یک آمار شگفت انگیز و سه گفت و گو

 روز جمعه،9 اسفند 92، خبرگزاری مجلس،گفت و گویی را منتشر کرد با جواد هروی،عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات. در این گفت و گو،هروی مدعی شد که شیوع مواد مخدر میان مدرسه های تهران بیش از 25 درصد می باشد.

دوستان می توانند این گفت و گو را در آدرس زیر بخوانند :

http://www.icana.ir/Fa/News/249823

امروز،شنبه دهم اسفند،روزنامه های آرمان و شهروند سه گفت و گو و گزارش درباره ی این آمار منتشر کردند که در زیر می توانید آنها را بخوانید :

 گفت‌وگو با محمدجواد هروی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس:

اگر شیوع موادمخدر در مدارس ۲۵‌درصد نیست مسئولان آمار صحیح را اعلام کنند

شیده لالمی،روزنامه شهروند

 آمار اعتیاد در مدارس و بحث دانش‌آموزان معتاد از خط قرمزهای وزارت آموزش و پرورش است. مسئولان این سازمان علاقه‌ای ندارند درباره این موضوع، مصداق‌ها و نمونه‌های دانش‌آموزانی که دچار این آسیب شده‌اند حرف بزنند، نه‌تنها حرف نمی‌زنند که اصلا می‌گویند «دانش‌آموز معتاد نداریم»، «اگر هم داریم اینها دانش‌آموزانی نیستند که معتاد شدند بلکه معتادانی هستند که دانش‌آموز شده‌اند!» بازی با واژه‌ها و جمله‌ها برای پوشاندن اصل مساله. دیروز آماری درباره شیوع موادمخدر در مدارس در سایت مجلس شورای اسلامی منتشر شد. «محمدجواد هروی»، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته است: «شیوع موادمخدر در مدارس ۲۵‌درصد است و این آمار هم رو به افزایش است.» در شرایطی که تاکنون آمار رسمی درباره اعتیاد در مدارس منتشر نشده، آمار شیوع ۲۵‌درصدی موادمخدر در مدارس تهران، تکان‌دهنده است. این آمار براساس گزارش کدام سازمان، پژوهشگاه یا نهاد مطالعاتی مستند است؟ «هروی» در این زمینه به «شهروند» پاسخ داده است.
*آقای هروی، سایت خبری مجلس شورای اسلامی به نقل از شما اعلام کرده، شیوع اعتیاد در مدارس به ۲۵‌درصد رسیده است. این آمار از کجا و چطور به دست آمده است؟

درباره اعتیاد در مدارس پژوهش‌های مختلفی انجام شده، جامعه‌شناسان زیادی کار کردند و منابع مختلفی در این زمینه وجود دارد و کتاب‌هایی هم منتشر شده است. یکی از آنها کتاب «آسیب‌های اجتماعی ایران» است که مسائل اجتماعی ایران به دقت در آن تشریح شده ازجمله به مسأله اعتیاد در مدارس هم اشاره کرده‌اند. در این کتاب هم به منابع مختلفی درباره اعتیاد در مدارس ارجاع داده شده ازجمله این منابع ماهنامه علوم اجتماعی ایران و روزنامه‌هایی مثل ایران و شرق که درباره اعتیاد در مدارس مطالبی را منتشر کرده بودند. منابع در این زمینه زیاد است. در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم تحقیقاتی انجام شده است. اگر قرار باشد آن‌چه تحت عنوان آسیب‌ها و لطمات بر ما وارد شده به تعارف برگزار کنیم، همان داستان ایدز می‌شود که در ۱۲‌سال رشد ایدز ۱۴برابر شد. اگر مشکلات و آسیب‌ها را مخفی کنیم و از رسانه‌ای شدن آنها واهمه داشته باشیم بعد با بحران عظیمی مواجه خواهیم شد. دستگاه‌های اطلاع‌رسانی مثل صداوسیما و مرکز آمار در این زمینه‌ها بسیار ضعیف عمل کردند درحالی‌که درباره آسیب‌ها باید بدون تعارف اطلاع‌رسانی کنیم.

*آقای هروی، مشخصا درباره این ۲۵‌درصد پرسیدم؛ این‌که این عدد از کجا و بر چه مبنایی اعلام شده است؟

این موضوع در کتاب آسیب‌شناسی اجتماعی ایران صفحه ۱۱۸ منتشر شده است.

*یعنی شما به استناد این کتاب گفتید اعتیاد در مدارس ۲۵‌درصد است؟

بله. در کتاب نوشته شده: «هم‌اکنون سن آغاز موادمخدر به ۱۴ رسیده و مدارس در شرف آلوده شدن به موادمخدر هستند.

 به‌طوری‌که نتایج تحقیقات از یک‌بار مصرف موادمخدر در ۵‌درصد مدارس و گرایش ۲۵‌درصد دانش‌آموزان به موادمخدر خبر می‌دهد.»
*در کتاب نوشته نشده که این آمار براساس چه پژوهشی اعلام می‌شود؟

منبع این موضوع را روزنامه یاس‌نو شماره ۲۷۶ منتشره در ‌سال ۸۲ اعلام کردند.

 *بعد شما چطور اعلام کردید که شیوع اعتیاد در مدارس ۲۵‌درصد و رو به افزایش هم هست؟

به دلیل این‌که این آمار متعلق به ‌سال ۸۲ است، یعنی ۱۰‌سال پیش و حتما از ۱۰‌سال پیش اعتیاد در مدارس با توجه به این‌که برنامه‌ای برای آن نداشتیم، افزایش یافته است. متاسفانه در این زمینه مراکز آماری به ویژه مرکز آمار ایران بسیار بسته و غیرشفاف عمل می‌کنند.

*آقای هروی، آماری که شما اعلام کردید به این معناست که از هر ۴ دانش‌آموز یکی اعتیاد دارد، آیا این آمار می‌تواند واقعی باشد، یعنی در کلاس فرضی ۲۴نفره در تهران، ۶ دانش‌آموز معتاد نشسته‌اند؟

من نگفتم که دانش‌آموزان اعتیاد دارند.

*گفتید «شیوع ۲۵‌درصدی موادمخدر در تهران». به زبان آماری تعبیر دیگر این جمله این است که از هر ۴ دانش‌آموز یکی به نوعی درگیر موادمخدرند، حالا لابد یا می‌کشند یا توزیع می‌کنند...

ببینید من این را نگفتم. جمله من این بوده است که گرایش و تمایل ۲۵‌درصد دانش‌آموزان به موادمخدر وجود دارد. نگفتیم ۲۵‌درصد معتاد داریم. می‌گوییم گرایش بین ۲۵‌درصد وجود دارد.

*شما که عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس هستید، فکر می‌کنید می‌توان براساس آمار ۱۰‌سال پیش منتشره در یک کتاب و مستند به گزارش یک روزنامه چنین آماری را اعلام کرد؟

ما نمی‌خواهیم آمار بدهیم که مردم را بترسانیم به‌هرحال باید مشکلات را بگوییم تا دستگاه‌ها پای کار بیایند و جلوی مسایل را بگیرند. شما رسانه‌ها چقدر درباره این موضوعات پیگیری می‌کنید، چرا مرکز آمار را رها کردید. من به‌عنوان نماینده مجلس آزادم در اظهارنظر و مصونیت دارم درباره آن‌چه می‌گویم اما شما به‌عنوان رسانه چقدر مسئولیت خودتان را انجام دادید؟ نماینده از مشکلات مردم صحبت می‌کند.

*فکر نمی‌کنید همین آمارهای غلط به مشکلات جدیدی در جامعه منجر می‌شود، احساس ناامنی اجتماعی را افزایش می‌دهد و خانواده‌ها درباره این‌که در مدرسه‌ها چه خبر است. درحالی‌که یک نماینده می‌گوید شیوع موادمخدر در مدارس ۲۵‌درصد است، چطور باید بچه‌هایشان را به مدرسه بفرستد؟

وظیفه من این است که نگرانی خودم را اعلام کنم.کمیسیون آموزش وظیفه دارد درباره این مسائل حرف بزند، بنده چیزی را شنیده‌ام باید بگویم یا از کنارش بگذرم؟ وضع مدارس به  سرنوشت فرزندان ما گره خورده چون موضعی که برایش بیان می‌شود حساس است. حالا این آمار درست نیست، مسئولان بررسی کنند و به ما پاسخ بدهند و بگویند درست است یا نیست. امیدوارم صدای داد من شنیده شود و بعد دستگاه‌ها بگویند درست نیست. آن وقت من هم خیالم راحت می‌شود.

Top of Form

http://www.shahrvand-newspaper.ir/default/default.aspx?no=231&dn=0&pid=17&rnd=6aBT4b&p=&y=92&m=12&d=10#

استفاده ابزاری از آمار برای پیشبرد استیضاح

 زهره علی حسینی،روزنامه آرمان

 آمار نرخ اعتیاد در میان دانش‌آموزان در مدارس همواره از مباحث چالش‌برانگیز بوده است. تا به حال هیچ آمار دقیقی از نرخ اعتیاد به دست نیامده است و آمار‌ها با توجه به تعداد مراجعان به مراکز درمانی و مشاوره‌ای اعتیاد و با تخمین بوده است. با این حال، در تازه‌ترین واکنش به اعتیاد دانش‌آموزان، یکی از نمایندگان مجلس مدعی شده است: نرخ مصرف مواد در دانش‌آموزان 25‌درصد است! جواد هروی برای دادن این آمار به هیچ منبع و پژوهشی استناد نکرده است.

تکذیب اعتیاد در دولت‌های نهم و دهم

هشت سال پیش که آمار ۳۰ هزار دانش‌آموز معتاد از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر منتشر شد،
محمود فرشیدی وزیر آموزش و پرورش وقت به شدت به این موضوع واکنش نشان داد و آن را تکذیب کرد. در ادامه بعد از اینکه این معضل به مدت چهار سال، از سوی اعضای ستاد مبارزه با مواد مخدر که بر این باور بودند، ‌رقم ۳۰ هزار دانش‌آموز معتاد ‌فقط مربوط به گروهی است که خودخواسته به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کرده‌اند و تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان نیز به صورت تفننی از مواد مخدر استفاده می‌کنند،مطرح شد مسئولان این گونه پاسخ دادند که به دلیل کم بودن نرخ اعتیاد در میان دانش‌آموزان نیازی به ارائه آمار دقیق نیست و این امر به شکل معضل مطرح نشده است! در آبان سال 1390 علی عباسپور تهرانی نماینده تهران در مجلس هشتم در این باره اظهار کرد: آمار میدانی نشان می‌دهد که پدیده اعتیاد در میان دانش‌آموزان وجود دارد ولی‌درصد دانش‌آموزان مبتلا بالا نیست.حاجی بابایی وزیر پیشین آموزش و پرورش نیز در این باره اظهار کرد: در حال حاضر مگر می‌توان قشری را پیدا کرد که در بینشان موضوع اعتیاد مساله‌ساز نشده باشد؟ در واقع او حتی تا مرز تکذیب نرخ بالای اعتیاد در میان دانش‌آموزان هم پیش رفت.

دانش‌آموزان معتاد؛ از اخراج تا ارجاع

در زمان ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد در صورت مشخص شدن اعتیاد دانش‌آموزان حکم اخراج آنها از مدرسه داده می‌شد درحالی که، با روی کار آمدن دولت جدید از اقدامات وزیر آموزش و پرورش برای
پایین آوردن نرخ اعتیاد در میان دانش‌آموزان علاوه بر عدم اخراج این افراد‌، معرفی آنها به مراکز خدماتی ترک اعتیاد است.برنامه‌ای که در در دولت یازدهم توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر در حال تدوین است، تشکیل پروتکلی برای پیشگیری از اعتیاد و درمان نوجوانان معتاد است. در این برنامه اولویت پیشگیری با دانش‌آموزانی است که در معرض خطر هستند و آنها به مراکز مشاوره‌ای معرفی می‌شوند.

نرخ عجیب و غریب اعتیاد در میان دانش‌آموزان

برخلاف گفته‌ها و اظهارات حاجی بابایی وزیر سابق آموزش و پرورش مبنی بر محدود و کم بودن نرخ اعتیاد در میان دانش‌آموزان، در تازه‌ترین آمار اعلام شده توسط جواد هروی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نرخ شیوع مواد مخدر در مدارس تهران 25‌درصد اعلام شده است.او در این باره اظهار داشته است: متاسفانه امروزه شاهدیم که شیوع مواد مخدر در مدارس تهران بیش از 25 درصد بوده که آماری نگران‌کننده است و حتی به نظر می‌رسد آمار مصرف موارد مخدر بین دانش‌آموزان بیش از آنچه اعلام شده، باشد. می‌شود گفت اظهاراتی که این نماینده مجلس درباره اعتیاد دانش‌آموزان داشته است، جزوعجیب‌ترین اظهارنظر‌ها در این زمینه بوده است.در این باره یک عضو کانون صنفی معلمان ایران و کارشناس آموزش و پرورش به آرمان می‌گوید: آمار اعلام شده، آمار عجیبی است. تا زمانی که کار تحقیقی و میدانی دقیقی در بین دانش‌آموزان انجام نشود، نمی‌توان بدین شکل و با اطمینان از آمار اعتیاد صحبت کرد. این آمار اگر درباره میزان استعمال دخانیات و سیگار در بین دانش‌آموزان بود باز جایی برای بحث وجود داشت ولی، ارائه آماری 25‌درصدی جای تعجب بسیاری دارد و تا زمان ارائه مستندات برای آن نمی‌توان آن را رد یا تایید کرد. محمدتقی فلاحی تاکید می‌کند: در این باره قبل از ارائه آمار باید تحقیق دقیقی به شکل میدانی صورت بگیرد و تا آنجا که من اطلاع دارم تا کنون درباره دانش‌آموزان این امر صورت نگرفته است به همین دلیل، ارائه این آمار جای سوال دارد. به گفته او حتی اگر هم این آمار درست باشد باید به این نکته توجه کرد که این آمار در پنج یا شش ماهه اخیر به وجود نیامده است.این کارشناس آموزش و پرورش تصریح می‌کند: هرچند آقای حاجی بابایی کلا وجود دانش‌آموزان معتاد را تکذیب می‌کرد ولی باید به این نکته توجه شود که اعتیاد و راهیابی آن در میان نسل جوان کشور، امری نیست که در چند ماه اخیر اتفاق افتاده باشد و تا این میزان هم گسترش پیدا کرده باشد. اگر این بهانه‌ای برای زیر سوال بردن علی اصغر فانی باشد، بهانه خوبی نیست و راه به جایی نمی‌برد.اشاره فلاحی به موضوع استیضاح وزیر آموزش و پرورش است که چندی پیش در رسانه‌ها مطرح شد. در حالی که علی اصغر فانی اعلام کرد که خبری درباره استیضاح خود نشنیده است اما، هفته گذشته طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش در حالی کلید خورد که این استیضاح همچون دیگر استیضاح‌های مطرح شده در مجلس مورد حمایت نمایندگان جبهه پایداری و حامیان احمدی نژاد قرار دارد و در عین حال از نظر اصولگرایان معتدل و اصلاح طلبان مجلس مردود خوانده می‌شود.این طرح هم‌اکنون در مرحله جمع‌آوری امضا قرار دارد و هنوز به هیات رئیسه تقدیم نشده است. بنا به گفته طراحان استیضاح، سوءمدیریت، عدم برنامه‌ریزی مناسب، عدم توانایی مدیران ستادی و استان‌ها، نداشتن برنامه مناسب برای آموزش و پرورش، افت شدید تحصیلی در سال جاری، ایجاد بی‌انگیزگی در میان فرهنگیان، مشخص نبودن سرنوشت بیمه طلایی فرهنگیان، عدم توجه به تحول بنیادین در آموزش و پرورش و عدم اجرای مرخصی زایمان 9‌ماهه از جمله محورهایی است که بر اساس آن تصمیم به ارائه طرح استیضاح وزیر گرفته شده است.به نظر می‌رسد دسته‌ای از نمایندگان مجلس زمینه سازی برای استیضاح وزیر آموزش و پرورش دولت تدبیر و امید را آغاز کرده‌اند. برخی کارشناسان مطرح کردن مساله‌ای مانند اعتیاد دانش‌آموزان و اعلام اینکه وضعیت در این زمینه فاجعه‌بار است را نوعی سیاه‌نمایی در راستای دست یابی به اهداف سیاسی قلمداد می‌کنند.

مواد جدید، در دسترس نسل جدید

درباره اعتیاد نسل جوان و دانش‌آموزان کشور یک کارشناس اعتیاد در گفت‌وگو با آرمان می‌گوید: متاسفانه نوجوانان و جوانان در معرض استفاده از مواد مخدر جدیدی هستند که خطرات بسیار زیادی برای آنها دارد و این تنوع مواد به همراه مواد جدیدی که وارد بازار‌های مواد مخدر می‌شوند انگیزه مصرف مواد را در میان نسل جوان بالا می‌برند.علی بدری ادامه می‌دهد: در حال حاضر اعتیاد در میان زنان و دختران رو به رشد است و‌درصد بانوان معتاد و حتی کارتن خواب مشکلی است که با روندی رو به افزایش مواجه است. به گفته او هرچند در دولت برای کنترل اعتیاد اقداماتی مثل جمع کردن کارتن خواب‌ها و معتادان خیابانی صورت گرفته است ولی با وجود این اقدامات انجام شده نمی‌توان آمار دقیقی از جمعیت معتاد دانش‌آموز به دست داد و دادن این آمار 25‌درصدی آمار دقیق و قابل استنادی نیست.

http://www.armandaily.ir/?NPN_Id=544&pageno=4Bottom of Form

آمارهای متناقض از دانش‌آموزان معتاد در نظام آموزشی

شیوع ۲۵‌ درصدی اعتیاد در مدارس واقع‌بینانه نیست

روزنامه شهروند :

«شیوع موادمخدر در مدارس بیش از ۲۵‌درصد است.» این جمله‌ای است که «جواد هروی» یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته است. حرف‌هایی که با آن‌چه تاکنون درباره اعتیاد در مدارس منتشر شده، همخوانی ندارد، شیوع ۲۵‌درصدی اعتیاد در مدارس ایران یعنی از هر ۴ دانش‌آموز یک نفر به نحوی موادمخدر را تجربه کرده است. کارشناسان آموزشی این آمار را رد می‌کنند اما «هروی» معتقد است او زنگ خطری را به صدا درآورده تا سازمان‌ها بالاخره در این زمینه حرکتی کنند.

می‌گویند اعتیاد به مدارس رسیده، خیلی وقت است که این خبرها هرازچندگاهی از زبان یک کارشناس، مدیر، نماینده یا مسئولی شنیده می‌شود اما هیچ‌کس نمی‌داند اعتیاد در چه سطحی، چگونه و به چه میزان در مدارس ایران شایع شده است. از‌ سال ۸۶ که «حمید صرصامی»، مشاور دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر آمار دانش‌آموزان معتاد در کشور را ۳۰‌هزار تن اعلام کرد، با حرف‌هایش بلوایی به پا شد. بعد از او در ‌سال ۸۸ «علی عباسپور» رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس اعلام کرد، در مدارس ایران ۲۴۰۰ دانش‌آموز معتاد داریم. حالا چند ‌سال گذشته و دیگر کسی درباره این‌که اعتیاد به مدارس نفوذ کرده و دانش‌آموزان را در معرض خطر قرار داده، تردید ندارند اما آمار و اعدادی که درباره اعتیاد در مدارس منتشر می‌شود همچنان هم متناقض و هم نگران‌کننده است. خبرگزاری مجلس، دیروز به نقل از «هروی» یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس میزان شیوع موادمخدر در مدارس را بیش از ۲۵‌درصد اعلام کرد.

این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با انتقاد از شیوع مصرف موادمخدر بین دانشجویان و دانش‌آموزان، گفته است: «باید این واقعیت را پذیرفت که در ماه‌های اخیر استفاده از موادمخدر بین جمعیت دانش‌آموزی و دانشجویی سرعت گرفته و درحال افزایش است.» به گفته او، بحث موادمخدر در مدارس و دانشگاه‌ها از مسائلی است که به جهت منفی بودن تبعات اجتماعی آن در سطح جامعه، به صورت جدی به آن پرداخته نشده است.

«هروی» همچنین گفته: «واقعیت آن است که ارایه ندادن اطلاعات دقیق درباره مصرف موادمخدر در محیط‌های آموزشی کشور موجب می‌شود تا برنامه‌ریزی‌های لازم و تدابیر ضروری برای رفع و کنترل این مهم اتخاذ نشود.» به‌رغم همه اینها آمارهای مورد استناد این نماینده، حالا محل انتقاد هم هست و از نگاه برخی کارشناسان آموزشی، این آمار به واقعیت نزدیک نیست. یکی از آنها «مهدی بهلولی»، عضو کانون صنفی معلمان ایران است. او با بیان این‌که «این آمار نادرست است»، به «شهروند» گفت: «چندی پیش یکی دیگر از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود، آمارها در مورد آسیب‌های اجتماعی و مشخصا اعتیاد در مدارس متناقض است. زمانی که آقای حاجی‌بابایی وزیر بودند، در‌ سال ۸۶ مسئولان ستاد مبارزه با موادمخدر اعلام کردند، در ایران ۳۰‌هزار دانش‌آموز معتاد داریم که وزیرکل موضوع را تکذیب کرد و گفت اصلا دانش‌آموز معتاد نداریم. البته این حرف وزیر هم درست نبود چون ما در مدارس هستیم و می‌دانیم که اعتیاد وارد مدارس شده است اما این‌که بگوییم ۲۵‌درصد دانش‌آموزان معتاد هستند، یعنی از هر۴ دانش‌آموز یکی معتاد است! اصلا آیا ما در جامعه در بین جوانانمان از هر۴ نفر یک نفر معتاد هستند که حالا در مدارس شیوع موادمخدر روی عدد ۲۵‌درصد باشد؟»
«بهلولی» ادامه داد: «این آمار ۲۵‌درصدی را برای کل مقاطع اعلام کرده‌اند، در دوران ابتدایی که طبیعتا بحث اعتیاد مطرح نیست. اگر این آماری که این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات دادند، درست باشد یعنی در دبیرستانی که من درس می‌دهم باید ۵۰‌درصد دانش‌آموزان معتاد باشند، اگر این‌طور است پس دیگر اینها مدرسه نیستند و لابد کمپند؟!»
او با بیان این‌که آمار غیرواقعی موجب نگرانی خانواده‌ها می‌شود، افزود: « به‌هرحال نمایندگان مجلس در کمیسیون آموزش و تحقیقات باید مستند حرف بزنند، ایشان گفتند در ماه‌های اخیر شده ۲۵‌درصد یعنی از زمانی که دولت یازدهم سرکار آمده اعتیاد در مدارس به ۲۵‌درصد رسیده است؟!»

این عضو کانون صنفی معلمان که معلم یکی از دبیرستان‌های تهران هم هست، در پاسخ به این پرسش که «اعتیاد چقدر در مدارس شایع است و بین دانش‌آموزان مشاهده می‌شود؟»، گفت: «تعدادی از بچه‌ها مخصوصا در مقطع دبیرستان زمانی که تعطیل می‌شوند، سیگار می‌کشند و همین‌طور با هم قرار می‌گذارند و قلیان می‌کشند. این آسیبی است که متاسفانه به چشم دیده می‌شود، در مورد اعتیاد هم ما مواردی داشتیم. در یکی از مدارسی که من کار می‌کردم موردی بوده که دانش‌آموزی را پیدا کردند که در سرویس بهداشتی مدرسه شیشه می‌کشیده. اما به‌طور قطع آمار ۲۵‌درصدی شیوع اعتیاد در مدارس، آمار نادرستی است.» این عضو صنفی کانون معلمان این خبرها را تا اندازه‌ای هم سیاسی می‌داند.

 بهلولی معتقد است، مسأله اعتیاد دانش‌آموزان در مدارس، مسأله پیچیده‌ای است و مقصر آن تنها آموزش و پرورش نیست، هر چند او تاکید می‌کند که فضای مدارس ایران شاد نیست و جذابیت‌های کافی برای دانش‌آموزان ندارد و اثرگذاری مدرسه روی رفتار، انتخاب‌ها و تربیت دانش‌آموزان کاهش یافته است.

به گفته او این‌جا مقصر فقط آموزش و پرورش نیست، دلایل گوناگونی دارد. مطالعاتی در این زمینه انجام شده است. مدرسه ایران شاد نیست، شاد کردن آموزش و پرورش هم دست آنها نیست و عوامل گوناگونی دخالت دارند.

http://www.shahrvand-newspaper.ir/default/default.aspx?no=231&dn=0&pid=17&rnd=6aBT4b&p=&y=92&m=12&d=10#