کتابی برای وزیر آموزش و پرورش
مهدی بهلولی،تارنمای کانون صنفی معلمان ایران
با درنگ و اندیشه بر سخنان و کارهای یک سال گذشته ی علی اصغر فانی،وزیر آموزش و پرورش، چه بسا بتوان بنیادهای اندیشه و کردارهای آموزشی- مدیریتی ایشان را دریافت. به نزد فانی،"رقابت" و پدید آوردن و گسترش آن در آموزش و پرورش،یکی از راهکارهای بنیادین بهسازی آموزش و پرورش است. فانی،رقابت میان مدرسه ها را با پی گیری خصوصی و نیمه خصوصی کردن بیش از پیش مدرسه ها دنبال می کند و رقابت میان فرهنگیان و آموزگاران را با طرح رتبه بندی معلمان. هم اکنون در ایران چیزی پیرامون 8 درصد دانش آموزان به مدرسه های پولی می روند و فانی به دنبال این است که این آمار را به 10 درصد برساند. درخور یادآوری این که در کشور آمریکا هم 10 درصد دانش آموزان- بیشتر سفید پوست- به مدرسه های پولی می روند. البته در ایران به جز آن هشت درصد،دانش آموزان مدرسه های هیآت امنایی،نمونه مردمی،سمپاد و ...هر کدام تا درصدی از هزینه های آموزش خود را می پردازند. در واقع اگر فانی بتواند به روش های گوناگونی همچون خرید صندلی های خالی مدرسه های پولی،درصد دانش آموزان این مدرسه ها را به 10 درصد برساند،آموزش و پرورش ایران از آموزش و پرورش کاپیتالیستی ترین کشور جهان – آمریکا- خصوصی تر می شود!
اما طرح رتبه بندی معلمان هم،به نوعی دریافت حقوق و دستمزد و پاداش احتمالی آموزگاران را با رقابت میان آنان همبسته می سازد. ناگفته پیداست که در این رو،آموزش بیش از آنچه که هم اکنون هست،آزمون محور می شود و از فرآیند پرورش همه جانبه فراخور زندگی حال و آینده ی دانش آموز به دور می افتد. بگذریم از این که به سپهر همکاری و دوستی میان آموزگاران هم آسیب می رساند- امری که سرراست بر کیفیت آموزش آنان نیز کارگر می افتد. رتبه بندی معلمان البته به مدرک گرایی دامن می زند که یکی از دشواره های فرهنگی،جامعه ی ماست.
کارهایی از این دست که فانی دنبال می کند،در کشورهای دیگر هم اجرا شده و تا آنجا که این نگارنده می داند نتیجه بخش نبوده است و در سطح جهان،منتقدان جدی دارند. یکی از کسانی که سخت به این سیاست ها انتقاد دارد "الفی کهن" است. کهن،بیشتر به شیوه های مدیریتی می پردازد که در کشورهای همچون ژاپن به اجرا در می آید. سیاست هایی که بر بنیاد انگیزه های درونی افراد و سپهر همکاری پیش می رود و نه پاداش و تنبیه و رقابت. خوشبختانه یکی دو سال پیش در ایران یکی از کتاب های ایشان به نام " نه تنبیه، نه تشویق" به فارسی ترجمه گردید- برگردان اکرم کرمی. خواندن این کتاب را به فانی،و همه ی کسانی که به سیاست های ایشان باور دارند،پیشنهاد می دهم،بسا که با اندیشه ی ژرف تری،به "بهسازی" آموزش و پرورش بپردازند.
http://moaleman.org/index.php?option=com_k2&view=item&id=721:2014-10-18-03-38-34&Itemid=635
