در سپهر آموزش

شهریه 2 تا 8میلیونی «مدارس غیرانتفاعی» در سال جدید

مدیران برای افزایش شهریه‌ها، منتظر آموزش‌وپرورش نشدند

محمدحسین نجاتی،روزنامه شرق،7/3/92

مدارس غیرانتفاعی در تهران همزمان با پایان امتحانات مدارس، زمزمه‌های افزایش شهریه مدارس را به گوش والدین رسانده‌اند. این درحالی است که رییس سازمان مدارس غیردولتی با رد افزایش شهریه در مدارس غیردولتی می‌گوید: «هیچ‌گونه افزایش شهریه‌ای را به مدارس غیردولتی اعلام نکرده‌ایم.» اما برخلاف اظهارنظر فرشته حشمتیان مدارس غیرانتفاعی با توجه به افزایش میزان هزینه‌های خود و افزایش حقوق کارکنان و معلمان این مدارس، چشم‌انتظار بخشنامه‌های آموزش‌وپرورش نشده‌اند و هرکدام به نوبه خود اقدام به افزایش میزان شهریه مدارس کرده‌اند. با این حال فرشته حشمتیان، رییس سازمان مدارس غیردولتی عنوان می‌کند: «تیم نظارتی ما برای برخورد با این مدارس در حال انجام وظیفه هستند، ‌به‌ویژه اگر در مدارس غیردولتی شهر تهران افزایش شهریه‌ای هم وجود داشته باشد در مرحله نظارتی با آن برخورد می‌شود و به‌زودی گزارشی از تخلفات را اعلام خواهم کرد.» هم‌اکنون بررسی‌های میدانی «شرق» نشان می‌دهد، 38/9درصد مدارس شهر تهران برای ثبت‌نام دانش‌آموزان بین دو تا هشت‌میلیون‌تومان پول دریافت می‌کنند. این مدارس که به مدارس غیرانتفاعی مشهور هستند، هم‌اکنون یک‌هزارو539 از سه‌هزارو 956 مدرسه شهر تهران را به خود اختصاص داده‌اند. طبق جدید‌ترین آمار ارایه‌شده مربوط به سال تحصیلی 92-91 هم‌اکنون سه‌هزارو956 مدرسه در شهر تهران فعال است که سهم مدارس دولتی دوهزارو233 معادل 56درصد مدارس و سهم مدارس غیردولتی و هیات‌امنایی که اقدام به اخذ شهریه می‌کنند یک‌هزارو539 مدرسه معادل 38/9درصد کل مدارس شهر تهران است که باقی را مدارس شاهد، نمونه دولتی، تیزهوشان، ایثارگران و مدارس وابسته به نهاد‌های مختلف تشکیل می‌دهند.تفاوت شهریه‌های مصوب با ‌رقم‌های دریافتی از مردم
این موضوع البته با شرایط شهریه‌های مدارس غیردولتی با ایام ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس نیز همراه شده است. هم‌اکنون از نقاط مختلف شهر تهران خبر می‌رسد شهریه‌های اعلام‌شده از سوی مدارس غیردولتی به بهانه‌های مختلف همچون کلاس‌های فوق‌برنامه با رقم مصوب و اعلام شده از سوی وزارت آموزش‌وپرورش متفاوت است. بر اساس اطلاعات موجود در سایت سازمان آموزش‌وپرورش تهران و بررسی‌های «شرق» از شهریه مدارس در سال تحصیلی 92-91، شهریه مصوب صد مدرسه پیش‌دبستانی و پیش‌دانشگاهی که ورودی و خروجی سیستم آموزشی کشور هستند، نشان می‌دهد از بین 50 مدرسه پیش‌دانشگاهی در شهر تهران، شهریه‌های اخذشده از مردم برای حضور فرزندانشان در این مدارس از دومیلیون‌تومان آغاز می‌شود و به هشت‌میلیون‌تومان نیز می‌رسد. از سوی دیگر بررسی شهریه بیش از 50 مدرسه پیش‌دبستانی در شهر تهران نیز نشان می‌دهد شهریه‌ها از مبلغ 500هزارتومان آغاز می‌شود و تا یک‌میلیون‌و200هزارتومان می‌رسد. شهریه‌هایی که براساس شهریه‌های مصوب آموزش‌وپرورش برای این مدارس تعیین شده با شهریه دریافتی از سوی آنان اختلاف معنا‌داری دارد. به‌طوری که بر اساس اطلاعات سازمان آموزش‌وپرورش شهر تهران در منطقه 2 شهر تهران شهریه یک مدرسه پیش‌دانشگاهی پنج‌میلیون‌و300هزارتومان تصویب و اعلام شده است در حالی که با تماس تلفنی با مسوولان مدرسه آنها از شهریه هشت‌میلیون‌تومانی برای سال تحصیلی جدید خبر دادند. این میزان از قیمت در حالی است که احتمال افزایش 15 تا 25درصدی شهریه مدارس غیرانتفاعی نیز هنوز ابلاغ نشده است اما مدیران مدارس هم‌اکنون بدون در نظر داشتن بخش‌های آموزش‌وپرورش اقدام به افزایش شهریه‌های مدارس کرده‌اند.بالای شهر 8 میلیون، پایین شهر 2 میلیون
مدل حاکم بر مدارس غیرانتفاعی مبنی بر پرداخت پول بیشتر در قبال خدمات آموزشی بهتر و بیشتر، علاوه بر بی‌عدالتی‌ای که همراه با کاهش کیفیت مدارس دولتی به سیستم آموزشی کشور تحمیل می‌کند، در بطن خود نیز تفاوت‌هایی میان پایین شهر و بالای شهر دارد. به طوری که میانگین شهریه‌های مصوب در مدارس غیردولتی مناطق یک تا پنج شهر تهران در مقطع پیش‌دانشگاهی حدود پنج‌میلیون‌تومان و در مقطع پیش‌دبستانی یک‌میلیون‌وصدهزارتومان است. در حالی که در مناطق جنوبی و جنوب غربی شهر تهران که شامل مناطق 14 تا 19 می‌شود شهریه مدارس پیش‌دانشگاهی به طور میانگین یک تا دومیلیون و شهریه مدارس پیش‌دبستانی حدود 500هزارتومان است؛ مساله‌ای که با میانگین درآمد و اختلافات طبقه‌ای میان مناطق شمال و جنوب شهر ارتباط معناداری را دارد و به طور قطع میزان خدمات آموزشی و کیفیت آنها با توجه به میزان بالای شهریه‌ها در مناطق شمالی با مناطق جنوبی قابل قیاس نیست.سهم بالای مدارس غیردولتی از کل فضای آموزشی تهران
برای به دست‌آوردن کیفیت عدالت آموزشی در کشور و درصد در اختیار قرارگرفتن فضای آموزشی به طور مساوی میان کل دانش‌آموزان، تنها نیاز به بررسی وضعیت دانش‌آموزان مناطق شهری و روستایی یا مناطق محروم و کلانشهر‌ها نیست. در پایتخت کشور وضعیت تعداد دانش‌آموزان و مدارس نشان می‌دهد دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی بیش از دانش‌آموزان مدارس دولتی از فضای آموزشی بهره‌مند هستند. بر اساس آمار ارایه‌شده از سوی سازمان آموزش‌وپرورش شهر تهران هم‌اکنون سه‌هزارو956 مدرسه در تهران فعال است که سهم مدارس دولتی دوهزارو233 معادل 56درصد مدارس و سهم مدارس غیردولتی و هیات‌امنایی که اقدام به اخذ شهریه می‌کنند یک‌هزارو539 مدرسه معادل 38/9درصد کل مدارس شهر تهران است که باقی را مدارس شاهد، نمونه‌دولتی، تیزهوشان، ایثارگران و مدارس وابسته به نهاد‌های مختلف تشکیل می‌دهند. همچنین در سال تحصیلی 1391-1390، یک‌میلیون‌و80هزار دانش‌آموز در مدارس شهر تهران حضور داشته‌اند که 791هزارو268نفر معادل 73درصد کل دانش‌آموزان در مدارس دولتی و 232هزارو136نفر در مدارس غیردولتی حضور دارند که معادل 21درصد کل دانش‌آموزان تهرانی هستند. این مساله نشان‌دهنده آن است که دانش‌آموزان مدارس غیردولتی تهران با سهم 21درصدی خود 40درصد از فضای آموزشی شهر تهران را در اختیار دارند و دانش‌آموزان مدارس دولتی با سهم 73درصدی خود از کل دانش‌آموزان تنها 56درصد از کل فضای آموزشی کشور را در اختیار دارند.تناقض آموزش‌وپرورش رایگان و سهم بالای مدارس پولی
تناقض پیروی از آموزش‌وپرورش دولتی رایگان و گسترش مدارس خصوصی و غیردولتی در ایران با استدلال طرفداران مدارس دولتی مبنی بر اجرای عدالت آموزشی و شرایط برابر تحصیلی برای همه کودکان کشور و استدلال طرفداران توسعه مدارس غیردولتی مبنی بر حق اولیای دانش‌آموزان در انتخاب مدرسه و نوع آموزش‌وپرورش فرزندانشان هم‌اکنون نیز حاکم است. اما نکته قابل توجه کاهش کیفیت آموزش در مدارس دولتی و وضعیت اخذ شهریه‌های نامتعارف از سوی مدارس غیردولتی است. اقبال مدارس غیردولتی در شرایطی است که این مدارس برخلاف مدارس دولتی شهر تهران در مقطع پیش‌دانشگاهی سال تحصیلی خود را از تیرماه آغاز می‌کنند و در کنار برنامه رسمی آموزش‌وپرورش با ایجاد امکاناتی همچون، برنامه‌ریزی منظم و مدون نحوه شرکت در کنکور، آموزش تست‌زنی، کلاس‌های آموزشی کنکور، مشاوره تحصیلی منظم و شرکت در آزمون‌های هفتگی و ماهانه تا روز برگزاری کنکور سراسری سهم عمده‌ای از رتبه‌های بالا در کنکور را رقم می‌زنند.