دبستان ها و طرح های جدید

 

مهدی بهلولی،روزنامه آرمان،19 خرداد 92

 چند روز پیش،مهدی نوید ادهم،دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش،در گفت گو با یکی از رسانه ها،از توفانی دیگر از دگرگونی ها در آموزش و پرورش سخن گفت که به گفته ی خودش از توفان سه – چهار سال گذشته اثربخش تر خواهد بود. از درون مایه ی سخن ایشان نیز چنین برمی آمد که هدف اصلی دگرگونی های پیش رو،بیش از مقطع متوسطه،دوره ی ابتدایی می باشد. ایشان دوره ی ابتدایی را،دوره ای حساس دانسته بود که بهترین سن تربیت پذیری افراد می باشد: "اگر ما ماموریت اصلی آموزش و پرورش را فراهم آوردن زمینه تربیت پذیری افراد در نظر بگیریم نه فقط انتقال دانش، بلکه بهترین سن تربیت پذیری افراد در دوره دبستان است و ما هر چه قدر به این دوره بیشتر بپردازیم، برده ایم. در این سن هنوز شخصیت بچه ها به طور کامل شکل نگرفته پس می توانیم آنها را در معرض پیام های تربیتی مان قرار دهیم". وی با طرح این ادعا که در 150 کشور جهان پایه ی ششم ابتدایی وجود دارد پنج ساله بودن دبستان را کار نادرستی دانسته بود. درخور درنگ این که در سال گذشته و از زبان حاجی بابایی،وزیر آموزش و پرورش،درباره ی شمار کشورهایی که سیستم 6-3-3 در آنها در حال اجراست آماری دیگر شنیده شد :" نظام 6-3-3 هم اکنون در 123 کشور جهان اجرا می شود و در این زمینه،ما نیز هفت سال کار کارشناسی کرده ایم... همه متخصصان آموزش و پرورش در۲۳ سال گذشته به این نتیجه رسیده اند که جای ششم ابتدایی خالی است." گفتنی است که چندی پس از این سخنان،برخی دیگر از کاربدستان آموزش و پرورش،آمار دیگری اعلام نمودند :"خلیل رضایی،مدیرکل آموزش و پرورش استان بوشهر،در گفت و گو با خبرگزاری فارس گفت طرح تحول بنیادین آموزش و پرورش هم اکنون در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان در حال اجراست و نظام آموزشی مبتنی بر طرح تحول بنیادین 6-3-3 در130  کشور جهان دارد پیاده می شود."

 به هر رو چه 150 کشور جهان 6-3-3 باشند یا نباشند نکته این است که از سال آینده قرار است که در ایران،این نظام تنها پس از یک سال اجرا،برچیده شود : "در اجرای مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و سند تحول بنیادین نظام آموزشی، طرح قرار گرفتن «پایه‌های اول تا سوم ابتدایی در یک مدرسه» و «پایه‌های چهارم تا ششم ابتدایی در مدرسه دیگر» آغاز شده است. بر این اساس، طرح مذکور در 71 مدرسه اجرا شد و توسعه آن تا 320 مدرسه را در سال تحصیلی 93ـ92 در دستور کار قرار داده‌ایم." (سیدعلی یزدیخواه مدیرکل آموزش و پرورش شهر تهران)   اما پس از گذشت یک سال از اجرای سیستم 6-3-3 هنوز به روشنی مشخص نشده که چرا دگرگونی در ساختار آموزشی و شش ساله شدن آموزش و پرورش،در دو مرحله انجام گرفت و چرا در یک برنامه ی چند ساله،سیستم آموزشی 3-3-3-3 اجرا نگردید؟ چرا نخست با دشواری ها،دردسرها و شتاب بسیار- برای نمونه کمبود کلاس و فضای آموزشی- و آسیب به کیفیت آموزش به ویژه در پایه ی ششم دبستان،در تابستان گذشته دبستان های کشور به هر گونه که شد شش پایه ای گردیدند و پس از یک سال قرار است که این سیستم به هم بخورد و دبستان ها سه پایه ای شوند؟

 ناگفته نماند که تاکنون نیز فهرست این 123 یا 130 کشوری که ادعا می شود که سیستم آموزشی آنها 6-3- 3 می باشد در رسانه ها اعلام نگردیده است. البته این آمار از دید این نگارنده سخت به زیر پرسش است. کافی است به سامانه ی آموزشی چند کشور مطرح در آموزش و پرورش نگاهی بیندازیم : در آلمان دوره ی دبستان چهار سال است،در فرانسه پنج سال،در آمریکا و کانادا،ایالت های گوناگون با هم فرق دارند و دوره ی دبستان آنها از 5 تا 8 سال به درازا می کشد،در انگلستان،آموزش های دبستانی در دو دوره ی دو ساله و پنج ساله انجام می پذیرد که روی هم رفته می شود هفت سال،در هندوستان دانش آموزان از شش تا چهارده سالگی(8 سال) در دبستان بسر می برند،در ایتالیا،در دهه های گذشته،دوره دبستان پنج سال و هم اکنون هفت سال می باشد.

 این گوناگونی نشانگر این است که بخش بندی سال های آموزش تا پیش از دانشگاه،نه چندان ثابت است و نه آن اندازه  مهم،و بیش از بخش بندی سال های آموزشی،این درون مایه و کیفیت آموزش است که اثرگذار و محل بحث می باشد. این که دانش آموز،4 سال در دبستان بماند یا بیشتر،گویا،با درنگریستن به حال و هوای فرهنگی و رفتاری دانش آموزان و پیشینه ی آموزشی کشور،تعیین می گردد و شاخصی نیست که بر آن همداستانی ویژه ای انجام پذیرفته باشد. از این رو بهتر است فرادستان آموزش و پرورش کشور،بیش از دگرگونی های پیاپی در سال های آموزش،در اندیشه ی بهبود کیفیت آموزش و زدودن راستین ریشه های افت آموزشی باشند.   

http://www.armandaily.ir/?NPN_Id=329&pageno=7