فرصتی برای مدرسه‌گریزی
بنفشه رنجی،روزنامه آرمان،13 اسفند 92
مدیرکل ارزیابی و عملکرد شکایات آموزش و پرورش از دایربودن کلاس‌های درس تمامی مقاطع تحصیلی تا 28 اسفندماه جاری خبر داد. هر سال با نزدیک شدن به نوروز و تعطیلات آن، تعطیلی پیش از موعد مدارس چالش‌هایی را برای مدیران و معلمان ایجاد می‌کند. وزارت آموزش و پرورش نیز هر سال با اعلام زمان دایر بودن مدارس بر این تاکید می‌کند که مدارس نباید زودتر از موعد تعطیل شوند و با متخلفین برخورد می‌شود. اما این نوع اعلام عمومی نمی‌تواند تضمینی برای دایر بودن مدارس تا موعد مقرر باشد چرا که باز بودن مدارس بر عوامل دیگری مانند حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس و سفرهای نوروزی آنها نیز بستگی دارد. در این میان عاملان اجرایی مدارس روش‌هایی را برای نگهداری دانش‌آموزان تا آخرین روز به کار می‌گیرند که با مخالفت معلمان رو‌به‌رو می‌شوند. از طرفی دیگر، خانواده‌ها سفرهای نوروزی و نگرانی درباره خطرهای چهارشنبه‌سوری را دلایلی برای تعطیلی زودهنگام مدارس عنوان می‌کنند. از این‌رو به گفته برخی کارشناسان آموزش و پرورش، تعطیلات نوروزی که قرار است 13 روز باشد، با تعطیلی خودسر پیش و پس از تعطیلات، به حدود بیست روز می‌رسد و این مساله آموزش را دچار وقفه‌ای طولانی می‌کند و به آن آسیب می‌زند. مدیرکل ارزیابی و عملکرد شکایات آموزش و پرورش گفت: اسفند هیچ تفاوتی با سایر ماه‌ها برای فرهنگیان و دانش‌آموزان ندارد و مدارس براساس تقویم رسمی کشور تا 28 اسفند دایر است. سیدرحیم میرشاه‌ولد افزود: تمامی مدیران کل آموزش‌وپرورش و روسای ادارات در سراسر کشور تاکید کرده‌اند که کلاس‌های درس باید تا 28 اسفند دایر باشد و دانش‌آموزان و معلمان موظفند که در کلاس‌های درس حاضر شوند. میرشاه‌ولد درباره اینکه برخی از مدارس به دانش‌آموزان اعلام کرده‌اند که مدرسه از تاریخ 20 یا 22 اسفند تعطیل است، گفت: اگر مدیری چنین موضوعی را به معلم یا دانش‌آموز اعلام کرده باشد، تخلف انجام داده و به محض اطلاع، این موضوع پیگیری می‌شود. به‌گفته مدیرکل ارزیابی و عملکرد شکایات آموزش و پرورش، ناظران آموزش و پرورش تا پایان وقت اداری روز 28 اسفندماه به وظیفه نظارتی خود عمل می‌کنند و اگر تخلفی صورت بگیرد به آن رسیدگی می‌شود ضمن آنکه والدین می‌توانند درصورت مشاهده تخلف تعطیلی زودرس مدارس این موضوع را به اداره نظارت و ارزشیابی استان و منطقه گزارش دهند.
مدرسه‌گریزی، نتیجه روش سنتی آموزش است
در این زمینه، دبیر کانون صنفی معلمان در گفت‌وگو با آرمان با بیان اینکه مدرسه‌گریزی در میان دانش‌آموزان وجود دارد، می‌گوید: در بسیاری موارد دانش‌آموزان با هم متحد می‌شوند تا به مدرسه نیایند و مدرسه هم نتواند کاری کند. به گفته اسماعیل عبدی، گاهی برای مقابله با مدرسه‌گریزی پیش از نوروز، معاون یا مدیر مدرسه اقدام به برگزاری آزمون می‌کنند تا گزارش دهند که مدرسه آنها تا آخرین روز برپا بوده درحالی که این اقدام شان امتحان را پایین می‌آورد. عبدی می‌افزاید: برخی دانش‌آموزان خانواده‌های خود را تحت‌فشار قرار می‌دهند تا به مسئولان مدرسه بگویند که برای سفر برنامه‌ریزی کرده‌اند و تا روز آخر نمی‌توانند مدرسه بیایند. او ادامه می‌دهد: از ابتدا با چهارشنبه‌سوری به‌صورت قهری برخورد شده و نوجوانان هم نسبت به مسائل تفریحی به اندازه کافی اشباع نمی‌شوند، از این‌رو از 20 روز قبل از آن شروع به خرید و فروش مواد محترقه می‌کنند. عبدی با اشاره به اینکه عده‌ای از دانش‌آموزان حتی کلاس درس را رها می‌کنند و به خرید و فروش مواد محترقه می‌پردازند، عنوان می‌کند: بسیاری از خانواده‌ها به‌دلیل نگرانی که نسبت به چهارشنبه‌سوری دارند و به این دلیل که زودتر از آن حتی در حیاط مدرسه دانش‌آموزان ترقه می‌ترکانند، کودکان خود را از چند روز قبل به مدرسه نمی‌فرستند. دبیر کانون صنفی معلمان معتقد است بخشی از مدرسه‌گریزی دانش‌آموزان به‌دلیل حجم زیاد درون مایه کتاب‌های درسی و روش سنتی تدریس مبتنی بر آزمون و نمره است. او بیان می‌کند: مدرسه‌گریزی واکنش طبیعی دانش‌آموزان به‌دلیل سن کم آنها و فشار درس‌هاست. آنها هر روز باید حجم زیادی از کتاب را به مدرسه بیاورند، تمرین‌های زیادی انجام دهند، درصورتی که نتیجه آن را در جامعه نمی‌بینند و نمودی تاثیرگذار برای آنها ندارد. به گفته عبدی، آموزش و پرورش هم اراده مشخصی برای کنترل تعطیلی زودهنگام مدارس ندارد. در نظام جدید که امتحانات در دو نوبت برگزار می‌شود، در اسفند عملا آزمونی وجود ندارد. دبیر کانون صنفی معلمان می‌افزاید: در این شرایط میان عوامل اجرایی و معلمان اختلاف‌نظر به وجود می‌آید، عوامل اجرایی موافق برگزاری آزمون هستند و از طرفی دیگر معلمان می‌گویند این آزمون‌ها تشریفاتی است و تدریس را تحت‌شعاع قرار می‌دهد. او با بیان اینکه مدارس به خاطر تعطیلات نوروزی عملا تا یک ماه نیمه‌تعطیل و تعطیل هستند، می‌گوید: در کلاس 40نفری که 20 نفر حضور دارند، نمی‌توان تدریس کرد، در این صورت بعد از عید دانش‌آموزانی هستند که مطالب قبلی به آنها آموزش داده نشده و این موضوع بر فرآیند کلاس تاثیر منفی می‌گذارد. عبدی درباره پیک‌های نوروزی بیان می‌کند: تا مدتی که این پیک‌ها جدید و با تفریح همراه و برای دانش‌آموزان جذاب بود، خوب بود. در آن زمان اداره هم برای جمع‌آوری پیک‌ها جایزه می‌گذاشت و تشویقی در نظر می‌گرفت. به گفته او پیک‌های نوروزی درحال حاضر ارزشیابی نمی‌شوند و دانش‌آموزان با انجام دادن آنها چیزی عایدشان نمی‌شود. معلمان هم نمی‌پذیرند که پیک‌ها را تصحیح کنند، به همین دلیل پیک‌ها در سال‌های اخیر توفیقی نداشته است. دبیر کانون صنفی معلمان اظهار می‌کند: فکر می‌کنم اگر با حرکتی ملی در روزهای تعطیل در شبکه‌های مجازی یا صداوسیما ساعت‌هایی به دانش‌آموزان اختصاص داده شود و با معلمان به‌صورت ضمن خدمت همکاری شود، می‌تواند جایگزین پیک‌ها شود.
