خصوصی سازی پنهانی در مدرسه های دولتی
فرد ون لیون،دبیر کل "آموزش جهانی EI"
برگردان : مهدی بهلولی،تارنمای کانون صنفی معلمان ایران
{ توضیح مترجم : متن زیر، درآمدی است به گزارشی 60 صفحه ای درباره ی گونه ای خصوصی سازی آموزش و پرورش در جهان : "خصوصی سازی پنهانی". نام گزارش "خصوصی سازی پنهانی در مدرسه های دولتی" است. نویسندگان آن نیز استفن جی بال و دبره یودل،از بنیاد آموزش و پرورش دانشگاه لندن می باشند. این گزارش در پنجمین همایش جهانی "آموزش جهانی" EI در سال 2007 منتشر شده است.
درخور یادآوری این که، EI نهادی جهانی است که از حدود 400 نهاد صنفی- آموزشی کشورهای جهان تشکیل شده و سی میلیون آموزگار و دست اندرکار آموزش و پرورش را نمایندگی می نماید. "کانون صنفی معلمان ایران" نیز یکی از عضوهای EI می باشد. این در آمد را " فرد ون لیون" دبیر کل EI نوشته است. ایشان در پایان،از عضوهای ای آی خواسته تا دیدگاه های خود را در زمینه ی خصوصی سازی پنهانی آموزش و پرورش،با توجه به تجربه ی کشورهای خود،برای ای آی بفرستند،از این رو گزارش را مقدماتی،خوانده است.}
در سراسر جهان،شکل های خصوصی سازی،دارد در درون سامانه های آموزش و پرورش دولتی مان،گنجانده می شوند. بسیاری از دگرگونی ها،پیامد سیاست های آگاهانه ای هستند که اغلب زیر نام " بهسازی آموزشی" انجام می گیرند و تآثیراتشان بر آموزش دانش آموزان،بر عدالت،برشرایط کاری آموزگاران و دیگر کارکنان آموزشی،می تواند پردامنه باشد. دگرگونی های دیگر،چه بسا ناآگاهانه گنجانده شوند : دگرگونی ها در شیوه ای که مدرسه ها با آن در جریان اند که چه بسا با عنوان "پا به پای زمانه پیش رفتن" معرفی شوند اما در واقع بازتابی از سوگیری روزافزون بازار- بنیاد،رقابتی،و مصرف گرا در جامعه هایمان می باشد.
در هر دو حالت،گرایش به سوی خصوصی سازی آموزش و پرورش دولتی،گرایشی پنهانی است. این کار یا زیر عنوان " بهسازی آموزشی" پوشانده می شود یا به سادگی به عنوان " مدرن سازی" معرفی می گردد. از این روست که این پژوهش،عنوان " خصوصی سازی پنهانی در آموزش و پرورش دولتی" به خود گرفته است.
هدف این پژوهش این است که پرده از گرایش به خصوصی سازی بردارد و آن را در روشنایی روز بنشاند. ما برای این که بتوانیم در گفت و گوی آزاد همگانی درباره ی آینده ی آموزش و پرورش در جامعه مان درگیر شویم،به شفافیت بیشتر و به فهم بهتری از آنچه دارد رخ می دهد،نیازمندیم.
بنیاد موضع EI در آن گفت و گو،روشن است. در واپسین همایش جهانی EI،در سال 2004 و در شهر پورتو آلگره در کشور برزیل، ما درباره ی آموزش و پرورش،قطعنامه ای صادر کردیم : آموزش و پرورش وظیفه ای دولتی یا کالایی دولتی. در آن قطعنامه آوردیم :
"آموزش و پرورش دولتی،سامانه ای است گشوده بر روی همه،بدون فرق گذاری بر پایه جنسیت،دین،فرهنگ،یا طبقه ی اجتماعی. آموزش و پرورش دولتی،آموزشی است رایگان،که بودجه اش را دولت تآمین می کند و هماهنگ با هدف ها و اصولی پیش می رود که به روش دموکراتیک،از سوی مراجع اقتدار مردمی تعیین می گردد و بر پایه همین هدف ها و اصول هم ارزیابی می گردد." همچنین آوردیم : "آموزش و پرورش،کالا نیست و نباید خصوصی شود. "
به ویژه،ما به خطرات تجاری کردن جهانی آموزش و پرورش از رهگذر قرارداد عمومی تجارت در ارائه خدمات (GATS) پرداختیم و خواهان این شدیم که آموزش و پرورش،پژوهش،و دیگر خدمات اجتماعی،از GATS و قراردادهای تجاری همانند آن،بیرون گذاشته شوند.
این البته بدین معنا نیست که اتحادیه های آموزشی،با بهسازی مخالف اند. ما این نظر را - که برخی نیروهای سیاسی تکرار می کنند و اغلب هم با انگیزه های خاص تبلیغ می نمایند – رد می کنیم که اتحادیه های آموزشی تنها نگاه به گذشته دارند. قطعنامه همایش سال 2004 ما، به برخی پیشنهادهای نوآورانه ای پرداخت که از سوی اتحادیه های ما برای بهسازی و بهبود آموزش و پرورش عنوان شدند. ما استوار و پیگیرانه،رو به آینده داریم.
مسآله ی اصلی،آنگونه که در این گزارش مقدماتی هم،بسیار روشن به آن اشاره شده،همان اخلاق و فرهنگ آموزش و پرورش است. خصوصی سازی و/ یا تجاری سازی پنهانی آموزش و پرورش دولتی،برای آن شیوه ای که ما به آموزش و پرورش می نگریم،برای ارزش هایی که شالوده ی آموزش و پرورش را می ریزند،پیاوردهای ضمنی بی شماری دارد. پرسش این است که آیا آموزش و پرورش برای این است که به هر کودک،و به هر جوان،به عنوان فرد و به عنوان یک عضو جامعه،فرصتی برای رشد توانمندی کامل اش بدهد؟ یا آموزش و پرورش باید خدمتی باشد که به مشتری- یعنی کسی که از دوران جوانی،همچون مصرف کننده و هدف داد وستد نگریسته می شود- فروخته شود؟
البته مطرح ساختن این نگرش های ناهمساز درباره ی آموزش و پرورش،در چنین اصطلاح های خشک و بی روحی،بر یاریگری های که بخش خصوصی می تواند به آموزش و پرورش دولتی کند،چشم نمی پوشد. تعریف EI از آموزش و پرورش دولتی،همانگونه که در اساسنامه مان هم آمده،برای به رسمیت شناختن ارزش چنین یاریگری هایی در بستر یک رویکرد دموکراتیک،نا - فرق گذار،و استوار بر عدالت به آموزش و پرورش،به اندازه کافی گسترده می باشد. هیات اجرایی EI،خواهان پژوهشی شده درباره ی همکاری های دولتی – خصوصی در آموزش و پرورش. و سازمان های عضو EI،آموزگارانی را به عنوان نماینده در مدرسه های خصوصی دارند. پژوهشی که سال گذشته لوییس ون بندن،انجام داد روشن ساخت که چگونه شرایطی که همکاران در مدرسه های خصوصی "سنتی" تجربه می کنند اغلب استانداردهای منطقی را برای کارکنان آموزشی ندارند. آیا آن پژوهش،هشداری است درباره ی آنچه ممکن است در آینده در انتظار ما باشد اگر مدرسه های دولتی،بیشتر و بیشتر خصوصی شوند؟ در همایش ما، در یکی از نشست های "شکستن زندان" فرصتی بدست خواهد آمد تا برای آزمون کردن ِ هم پژوهش ها و هم پیوندهای میان آنها،نماینده ای بفرستیم.
مایلم از نویسندگان این گزارش،استفن بال و دبره یودل،برای کاری که تاکنون انجام داده اند سپاسگزاری نمایم؛ همچنین از گروه پژوهشی مان،باب هریس،گانترس کتلکس و لورا فیگاززولو،که از نزدیک با آنها همکاری نمودند. این گزارش مقدماتی است. در نظر داریم که مسآله را بیان کنیم و برای گزارش کامل تر راه را آماده سازیم. ما قصد داریم تا پایان سال 2007،گزارش را تکمیل کنیم. سازمان های عضو EI را فرامی خوانیم تا به طور دقیق،موضوع را بررسی کنند و تا آنجا که ممکن است اطلاعات بیشتری برای نویسندگان بفرستند. یکی از نکته های درخور درنگی که هم اکنون پدید آمده این است که خصوصی سازی پنهانی،چهره های بسیار دارد. شکل های بسیار به خود می گیرد. و این چهره های گوناگون،می توانند،دو سویه و به هم پیوسته،به تقویت و نیرومندسازی گرایش هایی بینجامند که دارند چهره آموزش و پرورشی را که ما می شناسیم دگرگون می سازند. از این رو،به گونه ای حیاتی،مهم است که سازمان های عضو،اطلاعات و دیدگاه های خود را درباره ی چهره های گوناگون خصوصی سازی پنهانی که در هر کشور سرمی زند،برای ما بفرستند.
بازخوردی که ما از شما می گیریم - درباره ی واقعیتی که امروزه شما با آن در کشورتان روبروید- این پژوهش را بسیار پربارتر خواهد ساخت. خواهشمندیم آن را به دقت بخوانید و نمونه هایی از تجربه ها و دیدگاه هایتان را برای ما بفرستید. در این رو،آموزش جهانی(EI) خواهد توانست گزارشی را فراهم آورد که از دید ما اثری عمده بر چشم انداز جهانی- و امیدواریم در هر کشور- خواهد گذاشت.
http://moaleman.org/index.php?option=com_k2&view=item&id=413:2014-07-31-19-27-30&Itemid=634
http://old.ei-ie.org/annualreport2007/upload/content_trsl_images/440/Hidden_privatisation-EN.pdf
