نابسامان آموزش و پرورش کشور را داریم. خون به ناحق ریخته شده ی محسن خشخاشی، از دید ما، یکی از نشانه ی وجود بحران های بسیار در آموزش و پرورش است. ما خواستار این هستیم که بیش از این،بر این کاستی ها و نابسامانی ها،سرپوش گذاشته نشود و همه ی مسئولان کشور- فراتر از شعارها و تعارف های تکراری و بی بنیاد درباره شآن و مقام معلم- برای یک بار هم که شده به صورت جدی و واقعی،به مشکلات کاری این بخش زحمتکش جامعه بنگرند و درصدد دگرگونی جدی این شرایط برآیند.

از دید ما،هم این معلم مظلوم و هم دانش آموز ضارب،هر دو قربانیان نظام ناهنجار فرهنگی،اجتماعی و آموزشی هستند، ضمن این که خواستار اجرای عدالت از مجاری قانونی هستیم معتقدیم تنها برخورد قضایی نمی تواند از بروز مجدد این گونه حوادث،جلوگیری نماید بلکه باید با ریشه های آن برخورد شود.

 ما از همه ی همکاران خود،همچنین،درخواست می کنیم که در اعتراض به مرگ مظلومانه محسن خشخاشی و در همدردی با خانواده ی داغ دیده ی ایشان، در روز شنبه هشتم آذرماه 93 با پوشیدن لباس سیاه در مدرسه حاضر شوند و در زنگ دوم این روز ضمن حضور در کلاس درس،از تدریس برنامه درسی خودداری نموده و به روشنگری درباره ی ریشه های این رخداد اندوه بار بپردازند. امید که همراهی وهمدلی جامعه ی فرهنگیان رهنمودی باشد برای تمامی جامعه درجهت کمک به استقرار صلح ، مدارا،آرامش،عدالت و آزادی.

کانون صنفی معلمان مشهد،انجمن صنفی معلمان کردستان،کانون صنفی معلمان کرمانشاه،کانون صنفی معلمان استان چهارمحال و بختیاری،کانون صنفی معلمان نورآباد لرستان،کانون صنفی معلمان سنقر،کانون صنفی فرهنگیان گیلان (رشت)،کانون صنفی معلمان انزلی،کانون صنفی معلمان لاهیجان،کانون صنفی معلمان لنگرود،کانون صنفی معلمان رودسر، کانون صنفی معلمان اسلامشهر،کانون صنفی معلمان رباط کریم، کانون صنفی معلمان پاک دشت ،کانون صنفی معلمان کرج،کانون صنفی معلمان شهر قدس،کانون صنفی معلمان ایران( تهران)، کانون صنفی همدان ،کانون فرهنگیان اردبیل،کانون صنفی معلمان یزد،کانون صنفی معلمان شهریار،هیات موسس کانون صنفی معلمان شهررضا،کانون صنفی معلمان خمینی شهر،کانون صنفی معلمان دماوند،کانون صنفی معلمان الیگودرز،کانون صنفی فرهنگیان استان اصفهان ،کانون صنفی فرهنگیان استان قزوین،کانون صنفی معلمان استان کرمان،جامعه فرهنگیان آستانه اشرفیه،انجمن صنفی معلمان تربت حیدریه ،کانون صنفی معلمان مازندران (ساری) ،کانون صنفی معلمان استان بوشهر،کانون صنفی معلمان ملایر،کانون صنفی معلمان کاشان

اسامی فرهنگیان امضا کننده بیانیه:

اکرم ملا خلیلی	رسمی
آتوساشالو	رسمی
آذر بهی	رسمی متوسطه اول
آذر معتکف ایمانی	دبیر فیزیک
آرام سعدی	رسمی
آزاد آرمی	معلم
آزاده حیدریان	پیمانی
آمنه حق زاده	رسمى
آناهیتا آریایی نیاد	استخدام رسمی
آیت اله رضایی	دبیر رسمی
آیت...بهمنی	معلم باز نشسته.نا حیه 1 کرج و ساوجبلاغ
اباذر میرزایی	رسمی
ابراهیم باغبان نیکو	معلم رسمی
ابراهیم اکبری	دبیر رسمی آموزش و پرورش
ابراهیم جالینوسی	رسمی
ابراهیم سلیمانی فارسانی	رسمی
ابوالفضل اسماعیلی	آموزش و پرورش جزیره خارک . رسمی
ابوالفضل عباسی	معلم رسمی
ابوالفضل فتح ابادی	معلم رسمی
احسان صفایی مقدم	معلم رسمی
احسان سجادی	معلم غیر رسمی
احسان صابونچی	دبیر رسمی
احمد آیت	رسمی
احمد اسدیان	رسمی
احمد اسکندری	رسمی
احمد تاجیک حصارامیری	رسمی
احمد جرمیان	رسمی
احمد حسن نژاد	رسمی
احمد رفاهی	رسمی
احمد شاکری	رسمی
احمد شبانی	دبیر رسمی
احمد قادری	معلم رسمی
احمد قدیری	معلم
احمد کردی	دبیر کامپیوتر
احمد مجیری	رسمی
احمد مدادی	معلم سابق
احمد مقدسی	آزاد
احمدرضا اطرشی	رسمی
احمدی مهر	رسمی
احمدی	رسمی
ادریس خسروی زاده	معلم رسمی
اذر خدابنده لو	رسمی
اذین نداف	رسمی
اردشیر طالبی فارسانی	رسمی
ارزو اسدی	اموزگار رسمی
ازیتا امین	دبیر رسمیت
اسد شیدا	معلم رسمی
اسفندیارقربی	رسمی
اسکندر لطفی	دبیر کانون صنفی معلمان استان کردستان
اسلام ادبی	رسمی
اسماعیل احمدی	معلم رسمی
اسماعیل بختیاروند	معلم.رسمی
اسماعیل حسنی	رسمی
اسماعیل رازقی	معلم
اسماعیل رسول خانی	معلم رسمی
اسماعیل رضاپور	رسمی
اسماعیل ریحانی سقزی	دبیر رسمی .فعال صنفی معلمان کردستان
اسماعیل عبدی	رسمی،دبیرکل کانون صنفی معلمان
اسماعیل کاریزی	دبیر رسمی
اسماعیل هادوی فر	دبیرفیزیک دبیرستان استان خراسان رضوی(رسمی)
اشرف اسدی فارسانی	رسمی
اشرف صاحب زمانی	معلم بازنشسته
اصغر اسدی فارسانی	رسمی
اصغر بروغنی	رسمی
اصغر خسروی	رسمی
اصغر عبادی فر	رسمی
اصغر محمدی	دبیر جغرافیا
اصغر نادری فارسانی	رسمی
اعظم امیری	رسمی
اعظم حیدری	رسمی
اعظم خدادادی	فرهنگی
اعظم شهری	دبیر فیزیک رسمی
اعظم محمدیان	رسمی
اعظم محمدیان	رسمی
افسانه سید ایبراهیم	دبیر باز نشسته اموزش وپرورش بروجرد
افسانه کبودوند	دبیررسمی استان زنجان
افضلی	رسمی
اقدس شایق	رسمی
اقدس مایلى	رسمى
اکبر بیرانوند	رسمی
اکبر خداداد	رسمی
اکبر خداداد	رسمی
اکبر خسروی فارسانی	رسمی
اکبر صفایی	دبیر رسمی
اکبر فیروزی	رسمی
اکبر محمدی	معلم رسمی
اکبر موحد	معلم رسمی
اکرم امیری	رسمی
اکرم دهقانی	رسمی
اکرم گودرزی	معلم بازنشسته
الهام حیدری	معلم رسمی
الهام شفیعی	رسمی
الهام کرمی	رسمی
الهام کرمی	مشاور مدرسه؛ پیمانی
ام البنین طاعتی	معلم
امیر افشاری	رسمی
امیرحسین مرادى	معلم بازنشسته
امین نباتیان	دانشجو معلم و استاد موسسه زبان
امید افشارمهر	هنراموز // رسمی
امیر پارسا	دبیر رسمی
امیر حسین سلطان	دبیر بازنشسته ریاضی شهر تهران
امیر قربانی	رسمی
امیر کاغذچی	مشاور و دبیر ریاضی
امیر محبیان	معلم رسمی
امیرحسین تقی پور	غیررسمی
امیررضا زارعی	رسمی
امیرعلی عابدینی	رسمی
امیره صالحی	رسمی
امین رضایی	اموزگار
امین سلیمانی فارسانی	رسمی
امینه دریانورد	رسمی
اناهیتا همایونفر	رسمى
انور میرستاری	دبیر پاک سازی شده دبیرستان های بندر انزلی و عضو کانون مستقل معلمان ایران
ایران شریفی	رسمی
ایرج آبیار	دبیر
ایرج توبه ئیهای نجف ابادی	رسمی
ایرج معین	بازنشسته
ایوب کریمی	دبیر رسمی
بابک طاهری	رسمی
بابک مقدم	معلم رسمی
بابک نادری	رسمی
بتول بهرامیان	دبیر رسمی
بتول بهرامیان	دبیر رسمی
بتول سادات صدوق	مربی پیس دبستانی
بتول محسنی مقدم	دبیر بازنشسته
بختیار محمدی	رسمی
بنفشه اسلامی	رسمی
بهادر مختاری چلیچه	رسمی
بهاره احمدعلی نژاد	غیررسمی
بهرام خواجوی	دبیر رسمی فیزیک
بهرام دلیخون	معلم رسمی -مدرس دانشگاه
بهرام دلیخون	معلم رسمی -مدرس دانشگاه
بهرام سلیمانی	رسمی
بهروز علوی	معلم رسمی
بهروز مقدم	معلم
بهروزی	معلم
بهزاد رها	پیمانی
بهزادعلیزاده	رسمی دبیرفیزیک
بهزادنظام هاشمی	معلمِ غیر رسمی دبیرستان
بهمن گودرززاده	رسمی
بهنام امیری	دانشجو، معلم غیر رسمی کامپیوتر، فعال رسانه ای و دنیای مجازی
بهنام رفیعی کرانی	رسمی
بیتا حاذقی	رسمی
بیتا معین جهرمی	رسمی
بیژن اقتداری	دبیر رسمی
بیژن داودی	رسمی
بیژن محمدی فارسانی	بازنشسته
پ.رضایی	رسمی
پرویز هدایتی	معلم رسمی
پرویزمرادی	رسمی
پروین امیریان	رسمی
پروین کهفی	دبیر رسمی
پریوش فراهانی	فرهنگی
پریاوی حقیقی	دبیر رسمی آموزش وپروش
پریسا صالحی	دبیر
پژمان کریمی	هنرآموز رسمی
پگاه کاظمیان	دبیر
پویان نیرومند	رسمی
تارا الف	معلم رسمی
تبسم هاشمی	رسمی
تحملی از استان فارس	رسمی
توحید برزگر قره باغ	رسمی
توران الواری	مربی پیش دبستانی
تیمور باقری کودکانی	باز نشسته
ثریا رحیمی	دبیر
جاوید قربانی	رسمی
جبار حاجی مرادی	مشاور دبیرستان
جعفر امیری پور	رسمی- دبیرفیزیک
جعفر پوراکرمی	دبیر زیست شناسی ناحیه دو یزد
جعفر علی محمدی	رسمی
جعفر مصطفوی	رسمی
جلال محمدی	رسمی
جلیل واقفی	معلم
جلیل چهارده معصومی	هنر اموز برق
جمشید قاسمی فارسانی	رسمی
جمشید کردی	دبیر رسمی
جمشید مظفری	معلم
جمشید مهدی	دبیر رسمی
جواد بابازاده	رسمی
جواد خدایی	رسمی
جواد رفیعیان	رسمی
جواد رمضانپور	رسمی
جواد فرهادی	رسمی
جواد لنگری	رسمی
جوادنیازی فر	رسمی
جوان ایرانی	معلم رسمی اشتهارد
حاجتمراد حیدری	رسمی
حامد سام دلیری	نیروی ازاد
حامد عباسی	رسمی
حامد محمودی	دبیر تربیت بدنی(رسمی)
حامد محمودی	دبیر تربیت بدنی(رسمی)
حامد نیک زاد	دبیر رسمی
حبیب الله قویدل	معلم رسمی
حبیبه بیطرف	رسمى
حبیب اله تاکی	رسمی
حبیب بخشی ثانی	بازنشسته اموزش وپرورش
حبیب دهقان	رسمی
حبیب عبادی فخر	دبیرفیزیک ورسمی با22سال سابقه
حبیب فنایی	دبیر رسمی
حبیب فنایی	دبیر رسمی
حبیبه بیطرف	رسمی
حبیبه صالح نژاد	دبیر رسمی
حجت الله پاک نهاد	معلم رسمی
حجت الله قبادی	معلم رسمی
حجت الله شمسی	معلم رسمی
حجت الله عباسی	رسمی
حجت اله شیرمهد	رسمی
حجت مهرابی	رسمی
چنگیز اروج زاده	معلم بازنشسته
حسام الدین باقری	دبیر رسمی
حسام سمیعی	رسمی
حسن رفیعی	رسمی
حسن رفیعی	رسمی
حسن آریامنش	دبیر فیزیک قزوین
حسن بشیری	پیمانی
حسن پرهیزکار	رسمی
حسن جعفری	معلم پیمانی
حسن حدادی	دبیر
حسن خاکسار	رسمی
حسن خدادادی	فرهنگی
حسن دشتی	رسمی
حسن رحیمیان	معلم رسمی
حسن رضایی	معلم
حسن سلیمانی	رسمی
حسن سوری	بازنشسته
حسن شاد	رسمی
حسن شاکری	رسمی
حسن طاهری	رسمی
حسن محمدى	دبیر فیزیک رسمى آ.پ
حسن معتمدی	رسمی
حسن نعیمی	دبیر رسمی تهران
حسن نورمحمدی	رسمی
حسن یزدانی	معلم رسمی
حسنعلی ابراهیمی	رسمی
حسنی کاخکی	رسمی
حسنیه نجفی	بازنشسته آموزش وپرورش
حسین احمدى	رسمی
حسین جهانگیری	معلم رسمی
حسین رمضانی	رسمی
حسین اکبری	معلم رسمی فیزیک
حسین آریامنش	رسمی
حسین احمدیه	رسمی
حسین ارجمند	رسمی
حسین اصغری	رسمی
حسین افلاکی	دبیر رسمی
حسین بجنوردی	دبیر رسمی
حسین پناهی	رسمی
حسین پنلهی	رسمی
حسین جدیدی	دبیر رسمی
حسین جلالی فر	رسمی
حسین حاتمی	معلم بازنشسته مشهد
حسین حاتمی	معلم بازنشسته مشهد
حسین حامد	معلم رسمی
حسین خلیلی	رسمی
حسین زنده دل	معلم رسمی
حسین شریفی	معلم رسمی
حسین شورورزی	معلم رسمی
حسین علوی	معلم رسمی
حسین قاسمی	آموزشی
حسین قاسمی	دبیر رسمی
حسین کاشی	رسمی
حسین محمدی	رسمی
حسین محمودی	دبیررسمی
حسین مردمی	رسمی
حسین مسعودی	رسمی
حسین ملکی	رسمی
حسین مهراندیش	رسمی
حسین موسی نیا	دبیر ادبیات مشهد
حسین نفیسی نژاد	دبیر رسمی
حسینعلی قشقایی	رسمی
حسینقلی مستعان	مشاور
حشمت الله نظری	رسمی-دبیر زیست شناسی
حشمت مجرد	رسمى
حکیمی	ازمایشی
حمزه عظیمی	رسمی
حمزه علی حبیبی	رسمی
حمید رضا سبزواری	رسمی
حمیده ابراهیمى	دبیر بازنشسته
حمید آبسالان	معلم رسمی
حمید آرمین	دبیر رسمی آموزش و پرورش
حمید اسکندری	معلم رسمی
حمید پویان	معلم
حمید خاکی	دبیر فیزیک ( رسمی )
حمید خاکی	دبیر فیزیک ( رسمی )
حمید رحمتی	رسمی شهرضا
حمید رضا رسالتی	رسمی
حمزی	دبیر
حمید رضا صادقی	رسمی
حمید رضا مروت	رسمی
حمید زارعی	رسمی
حمید عفیفی	رسمی-دبیر فیزیک
حمید فرج زاده	رسمی
حمید گودرزی	رسمی - بروجرد
حمید نورزاد	دبیر
حمید نوروزی	رسمی
حمیدرضا رشیدی شهری	رسمی
حمیدرضا شیرکشان	رسمی
حمیدرضا عباسی	رسمی
حمیدرضا فرجامفر	دبیر رسمی
حمیدرضا مسلمی	رسمی
حمیدرضادهقانی	دبیر رسمی
حمیدعفیفی	معلم رسمی
حمیده جباری	دبیر رسمی
حیدر‏ ‏عباس‏ ‏زاده‏ ‏	رسمی‏ ‏
حیدر کریمی	رسمی
خاکساری- محمد	بازرس کانون صنفی معلمان - بازرس شورای مرکزی تشکل های صنفی فرهنگیان
خالد توکلی	معلم ﺭﺳﻤﻲ
خالد شیخی	معلم
خدیجه کیانى	رسمى
خدیجه استقامت	رسمی
خدیجه پاک ضمیر	معلم رسمی
خدیجه یزدانی	رسمی
خسرو پیرخلیلی	رسمی
خسرو رحیمی	رسمی
خشایار یاراحمدی	دانشجو معلم
خلیل دهقان	رسمی
داراب احمدی	رسمی
داریوش کلات	معلم رسمی
داریوش هخامنشی	رسمی
دانیال رستمی	رسمی مدیر
داود پرگر	معلم رسمی
داود سهرابی منطقه9تهران	رسمی
داود محمدی	دییر ریاضی متوسطه رسمی
داود نجتر	رسمی
داوددنسایی	رسمی
داوود عطارنژاد	دبیر رسمی
داوود غلامی ارجنکی	دبیر فیزیک رسمی
درسا محمد	رسمی
درویشی	معلم رسمی
دکتر جاسم ریحانی	رسمی
دکتر سعید صدر	دبیر مستعفی آموزش و پرورش وهیئت علمی دانشگاه
دلجان	رسمی
دهقان	دبیرستان
دهقان	رسمی
دهمرده	دشتیاری چابهار
دیانا فردین	دبیر رسمی
ذوالفقار نبی زاده فارسانی	رسمی
راحله باباییان	دبیر مدرسه غیرانتفاعی
راشددهقانی	دبیررسمی
راضیه بهبهانی	استخدام رسمی
راضیه قاسمی	دبیر رسمی
رامین کیشی گرمرودی	رسمی
ربابه عابدی	معلم رسمی
ربابه یگانه	دبیر
رحمانی	رسمی
رحمت الله ایزدی	رسمی
رحمت معین	رسمی
رحیم جلالی	رسمی.مشهد
رحیم فرزین	رسمی
رستم قربانی باجگیرانی	دبیر رسمی
رسول بداغی	معلم زندانی وفعال صنفی
رسول جعفری	معلم رسمی
رسول رشیدی	رسمی
رسول رضائی	هنر آموز الکترونیک رسمی ناحیه یک زنجان
رسول شفیعی	رسمی
رسول فرهادی	رسمی
رضا احمدزاده	رسمی
رضا افشار	رسمی
رضا بهرامی	دبیر رسمی ..آموزش وپرورش
رضا بهرامی فارسانی	رسمی
رضا پیله کش	معلم رسمی
رضا ثلاثی	رسمی
رضا ثلاثی	رسمی
رضا خلیلی	دبیر رسمی فیزیک
رضا دهقن زاده بافقی	رسمی
رضا رشتی زاده	غیر رسمی
رضا رضایی	رسمی
رضا سنجابی	معلم رسمی
رضا صادق زاده	دبیر رسمی
رضا صالحی نیا	دبیر رسمی اموزش و پرورش
رضا طهماسبی شرف آباد	رسمی
رضا شاکری	فرهنگی
رضا علىاىى	رسمى
رضا عینی	رسمی
رضا قاسمی زرنوشه	هنرآموز رسمی شاغل در نیشابور
رضا کربلایی حسینی	هنرآموز برق
رضا کردی	معلم،رسمی
رضا کشاورزی	معلم رسمی
رضا محمدی	رسمی
رضا ملک زاده	دبیر رسمی
رضا نهضت	رسمی
رضا همایی راد	رسمی
رضا هیبتی	رسمی
رضایی	رسمی
رضوان حسین زاده	دبیر رسمی
رضوان معظمی	معلم رسمی
رضوان نعمتی	رسمی
رضیه رضایی تفتی	دبیر بازنشسته ادبیات ناحیه 2 یزد
رضیه وجدانی	معلم رسمی
رقیه قجری	رسمی
رهگذر	دبیر
روح الله عشوریان	رسمی
روح الله محمدی خواهان	معلم رسمی
روح انگیز جلیلیان	رسمی
روزعلی هیبتی گوجانی	رسمی
روشنک اذری	رسمی
رویا سیارى	رسمى
رویا رنجبر	دبیر
ریحانه پیمان یگانه	رسمی
زارعی	رسمی
زلیخا بهرامیان	معلم رسمی با ٢٠سال سابقه
زنگنه	دبیر
زنگنه	رسمی
زهرا افتخار	رسمی
زهرا پنده	رسمی
زهرا پوروطن	دبیر رسمی
زهرا رستمذی	رسمی
زهرا رضایی	رسمی
زهرا رمضانی	دبیر رسمی
زهرا زارعی	پیش دبستانی
زهرا ژاله رفعتی	دبیر رسمی آموزش و پرورش
زهرا ساداتی	رسمی
زهرا شهرکی	دبیر رسمی
زهرا عبداله پور	رسمی
زهرا علی محمدی ثانی	دبیر رسمی
زهرا فاطمی شیرازی	معلم
زهرا قاسمی	دبیر رسمی
زهرا محمدزاده	غیر رسمی
زهرا محمدزاده	معلم
زهرا مشهدی حاجی علی	رسمی
زهراخماریان	معلم رسمی
زهرادانسفهانی	رسمی
زهراسنجری	رسمی
زهراشمس	معلم رسمی
زهراشیعی	رسمی
زهراعلی خانی	رسمی
زهرالک	رسمی
زهره دلشاد	حق التدریس
زهره رحیمی	رسمی
زهره رحیمی	رسمی
زهره ساداتی	رسمی
زهره علیزاده	دبیر رسمی
زهره معماریانی	دبیرزبان انگلیسی ، رسمی
زینب تقوی	رسمی
زینب کرمى	رسمى
زیبا حاجی زاده	رسمی بازنشسته
زیبا خوشبخت	رسمی
زیلا حسامی	رسمی
زینب احمدیان	رسمی
زینب محرمی	رسمی
ژیلا خزاعی	معلم
ژیلا نعیمی	معاون رسمی
س. حسینی	معلم
سارا ابوالحسن تاش	رسمی
سارا مرادى	غیر رسمى
ساره سپهری	رسمی دبیر فیزیک
سامان حسنی	رسمی
سامان فهیمی	رسمی
سپهرحسینی	رسمی
سپهریان	رسمی
سپیده مرادی	رسمی
ستار نوربخش	رسمی
ستاره غفاری	رسمی
سجاد صالحى	مشاوره
سجاد معین فارسانی	رسمی
سجادمبصری	رسمی
سحر جهانگیر ی	دبیر
سحر رضاپور	غیر رسمی رسمی
سحر شایان	رسمی
سحر ظهوری	رسمی
سحر عمویی	معلم رسمی
سحرابی	دبیر ادبیات
سرورمحمودی	رسمی
سعید ابو طالبی	رسمی -ریاضی
سعید اقاعلی	رسمی
سعید امیری فارسانی	رسمی
سعید ایرانزاد	غیر رسمی
سعید حجتی	دبیر
سعید خانی	معلم
سعید دانشمند	رسمی
سعید مدیر	رسمی
سعید ریاحی	رسمی
سعید سپهری نیا	رسمی
سعید سلطانی	رسمی
سعید سهیلی	رسمی
سعید عنبرستانی	رسمی
سعید قیامی	دبیر رسمی
سعید محدث	رسمی
سعید معتمدی	معلم
سعید نجار	بازنشسته آموزش و پرورش.رسمی
سعیدامیری	غیر رسمی
سعیده ترحمی	معلم رسمی
سلمان حاجب	رسمی
سلمان حاجب	رسمی
سلیمان رسولی	رسمی
سلیمان شمس الدینی	رسمی
سمیرا ارامباش	دبیررسمی
سمیرا میری	رسمی
سمیه بازیار	رسمی
سمیه بیاتی	اموزگار
سمیه خوشبخت	معلم رسمی
سمیه ریحانی	معلم
سمیه صادقی	معلم
سهراب احمدی	معلم رسمی
سهیلا عباسیان	رسمى
سهیل	رسمی
سودابه محمدی	رسمی
سوسن پزشک	مربی کودک
سوسن صبا	رسمی
سوسن ضرابی	هنرآموز هنرستان-رسمی
سوسن نادری	رسمی
سولماز مجیدی	معلم رسمی
سید اسماعیل موسوی	دبیر
سید حسن موسوی	دبیر- رسمی
سید هاشم خواستار	هیئت مدیره ی کانون صنفی فرهنگیان خراسان
سیدفریدرحیمی	رسمی
ﺳﻴﺪﻣﻬﺪﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱ	ﺭﺳﻤﻲ
سیاوش اسلامی	دبیررسمی/تشکل صنفی معلمان مازندران/ساری
سیاوش حیدری دبیر جغرافیا	رسمی
سید احمد تقوی	بازنشسته اموزش وپرورش ابهر
سید اصغر ناقدی	رسمی
سید جواد میرقیصری	دبیر رسمی
سید حبیب کامران	دبیر
سید شعیب مصنفی	رسمی
سید ضیاء الدین سعیدی شهری	هنرآموزبرق هنرستان کاردانش شهیدان آرمین ناحیه ششش مشهد
سید علی سعادتمند	رسمی
سید علیرضا حمیدی	فرهنگی بازنشسته(مدیر هنرستان ودبیرستان)
سید فضل الله حسینی	معلم رسمی
سید محسن ربیع	دبیر بازنشسته آموزش و پرورش استان همدان
سید محمد حکیمی بافقی	رسمی
سید محمد دلبری	رسمی
سید محمد فخرائی	رسمی- مربی
سید مرتضی ثابتی منطقه 15 تهران	معلم رسمی
سید مهدی هاشمیان	دبیر رسمی
سیدابراهیم فخرحسینی	رسمی
سیدجوادهاشمی	معاون مدرسه،رسمی
سیدعباس قتالی	رسمی
سیدعبداله میرصالح	رسمی
سیدماشاالله رزاقی	رسمی
سیدمحمد هاشمی	رسمی
سیدمحمدفخرحسینی	رسمی
سیدمحمدفخرحسینی	رسمی
سیدمسیح الله میرابوالقاسمی	رسمی
سیده معصومه احمدی	معلم رسمی
سیده نسرین حسنی	رسمی
سیروان مصنفی	رسمی و فعال مدنی
سیروان مصنفی	معلم رسمی و فعال مدنی
سیروس معین فارسانی	بازنشسته
سیف الله مولاپناه.	بازنشسته ابتدایی
سیف‌اله حیدری	رسمی
سیما سلمانی	معلم رسمی
سیماشعاع	رسمی
سیمین ابوالحسینی	معلم -رسمی
سیمین ابوالحسینی	معلم -رسمی
شاپورتمجید	دبیررسمی دبیرستان
شاهد علوی	عضو پیشین کانون صنفى معلمان
شاهی	رسمی
شاهین حسبنی	رسمی
شبنم کیا کجوری	رسمی
شرمین فرج زاده	دبیر رسمی
شعله شعاری	معلم رسمی
شکرالله مالکی فارسانی	رسمی
شمسی عزیزی	فرهنگی
شمیم محمدی	رسمی
شهرام اسدزاده	معلم رسمی
شهرام حیدری	رسمی
شهرام دیانت خواه	معلم رسمی
شهره لرستانی	معلم غیر رسمی
شهریار نیک پی	آزاد
شهریارسعادتی	دبیرزبان
شهلا میرکیانی	رسمی اموزش و پرورش شهر تهران
شهیندخت ترکی	رسمی
شیدا شمس	دبیر رسمی
شیرین شهرکی	دبیر رسمی
شیرین مرادی	رسمی
شیرین یوسفی	رسمی
شیما محبی	رسمی
شیواعاملی راد	دبیر رسمی
صادق پرورش	معلم رسمی هنرستان
صادق راستگو	غیر رسمی
صباغی	دبیر
صدرالدین شهابی	بازنشسته فرهنگی
صدیقه مالکی فرد	بازنشسته آ پ فعال مدنی
صدیقه باقری	رسمی
صدیقه غلامی	رسمی
صغری ملایی	رسمی
صفدر اسماعیل وندی	رسمی
صفدر اسماعیلی فارسانی	رسمی
صفدر مولوی	رسمی
صفیه باقری	رسمی
صفیه عطایی	معاون اموزشی رسمی دوره اول متوسطه
صمد ولیپوری	دبیررسمی
طاهر قادرزاده	معلم رسمی
طاهره صالحی	فرهنگی
طاهره قائدیان	دبیر رسمی
طاهره کوثری	رسمی
طاهره میراسکندری	بازنشسته
طاهره میراسکندری	رسمی
طاهره نوروزی	رسمی
طهماسب صفری	رسمی
طوبی مشک	رسمی
طیبه علی موسی	رسمی
طیبه قاسمی	رسمی
طیب دوستی	معلم رسمی
طیب نیک رفتار	رسمی
طیبه دهقان	رسمی
طیبه عاطف راد	دبیر رسمی - باز نشسته
طیبه عبائی	رسمی
ع.رییسی	پیمانی
عارف رسایی	رسمی
عاطفه نفیسی	فرهنگی بازنشسته
عالیه جلایی	دبیربازنشسته
عباس احمدزاده جهرمی	دبیر رسمی
عباس بهرامی مقدم	رسمی
عباس بیدکی	مدیر مجتمع رسمی
عباس خرسندى	معلم سابق، بدون بازنشستگى
عباس راشد	رسمی
عباس فرجی	دبیر فیزیک رسمی آموزش و پرورش
عباس فهیمی	معلم رسمی
عباس قاسمیان	معلم رسمی
عباس مرادی	رسمی
عباس مرادی فارسانی	رسمی
عباس مرادیان	رسمی
عباس معارفی زنجانی	دبیر بازنشسته وکنشگر صنفی وهمسرم و3دخترم
عباسعلی صالحی	رسمی
عبدالجلیل کریم پور	رسمی
عبدالحسین سلحشور	رسمی
عبدالحمید معظمی گودرزی	رسمی
عبدالرحیم دیهیمی	معلم رسمی
عبدالرضا پاک سرشت صوفی	فرهنگی باز نشسته
عبدالرضا فاتح	دبیر
عبدالله لطیف پور	دبیر رسمی آموزش و پرورش
عبدالله نعلی	دبیر شیمی
عبدالمحمد عزیزیان	رسمی
عبدالمحمد مالکی فارسانی	بازنشسته
عبداله عسکری	رسمی
عدنان حاجیان بریچی	رسمی
عذرا پورعباس	رسمی
عذرا جباری دارستانی	پیمانی
عزت الله لهرابی	رسمی
عزت اله کشت گر	رسمی
عزت اله مهدوی	معلم رسمی
عزیز ناصری	دبیر آموزش و پرورش، استان کردستان، شهرستان مریوان
عزیزالله محمدی	رسمی
عزیزه مهانفر	بازنشسته فرهنگی
عقیل پورخلیلی	دبیر رسمی
علویه رضوی	استخدام رسمی
على باقرى	رسمى
علی احمدی	معلم رسمی اسلامشهر
علی صادقی	معلم زبان
علی اکرمی	رسمی
علی مردی	رسمی
علی هراتی	رسمی
علیرضا خرقانی	رسمی_فرهنگی
علی احمدی	رسمی
علی اصغر آریان فر	رسمی
علی اصغر اصفهانی	استخدام رسمی
علی اصغر ایزدی	دبیر بازنشسته
علی اصغر زارع	دبیر رسمی
علی اصغر کریمی	رسمی
علی اکبر باغانی	بازنشسته،نایب رییس کانون صنفی معلمان
علی اکبر مرادی	رسمی
علی اکبر مهدیان	رسمی
علی اکبر نامور	کانون صنفی فرهنگیان خراسان
علی اکبرزاده	رسمی
علی اکبری	معلم
علی اکبری پروشی	فرهنگی باز نشسته
علی بهرامی	معلم رسمی
علی بیات	رسمی
علی حاتمی تیروری	رسمی
علی حامدی	معلم سمنان
علی حسنی	رسمی
علی حسین زاده	رسمی
علی حیدری	دبیر رسمی
علی رحیمی	رسمی
علی رحیمی	دبیر
علی رستمی	رسمی
علی رضا دهقان	دبیر ریاضی
علی رضایی	رسمی مبارکه
علی گودرزی	رسمی
علی صادقی	مشاور رسمی
علی ضماند	رسمی
علی عباسی	رسمی
علی غفاری فارسانی	رسمی
علی غفرانی	معلم
علی غلامعلی زاده	دبیر تاریخ منطقه ملارد
علی فاطمی	رسمی
علی فرجامی مقدم	رسمی
علی قاسمی	رسمی
علی کابیانی	معلم رسمی
علی کاوند	معلم کودکان استثنایی
علی کریمی	دبیر غیر رسمی
علی گنجی	رسمی
علی محمد متعهدآزاد	دبیر غیر رسمی
علی محمد گودرزی	دبیر بازنشسته بروجرد
علی محمدی	اداری رسمی
علی محمدی	رسمی
علی محمدی فر	رسمی
علی مومن	رسمی
علی نعیمی	مدیر مدرسه
علی ورمزیاری	دبیر دبیذستان/رسمی
علی ولی زاده	رسمی
علی یداللهی	ادبیات
علی یوسفی	رسمی
علیجان حیدری گوجانی	رسمی
علیداد رحیمی	دبیر
ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﮔﻮﺩﺭﺯﯼ	رسمی
علیرضا اکبری	رسمی
علیرضا ایزدپناه استاد	رسمی
علیرضا بتویی	دبیر رسمی
علیرضا خمر	دبیر رسمی
علیرضا دادخدایی	رسمی
علیرضا داودی	رسمی
علیرضا سیفی	معاون پرورشی رسمی
علیرضا صادقی	رسمی
علیرضا طالبی	رسمی
علیرضا قاسمی	رسمی
علیرضا مولوی وردنجانی	رسمی
علیرضا همتی فارسانی	رسمی
علیرضایاقوتی	معلم رسمی
عمران کارگر	معلم رسمی
عیسا امیری چولاندیم	رسمی
عیسی عباس زاده	معلم رسمی
غزال صدرخانلو	معلم رسمی
غفار فروزنده	رسمی
غلام رضا احمدی	باز نشسته
غلام عباس مالکی فارسانی	رسمی
غلامحسین درویشی	رسمی
غلامرضا ابراهیم نژاد	رسمی
غلامرضا پارسا	رسمی
غلامرضا جعفری	رسمی
غلامرضا زارعی زاده	رسمی
غلامرضا عرب	رسمی
غلامرضا مالکی گندمانی	رسمی چهارمحال و بختیاری
غلامرضا فاضل نژاد	رسمی
غلامرضا مرادی فارسانی	بازنشسته
غلامعباس صیادی	دبیر رسمی
غلامعلی محسن ابادی	رسمی
ف.علی نژاد	دبیر اموزش و پرورش
فاروق ناصری پور	دبیر رسمی
فاضل	رسمی
فاطمه الماسی	دبیر ریاضی (رسمی)
فاطمه بختیاری	فرهنگی رسمی
فاطمه براتی	فرهنگی
فاطمه پورسعادت	رسمی
فاطمه حامدی کیا	رسمی
فاطمه رحمانی	رسمی
فاطمه رشیدی	فرهنگی
فاطمه زبردستی	دبیر رسمی آموزش و پرورش
فاطمه غیاثوند	رسمی
فاطمه منشی زاده	معلم بازنشسته
فاطمه صفی اقدم	رسمی
فاطمه نقی نزاد	دبیر فیزیک و رسمی
فایزه الماسی	معلم رسمی
فتاح نادری	معلم رسمی
فرامرزطاهری	دبیر رسمی دبیرستان های ناحیه دوشهرکرد
فرانک خجسته	رسمی
فرح یادگاری	دبیررسمی آموزش و پرورش استان زنجان
فرزاد ایدی	رسمی
فرزاد مرادی	رسمی
فرزانه بیک	رسمى
فرزانه عزیزی	دبیر رسمی
فرزانه ناظران پور	هنر آموز و مدرس دانشگاه
فرزانه نصر	رسمی
فرشاد صالحی پور	رسمی
فرشاد علی یاری	رسمی
فرشاد مهرافشان	مدرس کنکور. غیر رسمی
فرشته علی پور	باز نشسته اموزش وپرورش
فرشته خوش کلام	رسمی
فرشته شاه محمدی	معلم رسمی
فراشیانی	دبیر دانشجوی دکتری
فرشته شکوهی فاضل	معلم رسمی
فرشته قرامحمدی	دبیر رسمی
فرشید حسینی	رسمی
فرهاد پرهیزگار	رسمی -تاریخ
فرهاد خداکرمی	دبیر رسمی
فرهادترابی	دبیر انجمن اسلامی معلمان بهارستان
فروزان فاطمى	رسمى
فروزان کبریتی	دبیر رسمی
فروزان محسن پور	رسمى
فروزان مختاری	رسمی
فروغ طاهری	دبیر فیزیک رسمی
فروغ نیکونژاد	رسمی
فریبا فقیه زاده	باز نشسته اموزش وپرورش
فریده حمزه ای	رسمی
فریبا اقایی	رسمی
فریبا کربمی	رسمی
فریبا محمدی	رسمی
فریباایازی روزبهانی	دبیر -رسمی
فروغ سادات موسوی	دبیر بازنشسته
فریبادیناروند	رسمی
فریباسمالی	رسمی
فریدون اخگر	بازنشسته
فریدون امیری	معلم رسمی
فضل الله عرب	معلم رسمی
فهیمه کلاهدوز	رسمی
فیروز زارع نهندی	دبیر رسمی
فیروزکمالی صدر	پیمانی مشاورمدرسه
قادر خلدی	دبیر ریاضی مدارس اصلاندوز- پارس آباد
قاسم اکبرزاده	رسمی
قاسم اکبرشاهی	معاون رسمی
قاسم دلاوری	رسمی،متوسطه دو
قاسم رفاه	پیش دبستان
قاسم شبانی	رسمی
قاسم علی نوری	رسمی آزمایشی
قاسمیان	رسمی
قدرت الله نعمتی	بازنشسته آموزش وپرورش
کیارش رضایی عباسی	معلم رسمی
کامیار کشاورز	معلم رسمی
کبری خلیلی	دبیر رسمی
کبری رضایی	رسمی
کرمى	رسمى
کریمیان	رسمی
کفایت عباسیان	رسمی
کمال گلرنگیان	دبیرفرهنگ وهنر رسمی
کورش فاضلی فارسانی	رسمی
کیانوش خلیلیان مبارکه	معلم رسمی
کیانوش دزفولی	معلم رسمی
کیری زارع	رسمی
کیو مرث فولادی	رسمی
کیومرث پرندین	رسمی
گالیا رزم ارا	رسمی
گل محمد عسکری	رسمی
گلنازاحمدی	پیمانی
گودرز شفیعیان	بازنشسته،فعال اجتماعی
گودرز کریمی فر	رسمی
گودرزی	رسمی
ل .فرخی	رسمی
لادن هاشمی	دبیر رسمی
لاله دانش	دبیررسمی دبیرستان
لطفعلی احمدی	رسمی
لطفعلی مرادی پردنجانی	رسمی
لطیف جعفرزاده	رسمی
لطیف مقصودی	رسمی
لیدا خورشیدى	رسمى
لیلا حسین نژاد	رسمی
لیلا دانشى	رسمى
لیلا صادقی	رسمی
لیلا صارمى	رسمى
لیلا مهاجرانى	رسمى
لیلى صفاکیش	رسمى
لیدا اسدی فارسانی	رسمی
لیلا جدیدی	پیمانی
لیلا رحیم زاده	رسمی
لیلا رفیعی	رسمی
لیلا زیبایی	دبیر رسمی
لیلا سعادت	رسمی
لیلا عبدالهی	معلم رسمی
لیلا عمرانی	رسمی
لیلا فراریان	رسمی
لیلا کریمی	معلم رسمی
لیلا کیانی	رسمی
لیلا نظرزاده	دبیر رسمی
لیلاآقاجانزاده	دبیر رسمی
لیلی کاظمی	رسمی،معلم
م سبحانی	رسمی
م.عباسى	رسمى
ماجد مصطفی	معلم
ماندانا فرخی	رسمی
ماهان قاری زاده	معلم رسمی
ماهرخ حسن زادگان	رسمى
مجتبی چگنی	رسمی
مجتبی فلاحی	رسمی
مجید باستانی	رسمی
مجید بختیاری	غیر رسمی
مجید رحیمی	رسمی
مجید سعدآبادی	رسمی
مجید فتح اللهی	رسمی
مجید فراهانی	رسمی
مجید کیانی	رسمی
مجید ماموریان	رسمی
محبوبه آلیان برین	دبیر رسمی
محبوبه ایت اللهی	رسمی
محبوبه چوپانی	دبیر فیزیک رسمی قائمشهر
محبوبه فرجی	رسمی
محترم علی نژاد	رسمی. ابتدایی
محجوب	بازنشسته
محسم هادوی	رسمی
محسن خدابخش	معلم رسمی
محسن روزبهانی	ازاد
محسن زابل عباسی	رسمی
محسن قابوسی	رسمی/معاون دبیر
محسن کارامد	رسمی
محسن محمد زاده	رسمی
محسن محمدی	رسمی
محسن میری	رسمی
محسن نوبهاری	رسمی
محسن نوری	معلم رسمی
محمد اسماعیلی	دبیر رسمی
محمد اعتمادی	معلم رسمی
محمد امیرشکاری	دبیر رسمی
محمد امینی فارسانی	رسمی
محمد بیگ محمدی	رسمی
محمد تقی حیدری	رسمی
محمد تقی علایی	رسمی
محمد تقی فلاحی	بازنشسته آموزش و پرورش
محمد تهرانی	معلم رسمی
محمد توکلی	معلم رسمی فعال صنفی
محمد جعفر محمدی سپهوند	دبیر بازنشسته از خرم آبد
محمد جعفری	دبیر علوم اجتماعی
محمد رضا خواه	معلم رسمی
محمد جواد بهشتی	معلم اخراجی
محمد جواد حسامی فر	معلم رسمی دبیر فیزیک و مشاور پژوهشی دبیرستان تیزهوشان یزد
محمد موسوی	رسمی
محمد جواد یوسفی	معلم رسمی
محمد حبیبی	معلم رسمی
محمد حجر سوری	معلم ازاد
محمد حسن صنعت خانی	رسمی
محمد حسنی	رسمی
محمد حسین رضایی	رسمی
محمد حسینی	رسمی
محمد حشمت نیا	رسمی و عضو انجمن اسلامی معلمان سبزوار
محمد حیدری گوجانی	رسمی
محمد خسرونیا	رسمی
ﻣﺤﻤﺪ ﺧﻠﻴﻠﻲ	ﺭﺳﻤﻲ
محمد دانشفر	رسمی
محمد داودی	رسمی
محمد داوری	معلم رسمی فعال مدنی
محمد درخشانی	رسمی متوسطه
محمد دعاچی	معلم رسمی
محمد دهقانی وینچه	رسمی
محمد رحمانی	رسمی
محمد رضا باقرزادی	رسمی
محمد رضا سنجابی	رسمی
محمد رضا عبداللهی	دبیر
محمد رضا فتاحی بافقی	دبیر بازنشسته
محمد رضا فولاد وند	دبیر علوم اجتماعی
محمد رضا کریمیان	دبیر رسمی دبیرستان های شهرستان بافق یزد
محمد رضایی	معلم رسمی
محمد رفیعی	رسمی
محمد روزبهانی	رسمی
محمد زارع	معلم زسمی
محمد ساربان	رسمی
محمد شجاعی	رسمی
محمد شریفی	رسمی
محمد صداقت	رسمی
محمد عزیزی	معلم
محمد علی امینی نیاک	رسمی
محمد علی انصاری	رسمی
محمد علی پهلوانی	رسمی// ادبیات
محمد علی عبدالهی	رسمی
محمد علی نژادایرانی	رسمی
محمد فتحی	رسمی
محمد فرزین ذوالقدر	رسمی دبیر ریاضی
محمد قدیری	رسمی
محمد قربانی	دبیر رسمی
محمد کریمی	رسمی
محمد گودرزی	بازنشسته آموزش و پرورش بروجرد
محمد گودرزی	دبیر
محمد لطفی	رسمی
محمد مالکی فارسانی	بازنشسته
محمد محمدی	رسمی
محمد معصومی	رسمی
محمد مهدی طاهر	رسمی
محمد مهدی قلندری	رسمی
محمد میرزایی	رسمی
محمدارایی	دبیر
محمدتقی سبزواری	رسمی - فعال صنفی - فرهنگی
محمدجوادمحمدی	رسمی
محمدحسن اسدی	رسمی
محمدحسین طالبیان شهرضا	رسمی
محمدخدامرادی	رسمی
محمدرضا جهانگیری	معلم رسمی
محمدرضا خسروی	رسمی
محمدرضا طالبی	رسمی
محمدرضا عسکری	رسمی
محمدرضا کاملی	رسمی
محمدرضا ناظر فصیحی	دبیر رسمی آموزش و پرورش
محمدرضا نیک نژاد	معلم رسمی و عضو کانون صنفی معلمان
محمدرضا یگانه	رسمی
محمدرضازمانیان	رسمی
محمدرضاعطایی	معلم رسمی
محمدزاده	غیر رسمی
محمدظریف یزدیان اکبری	دبیرفیزیک مشهد رسمی
محمدعلی مقدسی	معلم رسمی
محمدنیکنام	رسمی
محمدهاشمی	رسمی
محمدولیپوری	معلم رسمی
محمدی	رسمی دبیرستان اصفهان
محمود ایلدرمی	رسمی
محمود بهشتی لنگرودی	بازنشسته،سخنگوی کانون صنفی معلمان
محمود روحانی	دبیر رسمی آموزش و پرورش مشهد
محمود عزیزی	رسمی
محمود محمدی	رسمی
محمودکاربین	معلم
محمودمحسنی	رسمی
محمودمیر	رسمی
مختار اسدی	رسمی
مختار سهرابی	رسمی
مختاراسدی	رسمی
مرتضی اکبر اشرفی	رسمی
مرتضی جاویدی	رسمی
مرتضی مهربانی	رسمی
مرتضی آقا بیگی	معلم رسمی
مرتضی اکبری	رسمی
مرتضی حمیدی	معلم بازنشسته
مرتضی حیدری	معلم رسمی
مرتضی عظیمیان	رسمی
مرتضی فاتحی	رسمی
مرتضی قنبری	رسمی
مرتضی گجریانی	معلم رسمی
مرتضی محمدی وند خوشخو	رسمی
مرتضی مرتضوی	رسمی
مرتضی نیازی	رسمی
مرجان جعفری	رسمی
مرجان حجازى	رسمى
مرضیه اقبالی	دبیر رسمی اموزش و پرورش
مرضیه پری نژاد	دانشجو معلم
مرضیه جعفری	رسمی
مرضیه رضاییان	دبیر رسمی
مرضیه رفیعی	رسمی
مرضیه طریفی	رسمی
مریم چماچم	دبیررسمی
مریم وثوق	رسمی
مریم آذری	دبیر،رسمی
مریم ابوترابی	دبیر بازنشسته رسمی
مریم اخگر	دبیر رسمی
مریم ارام	هنر آموز هنرستان رسمی آ.پ
مریم بادپا	دبیرفیزیک رسمی
مریم بخشی	رسمی
مریم زنجانی	رسمی
مریم جلالی فر	رسمی
مریم جوادی	معلم رسمی
مریم حسینی	رسمی
مریم حشمت	معلم رسمی
مریم ذوقی	رسمی
مریم راهی	دبیر دبیرستان
مریم رحیمی	معلم رسمی
مریم رستم زاده	رسمی
مریم رفیعی طبا	دبیر رسمی
مریم سخایی	معلم رسمی
مریم شمسی	رسمی
مریم علیدوستی	رسمی
مریم قنبری	رسمی
مریم گلابگیر	رسمی
مریم محمدپوران	رسمی
مریم محمدی	دبیر رسمی
مریم محمدی	رسمی_هنراموز
مریم مومنی	رسمی
مریم میرزارحمانی	معلم رسمی
مریم نوری	رسمی
مژگان بهرامی	فرهنگی. رسمی
مژگان تولایی	رسمی
مژگان محمودی	رسمی
مسعدر فنایی	بازنشسته
مسعود جلالی	رسمی
مسعود حیدری	رسمی
مسعود درویشی	رسمی
مسعود زینال زاده	دبیر فیزیک یازنشسته عضو کانون صنفی معلمان ایران
مسعود ضیایی	رسمی
مسعود فارسی	رسمی
مسعود یداللهی	رسمی
مسعوده اسدی	فرهنگی
مصطفی لونی	رسمی
مصطفی مردی	رسمی
مصطفی مهراصفهانی	دبیر رسمی
مصطفی اکبری بهاره	رسمی
مصطفی حسینی	رسمی
مصطفی فخری	رسمی
مصطفی نوری	رسمی
معصومه بشکوفه	رسمی دبیر
معصومه جمالی	دبیر استخدام رسمی
معصومه جهانیان	بازنشسته فرهنگی
معصومه حسنی	رسمی
معصومه دادافرین	رسمی
معصومه دهقان	معلم
معصومه سبحانی	رسمی
معصومه شاهسواری	رسمی
معصومه شایان شکیب	دبیر رسمی
معصومه شایق پور	رسمی
معصومه قاسمی فرد	معلم قراردادی
معصومه قرهگزلی	رسمی
معصومه مهانفر	بازنشسته فرهنگی
معصومه یونس زاده	معلم -رسمی
ملک اذری	رسمی
ملیحه باقری	پیمانی
منا احمدی	پیمانی
منصور دهقانی	رسمی
منصور صدیقی	بازنشسته اموزش وپرورش
منصور نگهداری	دبیر دبیرستان
منصورامین نژاد	دبیررسمی
منصوره آقامحمدی	معلم ریاضی غیر رسمی
منصوره رضایی	استخدام رسمی
منصوره سمیعی	دبیر رسمی
منوچهر آفتابی	رسمی
منوچهر فا تحی	رسمی
منیژه حمید	دبیررسمى
مهدی ملکی	رسمی
منیر دمرچلی	رسمی
مهاب رحمانی	معلم رسمی
مهتاب آراسته	غیررسمی
مهدى دلبرى	رسمى
مهدی مهربان	رسمی
مهدى فرشى	دبیر رسمى
مهدی احمدی	رسمی
مهدی اسدی	رسمی
مهدی ارژنگ مفرد	رسمی آموزش و پرورش -هنرآموز
مهدی اکبری فر	معلم رسمی
مهدی امینی	دبیر
مهدی بهلولی	دبیر رسمی
مهدی جوزایی	رسمی
مهدی حاجی اسماعیلی	بازنشسته مدرس مراکز تربیت معلم و روان شناس
مهدی حسینی	رسمی
مهدی دمیرچی	رسمی
مهدی راحتی	دبیرفیزیک
مهدی شعبیک	رسمی
مهدی صادق زاده شیراز	دبیر رسمی ناحیه 3 مشهد
مهدی عباسیان	رسمی
مهدی قربانی	رسمی-ریاضی
مهدی محمدزاده	معلم رسمی
مهدی مهراسا	رسمی
مهدی میرزایی	رسمی
مهدیه رضایی نژاد	رسمی
مهران آرامی	معلم رسمی
مهران اطاعتی	دبیر رسمی
مهرانگیز اطیابی	معلم
مهرانگیز خشنود	معلم رسمی
مهرانه امیدی	رسمی
مهرداد سایه وند	معلم رسمی
مهرزاد محمودیان	مدرس
مهروش مظلومى	دبیر بازنشسته
مهشید شمشیرگران	دبیر رسمی
مهناز امیری	رسمی
مهناز بیگی	رسمی
مهناز شهبازی	رسمی
مهناز کاظم نیا	دبیر باز نشسته اموزش و پرورش
مهناز نیکو	رسمی
مهناز واحدی	مدرس آزاد
مهین امیری	رسمی
مهین صفی اقدم	دبیر رسمی
مهین قایمی	رسمی
مولود جعفری	فرهنگی
مولود مهانفر	بازنشسته
میترا خاموشى	رسمى
میثم بهرامی	رسمی
میثم نوایی	رسمی
میر علی حسینی	غیر رسمی
میرزا هاشم برزگری بافقی	رسمی
میلاد جوادی	رسمی
میلاد نوروزی	معلم و فعال سیاسی- مدنی
مینا	رسمی
مینا عابدی	رسمی آموزش و پرورش
مینا قانع	رسمی
مینو زمان	رسمی
نادر قدیمی	فرهنگی_رسمی
نادره متوسلی	رسمی
نادری	معلم بازنشسته
نادیا توکلی روزبهانی	دبیر رسمی متوسطه
نارسیس باقری	رسمی
نازیلا باقری	رسمی
ناصح محمدی	رسمی
ناصر الوانساز یزدی	رسمی
ناصر امیری	رسمی
ناصر جوزی	رسمی
ناصر روشن	دبیربازنشسته
ناصر صفاری	رسمی
ناهید عباسپور	رسمى
ناهید الصاق	رسمی
ناهید پیرهادی	رسمی
ناهید حدادی	غیر رسمی‌
ناهید عرجونی	رسمی
نبی الله باستان فارسانی	رسمی - فعال صنفی معلمان
نجمه باقرى	رسمى
ندا اصیلی	رسمی
ندا محمدرشیدی	رسمی - دبیر ریاضی
نرجس بهاری	معلم پیش دبستانی غیر رسمی
نرجس جعفری قدوسی	رسمی,دبیرستان
نرگس عرب حجی	دبیر رسمی فیریک
نرگس گودرزی	دبیر رسمی - تهران
نرگس ملکی	دبیر رسمی
نرگس یکه فلاح	رسمی
نسترن شفاف	رسمی
نسرین نظرى	غیر رسمى
نسرین توتونچی	رسمی
نسرین ستاره	رسمی
نسرین گودرزی	بازنشسته
نسرین محمدباقری	رسمی
نسرین هزاره مقدم	فعال صنفی
نسیم محسنی	رسمی
نسیبه اکرامی نژاد	معلم رسمی
نصراله کلاهدوز	رسمی
نصیر عباسیان	رسمی
نفیسه عیسی لو	رسمی
نفیسه ناصری	رسمی
نقبامقتدری	بازنشسته اموزش وپرورش تهران
ننبی الله توکلی دانش	معلم رسمی
نوذر امامی	معلم_ رسمی
نورا حمیدی	معلم
نورالله قنبری	رسمی
نوشین احمدی	رسمی
نوشین کمیلی	آزاد
نوشین کمیلی	آزاد
نىره هاشمى	معلم
نیلوفر دادجو	رسمی
نیلوفر رشیدی	رسمی
نیما فضلی	غیر رسمی
هادی عزیزی فر	رسمی
هادی محمودی	دبیر-رسمی
هاشمی نژاد	معلم رسمی
هایده موثق دارینى	رسمى
هما طاهری	معلم رسمی
همایون زحمتکش	معلم رسمی
هنگامه بهاری	رسمی
هنگامه عاقلى	رسمى
هوشنگ رضایی	معلم رسمی
هیوا کردستانی	دبیر
وحید فیضى پور	استخدام رسمى
وحید خاور	اداری
وحید فلاحی	مشاور رسمی
وحید مرادیان فارسانی	رسمی
وحید معصومی	معلم رسمی
وحید موسی دهسری	معلم رسمی
وحید میرشکار	رسمی
ولی اله صالحپور	دبیر رسمی
ولیپوری	رسمی
یاسمن دریانورد	رسمی
یدالله جهانبازی	رسمی
یداله بهارستانی	غضو رسمی کانون صنفی فرهنگیان رشت
یداله محمودی	رسمی
یعقوب روشندل بنده قرایی	رسمی
یعقوب شبانی نژاد	رسمی
یوسف اکبریان	رسمی
یوسف مصطفی لو	رسمی

اسامی حامیان امضا کننده بیانیه :

آرش آذرسعید	دانشجوی اقتصاد و محقق حوزه آموزش و پرورش
آریا بهمنی	حامی
آریو آرین	فعال دانشجوئی
احسان بابایی	دانشجو
احسان توسلی	حامی
احسان شریفی	حوزه أموزشی
اسیه ثانی	حامی
احسان یاراحمدی	کارگر
احمد رضا پاکزاد	بیمه ایران
احمد رضا پاکزاد	بیمه ایران
احمدی مهر	حامی
ارسلان نظری	حامی
اوات کرد	فعال کارگری
اسماعیل کاریزی	حامی
افشین ابراهیمیان	روزنامه نگار و منتقد سیاسی مستقل - آمریکا
اعظم نیرومند راد	حامی
افشین گودرزی	دانشجو
افشین نریمان	خبرنگار
اقبال اقبالی	کوشنده سیاسی - در تبعید
اقدس اشجع	زنان
امجد حسین پناهی	فعال حقوق بشر
امید کشتکار	حامی
امید رضایی	روزنامه‌نگار
امید رفیعی	حامی
دکتر احمد افتخاری	حامی
امید مجد	استاد دانشگاه تهران
امیر ایمانی	پارس آباد
امیر حسنی نودهی	کارشناس QC
امیر حسین مذنبی	دانشجو
امیر رفیعانژاد	حامی
امیر کاغذچی	حامی
امیرعلی یوسفی	حامی
امین بی نام	حامی
امین حسینی	دانشچو
ایلیا ماهان	کارگر رسمی نیشکر هفتپه
باقری	حامی
بهراد شایان	دانشجوئی
بهرنگ زیبنده	حامی
بهروز جاوید تهرانی	فعال حقوق بشر
بهروز ستوده	حقوق بشر
بهروز شکوهی	کارمند
بهناز ایزدى	حامی
بهنام ولیپور	حامی
پرهام بازیار	کارگری
پروین غیب خواه	فعال مدنی
پریسا داروغه	حامی
پریسا کرمی	حامی
پگاه	حامی
پویا گودرزی	دانشجو
پیمان حاج محمود عطار	وکیل کانون صنفی معلمان ایران
تاج محمدحیدری	حامی
جمال یاراحمدی	حامی
جمعی از نوازندگان بروجردی مقیم پایتخت	حامی
جواد پیرکاخکی	حامی
حسام گودرزی	دانشجو
حسن آدینه	کارگری
حسن خطیب	دانشجو
حسن قلاوند	کارگری
حسن مقصودی	کارمند
حسن مهرانپور	دانشجو
حسین ال کثیر	حامی
حسین حیدری	حامی
حسین طاهری	حامی
حسین معرفتیان	واحد صنفی صنعت معدن تجارت کردستان
حمید حیدری	فعال مدنی
حمید رضا سعدابادی	پزشک
خاطره ماندگار	حامی
خدیجه مقدم	حقوق زنان و محیط زیست
خلیلی	حامی
دانیال خسروی	حامی
داود قلی بور	حامی
دکتر علی نوروزی	پزشک اورژانس بیمارستان
رحمت نژادحسینی	حامی
رحمتی	حامی
رزا ظهرابی	حامی
رسول عالم	کارگری
رضا پارسا	فعال اجتماعی
رضا صدرا	کارمند
رضا صدرا	حامی
رضا قلی مشیری	حامی
رضا کریم پور آذر	حامی
رضوان مقدم	مدرس ،پژوهشگر وفعال حقوق زنان
رعائی	حامی
رقیه زارع	کارگری
رهام مقدسی	جمعی از نوازندگان بروجردی مقیم پایتخت
زرتشت احمدی	حقوق بشر
زهرا حراتی	فعال زنان
زروانی	حامی
زهرا شاهرخ	حامی
زهره دهقان	حقوق بشر
زهره رحیمی	حامی
زینب کبری	زنان
سارا احمدی	حامی
سارا جعفری	حامی
سارا هاشمی	حامی
ساسان	دانشجو
سالی نوری	حامی
سام نوری	حامی
سپیده گرجی	حامی
سپیده پارسایی کیا	حامی
سحر ربیعی	دانشجو
سحرعبدالهى	استاد دانشگاه قرارداى
سعید بهرامی	دانشجو
سعید دادگر	دانشجو
سکینه شعیبی	حامی
سکینه یوسفی	حامی
سمیه بیاتی	حامی
سمیه سمیعی	حامی
سهیل عزیزی	دانشجو
سیدمرتضی مستجاب الدعوه	دانشجو
سیاوش سروش	روانشناس و تراپیست
سید محسن کبیری نیک	حامی
سیده فرناز جزایری	کارگری
شاهرخ ساعی	خبرنگار
شاهین احمدزاده	خانواده فرهنگی
شبنم اصلاحی	حامی
شقایق اواره	حامی
شقایق قلعه دار	حامی
شهریار گودرزى	حامی
شیرین ادیب	حامی
شیوا دادخواه	حامی
شیوا حسینی	فعال دانشجویی
شیوا گنجی	روزنامه‌نگار، فعال حقوق زنان
صدیقه مالکی فرد	حامی
صغری ملایی	حامی
طهورا آیتی	دانشجو
عادل آژ	حامی
محمد هادی خوش تقاضا	حامی
عارفه تهرانی	زنان
عباس جنگجو	دانشجو
عباس سپهری	کارمند رسمی
عباس نجاریان	شهروند معمولی
عبد المجید وحیدی	بازنشسته دانشگاه
عبدالرحیم طباطبایی	مهندس
عبدالرضا فاتح	حامی
عبدالله علی پور	فعال مدنی
عبداله کریمی	حامی
عزت رضوی	حامی
علی رضا عبدی الوار	حامی
علیرضا زواره	حامی
علیرضا طاهری	حامی
علی ارجمندی	دانشجو
علی اصغر آریان فر	حامی
علی اکبر تقوی	شاغل رسمی
علی بهشتی نیا	حامی
علی شمس	انجمن دانشجویی
علی صابری	دانشجو
علی صالح	حامی
علی کامران	حامی
علی گودرزی	دانشجو
علیرضا امین زاده	کارگری
علیرضا امین زاده	کارگری
علیرضا نوابی	دانشجو
غزال زرینی	حامی
فاطمه تاجیک	حامی
فاطمه شکراله	فعال حوزه زنان رسمی
فاطمه فریدنیا	فنی مهندسی
فایز رئیسی	هیات علمی دانشگاه -رسمی
فریبا راد	حامی
فرزان گودرزى	جامعه شناس
فرزانه اسدی	حامی
فرزانه سهیمی	دانشجوی کارشناسی ارشد
فرزانه قاسمی	حامی
فرشاد صدوقیان زاده	حامی
فرشاد گودرزی	حامی
فرشید گودرزی	دانشجو
فرهاد دلیرانی	دانشجویی
فرهاد میهن پرست	علاقه مند به فعالیت مدنی هستم
فریبا نادری	فعال مدنی زنان
فریبرز رییس دانا	نویسنده وفعال سیاسی
فرید اشکان	فعال مدنی و حقوق بشر
فهیمه اسدی	حامی
فرنوش پارسا	حامی
فرشید فرخ نیا	حامی
فرزام کرباسی	حامی
کامران حسین پور	نویسنده و دبیر رسانه ای
کاوه دادگر	حامی
کاوه طاهری	فعال حقوق بشر
کیانا خوى‌نژاد	حامی
کاظم رحمانی	حامی
کامران جوادی	دانشجو
مازیار قویدل	پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران
محبوبه نورا	حامی
محسن امیری	حامی
محسن پیرزادی	حامی
محسن فرزان	دانشجو
محمد اسدیان	حامی
محمد جواد مولودی	فعالیت مدنی ( دانشجویی، زنان، هنرمندان)
محمد رضا باعزم	دانشجویی
محمد رضا معظمی	کارگری
مجتبى معظمى
محمد رضوانی زاده	مدرس موسقی
محمد زارع شعاعی	کاسب
محمد سوری	دانشجویی
محمد کاشفی	فعال مدنی
محمد کاظم شمسی	حامی
محمد محمدی	دانش آموز
محمد مرادی خواه	فعال دانشجویی
محمد مهدوی فر	شاعر و نویسنده
محمد موسیوند	حامی
محمد میلاد هوشیاری	استاد دانشگاه
محمد یاراحمدی	کارگری
محمدامین پهلوانی	دانشجو
محمدرضا خراسانی	حامی
محمدمعرفی رمیله	استاددانشگاه رسمی
محمدمهدی نجارزاده	حامی
محمدموسوى	حامی
محمود قادری	فعال مدنی
محمود محقق	حامی
محمود یاری	روزنامه نگار
محمودرضالعلی	کارمند
محیا خشخاشی	دانشجو
مرتضی اکبر اشرفی	حامی
مرتضی بیات ملکی	حامی
مرتضی حیدری	حامی
مرتضی عظیمیان	حامی
مرتضی فاضلی فارسانی	مشاور حقوقی
مرتضی نریمان	حامی
مرضیه بخشی	حامی
مرمر	زنان
کامران شاه گلدی	حامی
مریم برکاتى	خانه دار
روشنک بهشتی	حامی
مریم نوروزی	حامی
مریم آذری	حامی
مریم جنتی	دانشجو
مریم ذوقی	حامی
مریم سبنا	حامی
مریم نوری کوچی	حامی
مریم هوشیاری	حامی
مسعود فخر طبا طبایی	حامی
محمود مقدس	فعال کارگری
مصطفى موسوى	حامی
مصطفی چرائی	باز نشسته صنعت نفت
مصطفی حسنی	حامی
مصطفی ساکی	حامی
معصومه جلالی	حامی
معصومه حسنی	حامی
مسعود گودرزی	حامی
معصومه راد مهر	زنان
معصومه کردی	حامی
ملودی تزری	حامی
منصور اصانلو	فعال کارگری وحقوق بشری
منصوره یاراحمدى	حامی
مهتاب چرخساز	حامی
مسعود شب افروز	حامی
میرهادی نایینی	حامی
ناهید ایرانپور	حامی
مهدی اسدی	حامی
مهدی دولت دوست	فعال مدنی
مهدی دولت دوست	حامی
مهدی رضایی	استاد دانشگاه
مهدی زحمتکش	حامی
مهدی شعبانی	حامی
مهدی کشاورز	کارگری
مهدی مرادخانی	حامی
مهدی معظمی گودرزی	دانشجو
مهدی معظمی گودرزی	دانشجو
مهدیه حیدری	حامی
مهدیه رمضان زاده	حامی
مهران کیوانی	مهندسی برق
مهران نجف آبادی	حامی
مهراوه نقوی	حامی
مهرداد فرهاد بپور	حامی
مهرداد فرهاد بپور	حامی
مهسا غلامعلی زاده	دانشجو حقوق تهران
مهناز نیکو	حامی
میترا یاراحمدی	دانشگاه
نازنین گودرزی	حامی
میترا یوسفی	فعال دانشجویی
میثم رودکی	فعال سیاسی مستقل
میلاد جعفری جم	دانشجو
میلاد درویش	فعال کارگری
میلاد یارمحمدی	دانشجو
نازلی امیدیان	حامی
امید توتیان	حامی
نازنین رحیمی زاد	استاد دانشگاه (سابق)
ندا امین	فعال حقوق حیوانات
نرگس سلیمانی	کارمند
نرگس سلیمانی	کارمند
نسترن سرتیپی یاراحمدی	حامی
رضا قاضی نوری نایینی	حامی
نسترن گودرزى	حامی
نسرین جوادی	حامی
نسیم ابراهیمی	حامی
نسیم عارفی	روزنامه نگار
نعیمه بیگی	حامی
نهاد کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی	سازمان
نوشین کمیلی	خانه دار
نیما پستانچی	دانشجویی
هادی میدانی	دانشجو
هادی میدانی	حامی
هدا امینیان	زنان
هما طاهری	حامی
هومن ارغ	دانشجو
هومن حجتی	حامی
وحیدفلاحی	دانشجو
ولی اله کیانی	حامی
یاسین خدامرادی	حامی
یعقوب سلطانی	حامی
روشنک بهشتی لنگرودی	حامی
صبا پورمهر	دانشجو
شراره ارام	فعال حقوق زنان
سیمین لری	حامی
هستی رضایی	دانشجوی کارشناسی ارشد